Er was eens een land, niet eens zo heel lang geleden, dat wist van het goed en het kwaad. Wiens koningin in een rede tot het Congres van de Verenigde Staten een pacifistische oproep deed voor de wereldvrede. Wiens abortusboten de wereldzeeën bevoeren op zoek naar vrouwen in nood. Wiens hoofdstedelijke burgervader voor de ogen der wereldpers homoseksuelen in de echt verbond. Niet omdat het geld opleverde, maar omdat het land wist dat het streed met het gelijk aan zijn zij.
Dat land is niet meer. De kleinzoon van de pacifistische koningin is getrouwd met de dochter van een junta-meneer. Ontwikkelingssamenwerking is in dienst van de handel komen te staan. En kritiek op de Russische anti-homopresident slikken we in vanwege zijn gasvoorraden. Van zeeheld Michiel de Ruyter herinneren wij ons zijn kanon en zijn telraam, niet zijn bijbel en vlag. De dominee is dood, de koopman herboren. Hoe dat zo is gekomen, beschrijven we deze week bij De Nieuwe Pers.
Wat betreft minister Asscher is het sociaal akkoord in beton gegoten, maar minister Schippers wil uitleg over het akkoord. Woensdag is er een debat. Of het nu rundvlees of paardenvlees was, volgens de vleesverwerker uit Oss is het gewoon te eten. Hij dient een miljoenenclaim in tegen de voeldselautoriteit (NVWA). En Mandela is nog niet dood of er zijn al ruzies binnen de familie over de erfenis, ook is er onenigheid over het voeren van de merknaam ‘Mandela’.
Oh en het is vrijdag en we zijn naar de kroeg!
KOOPMAN EN DOMINEE HAND IN HAND, EEN IDEAALBEELD
Tekst: Annika Elschot / 12 apr – 13.30
De komende jaren komt 70% van de wereldwijde economische groei uit India, Brazilië, Vietnam en China. Economische diplomatie tussen Nederland en die landen is dan ook niet toevallig een van de speerpunten van het kabinet-Rutte. In dat beleid lijkt de koopman de plek van de dominee geheel te hebben ingenomen. Maaike Okano-Heijmans, onderzoeker bij Instituut Clingendael en Huub Ruël, universiteitsdocent aan de Universiteit Twente, schreven het artikel ‘Commerciele diplomatie en internationaal ondernemen’. Volgens hen kunnen de dominee en koopman prima kameraden zijn.
Het zakendoen met landen die niet naar westerse democratische principes zijn georganiseerd en niet onze normen- en waarden hanteren, zoals Oman of Bahrein, werd lange tijd geaccepteerd. De onrust in het Midden-Oosten heeft er toe geleid dat de handel met deze landen onderwerp is van publieke discussie. Moeten we wel handel drijven met landen die het niet zo nauw nemen met westerse waarden, zoals vrijheid van meningsuiting en mensenrechten? De Nederlandse overheid vond in 2006 van wel. Via Wikileaks uitgelekte ambtsberichten van de Amerikaanse ambassade in Nederland zou Nederland sancties van de VN tegen Iran steunen, op voorwaarde dat de belangen van Shell niet verder werden aangetast. En in maart 2011 vond er een privébezoek van koningin Beatrix plaats in Oman, zonder vertegenwoordiging van Nederlandse bedrijven. Dit ondanks de onrust ter plaatse en kritiek vanuit Nederland. Dit is te verklaren vanuit de hevige concurrentie die Nederland ondervindt in dit groeiland. Daarbij is de roep om democratisering en economische verbetering groot in dit land en het stopzetten van de economische betrekkingen zal gewone burgers daar niet verder helpen, is een veel gehoorde redenering. Sanctiepolitiek is dan ook vooral een statement richting de eigen bevolking en buitenlandse collega’s, maar het valt te betwijfelen wat het oplevert.
Misschien zouden dominee en koopman de koppen eens bij elkaar moeten steken. Dan zou economische winst geboekt kunnen worden terwijl tegelijkertijd de mensenrechten worden bevorderd. Ideaal.
KIJK NAAR JEZELF!
Tekst: Sjoerd Blankevoort / 12 apr -13:15
Toen premier Rutte afgelopen week de situatie van homo’s en ngo’s aankaartte bij de Russische president Poetin, reageerde deze met een klassieke jij-bak: hij wees hem erop dat er in Rusland geen politieke partij is die vrouwen weigert en dat het bestaan van een pedofielenvereniging in zijn land ondenkbaar zou zijn. Hoewel de situatie in Rusland absoluut niet te vergelijken is met die in Nederland, is de kern van de kritiek- kijk eens naar je eigen land- terecht. Als je andere landen aanspreekt, is het niet gek dat je zelf ook wordt beoordeeld. En Nederland is niet perfect als het gaat om mensenrechten. In de afgelopen jaren kreeg Nederland geregeld kritiek van andere landen en ngo’s.
In mei 2012 werd Nederland op de vingers getikt door de mensenrechtenraad van de VN vanwege zijn asielbeleid. Het opsluiten van illegalen door Nederland zou inhumaan zijn en kinderen van illegalen zouden meer rechten moeten krijgen. Toenmalig minister Spies verdedigde zich door te zeggen dat asielzoekers ook verantwoordelijkheid dragen voor het welzijn hun kind, en dat detentie alleen in uiterste gevallen wordt ingezet. Maar ook Amnesty International en Vluchtelingenwerk Nederland maakten zich afgelopen jaren regelmatig hardop zorgen over het Nederlandse asielbeleid, dat in strijd zou zijn met de rechten van de mens.
Yunus
In maart dit jaar ontstond er grote ophef over het Turkse pleegkind Yunus, dat in Nederland bij lesbische pleegouders woont. Toen een groot deel van Turkije, inclusief premier Erdogan, zich ermee ging bemoeien, liet Rutte weten dat pleegzorg de ‘verantwoordelijkheid is van Nederland en van Nederland alleen.’ Vice-premier Asscher noemde de Turkse bemoeienis zelfs ‘volstrekt ongepast’ en ‘aanmatigend’. Hoe onterecht Nederland de bemoeienis ook mocht vinden, door zo te reageren ontnam Nederland zich de kans een dialoog aan te gaan met Turkije over mensenrechten. De problemen daar, bijvoorbeeld met de Koerden, zijn zo bezien dan ook een binnenlandse aangelegenheid.
Hoogleraar Sociologie van de Mensenrechten Barbara Oomen constateerde in een oratie uit 2011 al dat Nederland het op het gebied van mensenrechten niet zo goed doet als het denkt, en niet open staat voor kritiek. Volgens Oomen komt dit door een gebrek aan aandacht voor mensenrechten in het parlement, omdat verdragen in Nederland, eenmaal geratificeerd, automatisch een plaats hebben in de rechtsorde. “Zij hoeven niet met een wet te worden omgezet, en het parlement kan zelfs de meest vergaande verdragen stilzwijgend goedkeuren.” Daarnaast is er volgens Oomen in het onderwijs te weinig aandacht voor mensenrechten.
Verheven
Ook minister Timmermans van Buitenlandse Zaken Timmermans van Buitenlandse Zaken vindt dat Nederland de afgelopen jaren te weinig open stond voor kritiek op het eigen mensenrechtenbeleid. “De houding was te vaak: wij zijn boven alle kritiek verheven”, zei hij op de uitreiking van de Mensenrechtentulp in januari. Hij nam hiermee duidelijk afstand van zijn voorganger Rosenthal, die hij vorig jaar als kamerlid al verweet met twee maten te meten in een ingezonden stuk in de Volkskrant. Rosenthal was volgens Timmermans streng voor landen als Iran, en voorzichtig met belangrijke partners als China, de VS en Israël. Of Timmermans het heel anders gaat aanpakken dan Rosenthal, die het geheven vingertje passé noemde, zal binnenkort blijken. Dan presenteert Timmermans een nieuwe mensenrechtennota.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry is in Zuid Korea. Hij overlegt daar met de Zuid Koreaanse president Park over de spanning die is ontstaan tussen beide Korea’s. De politie heeft vanochtend nog een verdachte opgepakt die betrokken zou zijn geweest bij de aanslag op het gemeentehuis van Waalre. Het gaat om een bewoner van het woonwagenkamp aan het Orgelplein. De Cypriotische president Nicos Anastasiades heeft de EU om “extra steun” gevraagd. Om wat voor steun het gaat, heeft de president nog niet duidelijk gemaakt.
“HANDEL IS VAAG”
Tekst: Sam Trompert / 12 apr – 11.00
Van goed bestuur wordt een land beter. Tja, wie kan het daar nu mee oneens zijn? Als er een democratisch gekozen regering is, en een functionerend rechtssysteem, kan de economie bloeien, zo is de gedachte. Ontwikkelingslanden die ‘goed bestuurd’ worden, worden zo vanzelf betrouwbare handelspartners.
En handel is voor iedereen goed, is de filosofie achter het nieuwe beleid van minister Lilianne Ploumen (PvdA). We steunen de economische bedrijvigheid in landen waar dat nodig is en en passant profiteert het Nederlandse bedrijfsleven mee van de winst. Hulporganisaties en het midden- en kleinbedrijf begrijpen het wel, maar hoe zit het met de wetenschap? Geske Dijkstra is als hoogleraar Governance & Global Development verbonden aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Vorige maand hield ze haar oratie, over de misvattingen tussen goed bestuur en ontwikkeling.
Wie bepaalt eigenlijk wat goed bestuur is?
“Vanuit internationale organisaties, zoals de Wereldbank, zijn criteria opgesteld voor goed bestuur,die deels economisch zijn. Er moet bijvoorbeeld een vrije markt zijn. Daarin zit een stevige westerse vooringenomenheid, waarbij het westen haar eigen ideeën oplegt aan een ontwikkelingsland. Een land als China heeft bijvoorbeeld slecht bestuur, volgens deze definitie, terwijl dat land wel een krachtig en stabiel leiderschap heeft. En dat China veel economische groei heeft doorgemaakt is bekend.”
Democratie, rechtszekerheid, economische vrijheid: kan geen kwaad toch?
“Dat is maar de vraag. Veel Afrikaanse landen, zoals Mali en Rwanda, zijn gestimuleerd om verkiezingen te houden. Volgens sommigen heeft dat instabiliteit en burgeroorlogen bevorderd. Democratie is geen garantie voor ontwikkeling. Het kan natuurlijk ook goed gaan, in Mozambique bijvoorbeeld, maar het is geen gegeven. Er is weinig concreet bewijs voor de stelling dat goed bestuur, op de manier waarop het westen het meet, leidt tot ontwikkeling. Kijk naar China en India.”
Wat leidt dan wel tot ontwikkeling?
”Uit evaluaties blijkt dat begrotingssteun effectief is. Dat is alleen iets dat de Nederlandse overheid niet meer doet. Ook directe armoedebestrijding werkt. Als je arme families een heel klein beetje geld geeft, maar dan bijvoorbeeld wel de voorwaarde stelt dat de kinderen dan naar school moeten, zie je dat een land ontwikkelt.”
En handel?
“Handel is vaag. Handel is uitvoer én invoer. Daarmee is niets mis, en er kan goed van geprofiteerd worden, maar de meeste landen willen alleen uitvoeren, en daar wringt de schoen: rijke landen exporteren dure producten, terwijl arme landen vaak alleen grondstoffen kunnen verkopen. Terwijl rijke landen niet ineens bijvoorbeeld meer koffie gaan drinken. Alleen exporteren is dus niet genoeg, een land moet zich vervolgens ook industrialiseren. Over het nieuwe beleid ben ik dus niet heel enthousiast.”
Waarom niet?
“Ik vind het fout om het Nederlandse bedrijfsleven te subsidiëren, met het budget voor ontwikkelingssamenwerking. Als bedrijven kansen zien in ontwikkelingslanden zouden ze zonder die subsidie misschien ook gaan. Daarbij ontstaat een oneerlijk concurrentievoordeel. En wie zegt dat een Nederlands bedrijf het meest geschikt is voor het bouwen van een fabriek in Afrika? Misschien is een ander Europees of Afrikaans bedrijf wel veel goedkoper of beter in staat die fabriek neer te zetten.”
Ons eigenbelang?
“Dat kan, maar dan moet het geen ontwikkelingssamenwerking heten. We hebben veel ambassades die de BV Nederland promoten in het buitenland, maar als Nederlandse bedrijven belemmeringen zien voor het investeren in ontwikkelingslanden, dan moeten die bij de bron worden aangepakt: door de infrastructuur te verbeteren of te helpen bij onderwijs en training van personeel. Niet door te subsidiëren met de ontwikkelingsgelden.”
Ik vind het fout om het Nederlandse bedrijfsleven te subsidiëren.
Geske Dijkstra, hoogleraar Governance & Global Development
Maar zo weten we wel beter wat er met ons geld gebeurt.
“Effectieve hulp is vraaggestuurd. Als het ontvangende land zelf zeggenschap kan houden over de besteding van het geld werkt het het beste. Dan kan het gecoördineerd worden. Dat is ook afgesproken bij de Agenda van Parijs in 2005. Nu is er sprake van veel gefragmenteerde projecten. Nederland heeft bijvoorbeeld vier speerpunten (veiligheid en rechtsorde, vrouwenrechten, water en voedselzekerheid, red.) waarin zij wil investeren. Maar het eerste kabinet Rutte heeft ook vijftien focuslanden aangewezen, die de huidige regering ook nog heeft. Terwijl die vijftien landen misschien behoefte hebben aan hele andere dingen dan die vier speerpunten. Doordat we uitgaan van speerpunten, wordt de ontwikkelingssamenwerking juist aanbodgestuurd. Ook wordt niet meer gecoördineerd met andere donorlanden, waardoor we niet meer weten wie, wat doet en waar echt behoefte aan is.”
Meer weten over Ploumen, handel en ontwikkelingssamenwerking? Zie ook oneworld.nl: hier bijvoorbeeld, en hier.
2020: CONVERSATIE TUSSEN RUTTE EN KIM JONG-UN
Tekst: Florian van Velthoven / 12 apr – 10:30
10 april 2020
Zeven jaar geleden leek het nog onmogelijk, maar inmiddels zijn Noord-Korea en de Verenigde Staten dikke vrienden. Vredestichter in deze was Dennis Rodman. De oud-basketballer ging naar Noord-Korea, alwaar hij dineerde en babbelde met Kim Jong-un. ,,Ik wil geen oorlog, ik wil dat Obama mij belt.” zei Kim Jong-un tegen Rodman. Dat gebeurde dan ook. Het was allemaal een misverstand. ,,Kim wilde gewoon een beetje aandacht”, aldus Obama.
'Boeiend'
Iets dat hij tegenwoordig volop krijgt. Ook Europa heeft het Noord-Koreaanse zorgenkindje in de armen gesloten. 9 april deed Kim Jong-un ook Nederland aan. Want, zoals premier Rutte zei, een vriend van Amerika is een vriend van ons. Daar was niet iedereen het mee eens. De oppositie, fractievoorzitter van de SP Renske Leijten voorop, vind het onaanvaardbaar dat een dictator ontvangen wordt door de Nederlandse premier. Premier Rutte reageerde door te zeggen dat Kim Jong-un wordt aangesproken op zijn gedrag. ,,Het wordt een boeiend gesprek.”
De poeslieve houding van de Westerse wereld tegenover Noord-Korea heeft te maken met de opbloeiende economie in dat land. Het feit dat de mensenrechten nog altijd worden geschonden is plots niet meer zo'n probleem. Ondanks de belofte van Rutte dat hij zijn gesprekspartner het vuur aan de schenen zou gaan leggen, wilde DNP toch het naadje van de kous weten. We verstopten ons onder de tafel in het Torentje, alwaar Kim Jong-un werd ontvangen.
Rutte: Ha Kim. Goed dat je er bent. Super man!
Kim: Mister Rutte! Fijn om hier te zijn.
Rutte: Ja, mieters. Wat een reis heb je afgelegd. Ging het een beetje?
Kim: Jawel, hoor. Alleen het vertrek. Het hele land zat weer te janken, alleen omdat ik een paar daagjes weg ben. Best leuk hoor die heldenverering, maar het is altijd zo overdreven. Moeten ze weer mijn voeten kussen en schreeuwen dat ik de grootste allertijden ben. Nee, mijn familie heeft een beetje teveel opgeschept.
Rutte: Het hele land zwaait mij ook altijd uit als ik op reis ga. Ze zijn hartstikke blij dat ik een paar dagen oprot. Hahahaha.
Kim: Ik werd in Nederland wel onprettig behandeld. Allemaal mensen schreeuwden dat ik een moordenaar was. Vooral één dame maakte het wel erg bont. Ze had krulletjes en zat zich enorm op te winden.
Rutte: Ach, Renske. Leuke meid, alleen zo verbitterd. Is fractievoorzitter van de communisten. Dat moet jou toch aanspreken, Kim.
Kim: In mijn land is het gedrag dat mevrouw liet zien ontoelaatbaar. Ik hoop dat er sancties plaatsvinden.
Rutte: Nee. In Nederland is er vrijheid van meningsuiting.
Kim: Dus ze wordt niet geëxecuteerd?
Rutte: Nee.
Kim: Toch wel gemarteld?
Rutte: Nee.
Kim: Ze wordt toch wel de gevangenis ingesmeten?
Rutte: Ook dat niet.
Kim: Ach, mister Rutte, wat is dit voor een land?
Rutte: Tja, Kim, daar moet ik het even met je over hebben. Ik moet je toch even aanspreken op een aantal zaken. Hartstikke leuk land dat Noord-Korea, maar er kunnen een paar dingen beter. De democratie bijvoorbeeld….
Kim: Onzin. Wij hebben ook verkiezingen. Ik word altijd met 100% van de stemmen gekozen.
Rutte: Grapjas. Luister: doe even normaal, man. Geen rare dingen doen, ik moest jou even op een paar punten aanspreken. Dan kunnen we nu naar basketbal kijken. Dat vind jij toch zo leuk?
Kim: Doe zelf normaal, man. Ik heb nog een paar kernwapens in de schuur liggen.
Rutte: Hahaha, mallerd. Dat was genoeg voor vandaag. Ik heb trek in een kroketje. Jij ook?
WORDT DE NEDERLANDSE KOOPMAN HET SLACHTOFFER VAN DE DUITSE DOMINEE?
Tekst: Ties Joosten / 11 apr – 17:15
Duitsland is zijn energieproductie in rap tempo aan het verduurzamen. Op dit moment is deze Energiewende nog vooral een binnenlandse ontwikkeling, maar dit hoeft niet altijd zo te blijven. Op het moment dat de Duitsers ook de aanvoerlijnen van hun producten onder de loep gaan nemen, kan dit de Nederlandse economie ernstige schade berokkenen. Wij vertrouwen voor onze energieproductie immers nog altijd voornamelijk op fossiele energiebronnen als steenkool en gas, en bungelen dientengevolge steevast onderaan de Europese duurzaamheidslijstjes. Zo kan de Nederlandse koopman het slachtoffer worden van de Duitse dominee.
Eén van de opvallendste aspecten van de Duitse Energiewende is – buiten de indrukwekkende omvang en snelheid van het transitieproces – dat het een lokaal gestuurde, bottom-up beweging is. Meer dan de helft van de investeringen in duurzame elektriciteitsopwekking is immers gedaan door private individuen en agrarische coöperaties. De 6,5 procent van de investeringen die de vier grote Duitse energiebedrijven (E.on, Vattenfall, RWE en EnBW) voor hun rekening namen steekt hier schril bij af. Ook zie je deze lokaliteit van de Energiewende terug bij de almaar ambitieuzere duurzaamheidsdoelstellingen van kleine bestuursapparaten. Op nationaal niveau is de doelstelling geformuleerd van 35 procent duurzame energie in 2020 en 50 procent in 2030. Maar als je de duurzaamheidsdoelstellingen van de verschillende deelstaten bij elkaar optelt kom je al op 50 procent in 2020 en 75 procent in 2030. En nog lokaler zijn er zelfs meer dan 130 regio’s die hun energie volledig duurzaam willen gaan opwekken.
De Energiewende staat dus dichtbij de mensen en dat zie je terug in de populariteit ervan. Uit dit onderzoek onder ruim duizend Duitsers blijkt dat de energietransitie door 41 procent ‘zeer belangrijk’ en door nog eens 49 procent ‘belangrijk;’ wordt gevonden. Bijna zestig procent van de ondervraagden denkt dat de energietransitie voor de Duitse welvaart voornamelijk voordelen heeft (17 procent ziet geen verschil, 15 procent ziet vooral nadelen) en volgens meer dan de helft van de ondervraagden gaat de transitie dan ook lang niet snel genoeg. Al met al kan gesteld worden dat de Energiewende ondanks de (kleine) meerprijs die dit voor de Duitse consument heeft een grote maatschappelijke steun geniet.
Groene waarden lijken bij onze oosterburen sowieso steeds belangrijker te worden. In september zijn er nieuwe verkiezingen voor de Bundestag en in alle peilingen staan Die Grünen op winst (ongeveer 15 procent van de kiesgerechtigden zegt nu op de partij te gaan stemmen). Zelfs regeringsdeelname lonkt, omdat Merkels coalitiegenoot FDP de kiesdrempel niet dreigt te gaan halen. In de vanwege hun demografische en economische omvang belangrijke deelstaten Nordrhein-Westfalen en Baden-Württemburg zijn Die Grünen zelfs al aan de macht. Zo bezien is de Energiewende dus zowel oorzaak als gevolg van een groeiend belang van groene waarden in Duitsland.
Duitsland is ondertussen al sinds jaar en dag de belangrijkste handelspartner van ons land. Vorig jaar exporteerden we voor 86,6 miljard euro naar Duitsland. Om dat getal in perspectief te zetten: alleen over de grens tussen Amerika en Canada worden jaarlijks meer goederen en diensten verhandeld dan over de Nederlands-Duitse grens. Met andere woorden: de Nederlandse economie zit als een Siamese tweeling met handen en voeten aan de Duitsland vast.
De Duitse Energiewende kan daarom schadelijke gevolgen hebben voor Nederland. Nu is de transitie nog vooral een binnenlandse ontwikkeling (hoewel de gevolgen op de elektriciteitsmarkt nu al in heel Europa gevoeld worden). Het is echter niet ondenkbaar dat Duitse consumenten, die groene waarden meer en meer hoog in het vaandel hebben, op een gegeven moment ook de aanvoerlijnen van hun diensten en producten onder de loep gaan nemen. En dat zou Nederland wel eens duur kunnen komen te staan. We zijn immers de vieze man van Europa. Onze CO2-uitstoot stijgt, waar die in andere landen daalt. Onze stikstofuitstoot is bijna de hoogste van Europa. En de investeringen in duurzame energie in Nederland daalden in 2012 met maar liefst 84 procent. Het Nederlandse energiebeleid is dan ook voornamelijk gericht op kolen en gas, zo concludeerde De Groene Amsterdammer onlangs: “Nederland wordt dé fossiele energieleverancier van Noordwest-Europa.”
Extra reden voor zorgen over de Nederlandse economie is dat Duitsland al eerder bewezen heeft bereid te zijn om harde economische beslissingen te nemen als die ecologische ontwikkelingen ten goede komen. Na de kernramp in Fukushima besloten de Duitsers immers helemaal van atoomenergie af te stappen. De zeven oudste kerncentrales zijn al dicht, de rest moet voor 2022 de deuren sluiten. Nederland doet er dus verstandig aan om niet al te ver van onze oosterbuur af te drijven.
Wierd Duk schreef overigens een achtergrondverhaal over het radioactief dilemma in Duitsland. Hier te lezen, maar eerst even door de betaaldeur.
OOK IN HET NIEUWS DONDERDAG 16:45
Het Nibud is niet helemaal gerust op de toestand der banken en adviseert ons voldoende contant geld op zak te hebben en spaargeld over meerdere banken te spreiden.
In Maastricht zijn twee scholen ontruimd na een kennelijk niet optimaal verlopen scheikundeproef.
En Nederlands enige werkende kerncentrale, in Borssele, gaat vanaf morgen 35 dagen dicht om onder andere op haarscheurtjes te controleren.
SHELL IN NIGERIA: HAAT-LIEFDE
Tekst: Sido Scholten / 11 apr – 13:30
Al jaren wordt er door Milieudefensie en Amnesty schande gesproken van de mensonterende en milieuvervuilende praktijken door Shell in de Nigeriaanse Nigerdelta. De Nederlandse overheid houdt zich steeds meer op de vlakte. Terecht?
NRC Handelsblad zette eind jaren negentig de schandalen op een rijtje van internationale bedrijven in het buitenland. Het Amerikaanse technologiebedrijf ITT zou in 1973 hebben bijgedragen aan de val van de democratisch gekozen Chileense president Allende, waarna dictator Pinochet de macht greep. Het Zwitserse Nestlé kwam er in de jaren zeventig ook niet best op te staan door een groot babymelkpoeder-schandaal, waardoor vele zuigelingen in de Derde Wereld zouden zijn gestorven. Tot slot kreeg het Amerikaanse chemieconcern Union Carbide universele hoon te verduren na een milieuramp in het Indiase Bhopal in 1984, waarbij duizenden mensen stierven.
Schade
Opvallend genoeg werd Shell in het artikel uit 1998 een ‘trendsetter’ genoemd, als een van de eerste multinationals die mensenrechten hoog in het vaandel zou hebben staan. Vijftien jaar later mogen de verhalen over de Nederlandse trots bekend heten: Shell zou oliegebieden in Nigeria uitbuiten ten koste van de lokale bevolking en bovendien grote milieuschade aanrichten. Voor dat laatste moest het olieconcern zich recentelijk zelfs verantwoorden tegenover de rechter in een zaak die door Milieudefensie en vier gedupeerde Nigeriaanse boeren was aangespannen. Het moederbedrijf werd niet schuldig bevonden, Shell Nigeria wél, al weigerde de Nederlandse rechter de ogen te sluiten wat betreft de schade die was toegebracht als gevolg van sabotage.
Diezelfde sabotage wordt door Shell steevast als tegenargument aangevoerd bij beschuldigingen door Milieudefensie. Die laatste club krijgt om die reden weer vaak kritiek te verduren, omdat het de veiligheid in de Nigerdelta indirect zou ondermijnen door de voortdurende hetze tegen Shell. De lokale bevolking zou tegen werknemers van het bedrijf worden opgezet, met alle veiligheidsrisico’s van dien. Aan de andere kant wordt het zogenaamde warme hart dat Nederland Afrika zou toedragen met argusogen bekeken: we profiteren immers ook wel een beetje van onze moderne VOC-mentaliteit in de Derde Wereld, nietwaar?
De Nederlandse regering steunt Shell, zo bleek in november uit onderzoek van NU.nl. De overheid haalt flink wat belastinggeld binnen door de activiteiten van het olieconcern en mede als gevolg daarvan is er geen sprake van kritische noten in ambtelijke stukken. Voor negatieve reacties op het werk van Shell in Nigeria is niet of nauwelijks plaats. Dat was zelfs niet het geval toen de VN een kritisch rapport uitbracht over de situatie in de Nigerdelta. Reacties op het VN-rapport werden zorgvuldig afgestemd, zoals dat ook in 2010 gebeurde met een aantal gevoelige onthullingen over Shell via Wikileaks.
Nederland helpt
Dat het kabinet achter Shell staat, bleek eens te meer afgelopen februari, toen een nieuwe rechtszaak dreigde tegen het oliebedrijf vanwege de dood van een Nigeriaanse milieuactivist. De echtgenote van de vermoorde man, Esther Kiobel, wilde naar het Amerikaanse Hooggerechtshof stappen met in haar achterhoofd internationale rechtsbescherming, maar een vriendelijke brief van de Nederlandse overheid aan de VS op verzoek van Shell, zorgde dat het voorlopig niet zover kwam. Wel zei minister Frans Timmermans van Buitenlandse Zaken (PvdA) dat Kiobel eventueel in een later stadium in Nederland terechtkan om haar verhaal te doen. Zie hier. Het is daarbij des te opmerkelijker dat diezelfde Timmermans in augustus vorig jaar namens de PvdA nog kritische Kamervragen stelde met betrekking tot de vermeende mensenrechtenschendingen van Shell in Nigeria. Timmermans verzocht om een berisping van het oliebedrijf. Hij voerde destijds nog oppositie tegen het demissionaire kabinet-Rutte I. Nu de Limburger in de regering heeft plaatsgenomen, houdt hij zich een stuk meer op de vlakte, zo blijkt.
Van een trendsetter in het naleven van mensenrechten naar het meest bekritiseerde bedrijf van Nederland: Shell heeft het flink te verduren. Dat is voor het overgrote deel te billijken, al moeten de belangen en verantwoordelijkheden van organisaties als Milieudefensie niet worden gebagatelliseerd. Tegelijkertijd is Shell het voornaamste voorbeeld dat Nederlandse bedrijven in het buitenland bepaald niet heilig zijn. Maar zolang ‘we’ daar met zijn allen een goed belastingcentje aan overhouden, is ook de regering de beroerdste niet om af en toe een oogje dicht te knijpen.
STILLETJES ROUWEN OM DE DOMINEE
Tekst: Laura Klompenhouwer / 11 apr – 12:30
Dominee Nederland is dood. Dat wil zeggen, we hebben hem dood verklaard. Misschien leeft hij nog, maar dat is niet met zekerheid te zeggen. Zo lang is hij al vermist. Twee jaar geleden ging het rijk al over tot de verkoop van zijn kerk, die in ernstig verval was geraakt. Het monumentale pand kwam ondanks gematigd protest van zes bezorgde buurtbewoners in handen van een Russische oligarch, nadat de overheid geen geschikte Nederlandse koper had kunnen vinden. Nee hoor, grapje. Vermogende Russen vestigen zich doorgaans niet in Nederland, maar in Groot-Brittannië, Cyprus of aan de Côte d'Azur. Behalve dan de dochter van Poetin. Die kocht nieuwbouw in Voorschoten. Al ontkent Poetin dat.
Ernstiger is de vraag of de metaforische dominee inderdaad dood is. De predikantenrol die Nederland speelde in het buitenland lijkt te zijn geslachtofferd in onze pogingen de economie weer draaiende te krijgen. We kruipen steeds dichter aan tegen onze grote, sterke, judoënde handelspartners, zelfs al weten we dat ze soms best wel 'fout' zijn. Stilletjes rouwen we om het verstommen van onze stem, die in betere dagen nog van de hoge toren blies zodra de vrijheden van onze medemens in het geding kwamen.
In retraite
Om dit waargenomen verlies in context te plaatsen, sprak De Nieuwe Pers met Jan Rood, hoofd Strategisch Onderzoek bij het instituut Clingendael. Hij onderzoekt de rol en positie van Nederland in het veranderende internationale systeem. De dominee is sinds de crisis tot op zekere hoogte ingehaald door de koopman, zegt hij. Maar of de dominee dood is….
“De machtsverhoudingen zijn zo veranderd dat het terechtwijzen van andere landen er gewoon niet meer in zit. Mensen zeggen: 'de tijd dat Nederland China voor de laatste keer de les kon lezen is voorbij'. Maar ook vanuit onze eigen samenleving is een nieuw geluid te horen, namelijk: 'wat levert het ons nog op om anderen zo te berispen?'”
De machtsverhoudingen zijn zo veranderd dat terechtwijzen van andere landen er gewoon niet meer in zit.
– Jan Rood, Clingendael
Tegelijk ziet Rood dat er tussen de dominee en de koopman altijd een golfbeweging heeft plaatsgevonden. “Nederland is in zijn buitenlandbeleid periodes meer de dominee geweest, en in andere periodes meer de koopman.” De predikant is dan ook niet zozeer dood, als wel in retraite gegaan. “In de stille diplomatie, achter de schermen, wordt nog veel aandacht besteed aan mensenrechten, al zijn sommige landen er niet of nauwelijk ontvankelijk voor.”
Rood doelt op landen als China en Rusland. Landen waarvan Nederland en de rest van Europa economisch behoorlijk afhankelijk zijn. “Wij hebben een individualistisch concept van mensenrechten, terwijl China bijvoorbeeld de collectieve rechten van zijn burgers vooropstelt. Ons individualistische mensenrechtenconcept stamt uit de tijd van de westerse hegemonie. De tijd van de universaliteit ervan is voorbij.”
Het is niet zo dat we onze waarden hoeven te relativeren vindt Rood. “Dat doen anderen al.” Een voorbeeld is Poetins kritiek op het bestaan van pedofielenvereniging Martijn en de aanwezigheid van de SGP in de Tweede Kamer, waar geen vrouwen op de kieslijst werden toegelaten. Dit commentaar op wat wij als democratische vrijheden zien, kwam als repliek op kritiek dat Rusland de rechten van homoseksuelen inperkt.
“We moeten de grote opkomende economieën bij onze waarden betrekken. Dat wil zeggen dat we ook met hun waarden rekening moeten houden, zonder onze eigen waarden in de uitverkoop te doen.” Nederland is in zijn eentje te klein geworden om dit effectief te doen, denkt Rood.
Dominee Europa?
“Er is niets mis mee China eraan te herinneren dat individuele mensenrechten belangrijk zijn, alleen moeten we dit in samenhang doen met anderen. We moeten binnen Europa met eensgezinde landen samenwerken om nog invloed te hebben.”
Terwijl over kwesties als de nucleaire ambities van Iran overeenstemming bestaat, is de EU juist verdeeld over China en het wapenembargo waartoe Europa besloot na het bloedig neergeslagen Tiananmenprotest in 1989. Sommige landen, waaronder Frankrijk, willen het embargo heroverwegen. Dit tot grote woede van de VS, die in 2008 via hun grote bondgenoot Groot-Brittannië probeerden invloed uit te oefenen op de besluitvorming binnen de EU.
De rivaliteit tussen wereldmachten China en de Verenigde Staten neemt verder toe, waarschuwt Rood. China wordt militair steeds machtiger in Azië, en dat is nu precies iets wat de Verenigde Staten willen voorkomen. Als reactie richten de Amerikanen zich steeds meer op het versterken van hun militaire posities in Azië.
Laat het nu precies in die regio zijn, dat landen graag meer eenheid en sussende betrokkenheid vanuit Europa zouden zien. “Sommige landen in Azië zeggen: 'we zouden het op prijs stellen als Europa een matigende invloed zou kunnen hebben op de verhoudingen tussen China en de VS'. We zouden het antagonisme tussen de VS en China van zijn scherpe kantjes kunnen ontdoen. Er bestaat daar een risico tot conflict, en ze zien Europa toch als het continent van vrede, en in die zin als rolmodel.”
De invloed van Europa kan de problemen niet helemaal oplossen, relativeert Rood. Dat de EU als dominee zou kunnen optreden tussen Amerika en China is dan ook te veel gezegd. Daarvoor blijft de invloed van de EU te klein.
Wolf
Het nieuwe buitenlandbeleid lijkt te passen bij onze nieuwe positie in de wereld. Dominee Nederland trekt niet meer in zijn uppie de wereld rond om te zeggen hoe het moet, want is daarvoor te klein geworden.
Dan is er nog de volgende overweging: misschien kwam onze zelfopgelegde plicht om democratische waarden te verkondigen tegenover andere culturen wel voort uit onze handelsmentaliteit, met haar wortels in eeuwen kolonialisme. Misschien was de dominee wel een wolf in schaapskleren, die de koopman eronder verhulde. Vanuit dat perspectief kan het als vooruitgang worden gezien dat Nederland zich ontwikkelt tot raadgever die optreedt waar dat gewenst is, in plaats van als prediker op kruistocht.
De sociale partners hebben bijna een akkoord uit onderhandeld. Dit zijn de afspraken die ze maakten. Uruguay heeft ondertussen als tweede Zuid-Amerikaanse land het homohuwelijk gelegaliseerd. En volgens de Europese Commissie heeft PSV wél staatssteun van de gemeente Eindhoven gekregen.
SCHADUWZIJDE OVER KONINKLIJKE FEESTVREUGDE
Tekst: Annika Elshot / 11 apr – 10:55
Nederland is trots op haar Latijns-Amerikaanse prinses en toekomstige koningin. Ze zorgde ervoor dat er een frisse wind door het Nederlandse koningshuis ging waaien. Ook Argentinië is trots dat een Argentijnse de Nederlandse troon bestijgt. "Ik ben zo trots dat het speeksel uit mijn mond loopt," zegt een lezer op de site van Clarin, de grootste krant van Latijns-Amerika. Aan de feestvreugde zit echter ook een schaduwzijde. Opnieuw wordt er aangifte gedaan tegen Jorge Zorreguieta, de vader van Máxima. Hij zal dan ook niet aanwezig zijn bij de inhuldiging. Zorreguieta wordt door nabestaanden nog steeds medeverantwoordelijk geacht voor de verdwijning van duizenden mensen ten tijde van het generaalsregime onder leiding van Videla tussen 1976 en 1983.
Advocate Liesbeth Zegveld probeert Zorreguieta al sinds 2001 voor de rechter te slepen. “Eerdere pogingen tot vervolging van Zorreguieta zijn in 2001 en 2012 gestrand op juridische en feitelijke bezwaren”, schrijft DNP-verslaggever Arnold Karskens eerder in DNP. In 2001 was het nog niet mogelijk om in Nederland een Argentijn te vervolgen, sinds 2011 is die rechtsmacht er dankzij een wetswijziging wel.
In 2001 kreeg hoogleraar Latijns-Amerikastudies Michiel Baud de opdracht van toenmalig minister-president Wim Kok om onderzoek te doen naar Zorreguieta. Dit rapport was beslissend voor de toestemming voor het huwelijk tussen Willem-Alexander en Máxima. Uit het rapport Militair geweld, burgerlijke verantwoordelijkheid bleek al wel dat Zorreguieta van de gruweldaden moest hebben geweten, zonder direct betrokken te zijn geweest: “Het is praktisch uit te sluiten dat Zorreguieta persoonlijk betrokken is geweest bij de repressie, (…) het is even ondenkbaar dat hij niets van de praktijk van de repressie en de mensenrechtensituatie geweten zou hebben.”
Baud sprak echter geen slachtoffers, nabestaanden of werknemers. Oorlogsverslaggever Arnold Karskens doet dat wel en komt, belooft hij, met nieuw bewijs. “Recente verklaringen van oud-werknemers van het departement van Landbouw, waar Zorreguieta tussen april 1976 en maart 1981 de positie heeft bekleed van (onder)staatssecretaris, wijzen hem aan als verantwoordelijke in een bevelstructuur, waarbij tegenstanders zijn ontslagen, gemarteld en verdwenen,” zegt Karskens.
Ook goede vriend en de voormalige baas van Zorreguieta, Mario Cadenas Madariaga, zegt dat Zorreguieta af wist van de verdwijningen, maar Jorge Zorreguieta beweert pas ná de dictatuur van de verdwijningen te hebben gehoord. In een interview met de Volkskrant zegt hij: “'Hij heeft niet gelogen maar we moeten zijn woorden anders interpreteren. Hij bedoelde dat hij de details en de omvang niet kende. U moet begrijpen dat de militairen alles strikt geheimhielden. We wisten dat mensen verdwenen, maar niet dat de gevangenen vermoord werden.”
Het wachten is op de reactie van het Openbaar Ministerie. Volgens Karskens zijn er drie mogelijkheden: “Het OM kan na beoordeling of er sprake is van een strafbaar feit beslissen tot het instellen van een strafrechtelijk onderzoek tegen Zorreguieta. Ook kan tot aanvullende research worden besloten, wat vaak maanden tijd vergt. Of het OM vervolgt niet.”
Meer lezen van Arnold Karskens? Neem een abonnement!
Zorgverzekeraars hebben 1,4 miljard euro winst gemaakt in 2012, dat is aanzienlijk meer dan het jaar ervoor toen de winst 600 miljoen euro bedroeg. En in 2014 krijgt iedereen een begrijpelijke rekening na doktersbezoek, dit om wittejassencriminaliteit te voorkomen. Omdat de herkomst onduidelijk is van 50 miljoen kilo rundvlees, waar mogelijk weer paardenvlees in zit, roept de voedselautoriteit het vlees terug.
HULP WORDT HANDEL, MAAR HOE WORDT HANDEL HULP?
Tekst: Sam Trompert / 10 apr – 16:00
“We sluiten te weinig aan op opkomende markten in Afrika en Azië!”, zegt Lilianne Ploumen, vandaag vooral minister voor buitenlandse handel, en iets minder van ontwikkelingssamenwerking. Nu de economische groei in Europa uitblijft, moet het bedrijfsleven kijken naar groeimarkten elders in de wereld. Zeven van de tien snelst groeiende economieën liggen in Afrika, bijvoorbeeld. Om het Nederlandse midden- en kleinbedrijf te stimuleren haar horizon te verleggen, lanceert Ploumen vandaag het platform OndernemeninOntwikkelingslanden.nl.
De site is een initiatief van de brancheorganisatie van ontwikkelingsorganisaties, MKB Nederland en het ministerie van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Het initiatief past in de plannen die Ploumen vorige week presenteerde: hulp wordt handel. Liever een gelijkwaardige relatie met een handelspartner, dan een opgeheven vingertje tegen een derdewereldland. “Landen als Bangladesh, Ghana en Ethiopië zijn geen vanzelfsprekende plek om in te investeren, maar het zijn juist landen die nu een enorme groei doormaken.”, aldus Ploumen.
Subsidie voor het bedrijfsleven
Maar ondernemen in Afrika is makkelijker gezegd dan gedaan. Het ministerie van Ploumen stelt daarom subsidies beschikbaar voor mkb’ers met internationale ambities in ontwikkelingslanden en via OndernemeninOntwikkelingslanden.nl kan kennis en ervaring gedeeld worden met andere bedrijven en hulporganisaties.
Hulp wordt dus handel, maar hoe is handel dan hulp? Alexander Kohnstamm is voorzitter van de branchevereniging van hulporganisaties Partos. Hij gelooft in de handelsgerichte aanpak. “Als je een tandenborstelfabriek begint in een ontwikkelingsland, en daar mensen in dienst neemt, vergroot je de werkgelegenheid in zo’n regio”, zegt hij, “niemand kan ontkennen dat dat voordelen oplevert.”
Fatsoenlijk en netjes
Iedereen blij, want het Nederlandse bedrijfsleven profiteert vervolgens van de winst. En daar is volgens Kohnstamm in principe niets mis mee: “Zolang je je medewerkers maar fatsoenlijk betaalt en netjes belasting afdraagt. Wat dat betreft kan het toezicht nog wel verbeterd worden. Bedrijven die subsidies van de overheid krijgen zouden veel helderder moeten laten zien hoe zij bezig zijn met maatschappelijk verantwoord ondernemen.”
Voor een ontwikkelingsorganisatie is een verliespost een 'leerervaring', voor mij als ondernemer kan het me mijn kop kosten.
Gerard Klijn, CEO Trade & Development Holding
Gerard Klijn is sinds de jaren negentig ondernemer in ontwikkelingslanden als Benin en Mozambique. Daarvoor werkt hij samen met de Stichting Nederlandse Vrijwilligers (SNV) en andere hulporganisaties. Maatschappelijk verantwoord dus. De SNV adviseert als ervaringsdeskundige zijn bedrijf TDH op het gebied van de lokale cultuur en de gebruiken. “Op een gegeven moment waren er nog maar tachtig man in de fabriek aan het werk. De rest was naar buiten, want ‘je gaat toch niet de hele dag binnenzitten?’ zeiden ze. Zo’n hulporganisatie, bijvoorbeeld SNV, kan daarin begeleiden.”
"Kostendekkend is genoeg"
Ook volgens Klijn is het namelijk wel even wennen als ondernemer in Afrika. “De mensen daar zijn niet gewend om in een fabriek te werken, dus qua productiviteit is het even omschakelen”, zegt hij. Samenwerken met een hulporganisatie was ook nieuw: “Voor zo’n organisatie is een verliespost een ‘leerervaring.’ Als ondernemer kan het mij m’n kop kosten.”
Want het doel is uiteindelijk, ook voor de maatschappelijk verantwoorde Klijn, winst. Hij hoeft er alleen niet rijk van te worden. “Kostendekkend is genoeg.” In samenwerking met hulporganisaties organiseert het bedrijf van Klijn cashewnotenboeren, zodat zij voorraad kunnen leveren aan zijn fabrieken. Die fabrieken zijn lokaal gebouwd. Op deze manier kunnen de cashewnotenboeren hun producten verkopen en kan Klijn grotere partijen aanschaffen, dan wanneer hij bij iedere boer afzonderlijk langs moet. Zo geeft Klijn de mensen in Mozambique en Benin de mogelijkheid om geld te verdienen. En levert het hem wat op? “Ja, want ik krijg er een beter product voor.”
Meer weten over Ploumen, handel en ontwikkelingssamenwerking? Zie ook oneworld.nl: hier bijvoorbeeld, en hier.
DE OPLOSSING: ‘PREKEN IN EEN SCHUILKERK’
Tekst: Willem van Ewijk / 10 apr – 15:00
Wat er achter gesloten deuren gebeurt weten we niet. Maar naar buiten toe zijn de Fransen in Abu Dhabi opvallend schuw in het verdedigen van hun Republikeinse waarden. Dit komt zonder twijfel doordat is gebleken dat docenten en instellingen die kritiek hebben op de regering van de Emiraten zonder pardon het land uit worden gezet (zie daarvoor de serie ‘Verzwegen universele waarden’, elders in DNP). En wie weet, willen de Fransen hun miljardendeals niet verpesten door het bepleiten van betere naleving van mensenrechten.
Zou de koopman het definitief van de pastoor hebben gewonnen? Toch niet helemaal. Het lijkt alsof de pastoors zich terugtrekken in hun oude Romeinse schuilkerk en voor een betere wereld preken te midden van de vervolging van activisten die de Emiraten willen democratiseren. De stiltes van Sorbonne en AFM zouden deel kunnen zijn van een strategie van ‘soft diplomacy’ of ‘soft power’. In de leer van politicoloog Joseph S. Nye is ‘soft power’ het bepleiten van verandering door het uitwisselen van cultuur, waarden en ideeën. Soft power is de tegenpool van ‘hard power’, waarbij verandering met militaire macht wordt afgedwongen.
Vertel landen niet wat ze moeten doen. Die beschavingsmissies werken niet meer.
– Mark Donfried, Institute for Cultural Diplomacy
Er is dus een verschil tussen de bisschop-kruisvaarder en de geduldige missionaris. En de rol van de bisschop-kruisvaarder lijkt uitgespeelt. Zo vindt ook Mark Donfried, directeur van het Institute for Cultural Diplomacy, een instituut dat de dialoog tussen landen door middel van culturele activiteiten wil bevorderen. Volgens Donfried moet iedereen doen waar hij het best in is. “Laat Human Rights Watch de mensenrechten verdedigen, en het Louvre een ontmoetingsplaats zijn waar toeristen, zakenlieden, burgers van Abu Dhabi en Fransen elkaar kunnen ontmoeten bij lezingen en exposities”, legt Donfried uit aan DNP. “Maar vertel landen niet wat ze moeten doen. Die beschavingsmissies werken niet meer.”
HET SLECHTE NIEUWS: ‘STILTE BIJSCHENDING MENSENRECHTEN’
Tekst: Willem van Ewijk / 10 apr – 13:30
Het vermengen van militaire en strategische belangen met culturele uitwisseling is precies wat de Fransen in de golfregio nastreven. Naast de vlaggenschepen van de Parijse culturele sector, het Louvre (waarvan de opening gepland staat in 2015) en de Sorbonne hebben de Fransen een vliegbasis in Abu Dhabi die ze gebruikten bij hun militaire operaties in Mali. De Fransen zouden de afgelopen tien jaar al voor een slordige tien miljard euro aan wapentuig hebben verkocht aan de Emiraten. Daar bovenop hopen de Fransen deze maand nog zestig Rafale gevechtsvliegtuigen aan Abu Dhabi te verkopen.
Geluk
Het Louvre Abu Dhabi wordt gevestigd op het eiland Saadiyat (Arabisch voor ‘geluk’). In deze culturele wijk, vlak buiten de hoofdstad van Abu Dhabi, staan al dependances van de Franse universiteit La Sorbonne en van New York University. Een afdeling van het New Yorker Guggenheim museum moet in 2017 haar deuren openen.
Met de culturele wijk Saadiyat komt het slechte nieuws. Volgens Human Rights Watch wordt bij de bouw van de culturele instellingen in deze wijk internationaal arbeidsrecht geschonden. Zo zouden de Aziatische arbeidsmigranten maar de helft van het betaalde loon uitbetaald krijgen en wordt ze onvoldoende pauze en gezondheidszorg gegund. In 2011, het jaar van de Arabische Lente werd Nasser bin Ghaith, een docent internationaal economisch recht aan de Sorbonne Abu Dhabi, gearresteerd nadat hij had opgeroepen tot democratische hervormingen in de autocratische geleide golfstaat. Acht maanden lang werd hij vastgehouden en gemarteld. Naar eigen zeggen moest hij ‘eten als een hond’.
Tijdens zijn gevangenschap heeft de Sorbonne nooit voor Bin Ghaith willen opkomen, ‘omdat hij slechts een visiting professor was’. Toen Bin Ghaith vrijkwam heeft hij herhaaldelijk gevraagd of hij zijn oude leerstoel weer mocht innemen, maar de Sorbonne heeft nooit op zijn verzoeken gereageerd. Door journalisten en mensenrechtenactivisten wordt dit de ‘politiek van de stilte’ genoemd.
Deze stiltes zijn ook waar te nemen bij Agence France-Muséums (AFM, het overheidsagentschap dat Franse musea vertegenwoordigd bij de ontwikkeling van het Louvre Abu Dhabi). Het agentschap voor toerisme van Abu Dhabi en AFM zeggen dat “Het Louvre Abu Dhabi een universeel museum moet worden. Een plek waar diverse en verafgelegen delen van de wereld elkaar kunnen ontmoeten om ideeën en cultuur uit te wisselen.” Maar net als de Sorbonne is AFM huiverig zich uit te laten over hoe deze uitwisselingen van ideeën er concreet uit moet zien. Laat staan dat ze zich uitspreekt over de vraag hoe deze uitwisseling eraan kan bijdragen dat de mensenrechtensituatie in de Emiraten zal verbeteren.
OOK IN HET NIEUWS WOENSDAG 12:00
De overheid faalde bij de aanpak van de huizenmarktbubbel in Nederland, zegt de tijdelijke commissie Huizenprijzen vandaag.
Mohamed B., de moordenaar van Theo van Gogh, wordt niet vervolgd voor een poging tot doodslag in de gevangenis van Vught.
En de aandeelhouders van KPN zijn van plan de top van het bedrijf met een motie van wantrouwen om de oren te slaan.
HET GOEDE NIEUWS: ‘FRANSEN ZIJN KOOPMAN EN PASTOOR TEGELIJK’
Tekst: Willem van Ewijk / 10 apr – 12:00
Moet een diplomaat koopman zijn, of dominee? In het katholieke Frankrijk lijken koopman en pastoor hand in hand te gaan in hun werk economische belangen te vestigen en de Franse taal te verspreiden. Officieel heeft de katholieke religie plaats gemaakt voor Republikeinse waarden en de Fransen verwijzen graag naar de Universele Verklaring van de Rechten van de Mensen en de Burger, uit 1789, als basisdocument van hun beschaving.
Claude Hagège, hoogleraar Taalkunde aan het prestigieuze ‘Collège de France’, zei ooit dat Frankrijk een beschavingsmissie moet nastreven. Maar Xavier North, gedelegeerde voor de Franse taal op het Franse ministerie van Cultuur, gelooft niet in beschavingsmissies. De Franse taal en Franse waarden kun je niet opleggen, maar worden volgens North verspreid door verweving van economische en militaire belangen: “De populariteit van de Franse taal wordt gedragen door de economische positie van het land, door haar mogelijkheid te innoveren en zelfs door militaire macht.”
Geld in het laatje
North is enthousiast over de opkomst van het Frans in Azië, de golfregio in het bijzonder. Eindelijk gebieden buiten Frankrijks traditionele invloedssfeer Afrika. Volgens North wint het Frans aan populariteit omdat de Fransen een alternatief bieden voor het dominante Angelsaksische model. En dat alternatief stelt de Fransen in staat om de vlaggenschepen van hun culturele sector naar de golfregio te exporteren. In Abu Dhabi staat sinds 2009 een dependance van de Parijse universiteit La Sorbonne. Een Arabische versie van het Louvre zal over twee jaar haar deuren openen. Vooral het Louvre brengt geld in het laatje. De Fransen sloten een contract ter waarde van ruim een miljard euro met de overheid van Abu Dhabi. Dit geld wordt onder meer verdient door het ontwerp (van de Franse architect Jean Nouvel), het gebruik van de naam van het Louvre, kunstuitleen en advies van Agence France-Muséums dat de Franse musea vertegenwoordigd die aan de samenwerking met Abu Dhabi deelnemen.
Een goed pastoor, of dominee, is dus in de eerste plaats koopman, leren we van de Fransen. En een goed koopman, vestigt zijn economische belangen onder de vlag van culturele uitwisseling.
Meer lezen van Willem van Ewijk? Neem een abonnement!
Burgemeester Peter Rehwinkel van Groningen kondigde het groots en meeslepend aan: Sinterklaas zet op 16 november dit jaar voet aan wal in zijn stad. De Russische president Vladimir Poetin ontkent dat zijn dochter verkering heeft met de Nederlandse ondernemer Jorrit Faassen. En het Joegoslavië-Tribunaal in Den Haag heeft toestemming gegeven om oorlogsmisdadiger Johan Tarculovski vervroegd vrij te laten. Zie ook elders in DNP. HOE PIM FORTUYN DE TWEEDE WERELDOORLOG DEFINITIEF GESCHIEDENIS MAAKTE
Tekst: Ties Joosten / 09 apr – 15:45
“Ik ben van 1954, en dan kan je met gerust hart zeggen dat je de Tweede Wereldoorlog hebt meegemaakt”, grapte Youp van ’t Hek ooit in de veilige jaren ’90. “Als ik namelijk ook maar zo’n klein stukje brood op mijn bord liet liggen, zei mijn moeder al: ‘weet jij…’” Youp maakt zijn zin niet af, Carré begint toch al te lachen. De babyboomers in de zaal hebben namelijk net als Van ’t Hek de bloembollen-verzetsverhalen van hun ouders al honderden keren gehoord. Ook zij konden geen hap eten laten liggen zonder de hongerwinter om hun oren te krijgen. Meer dan vijftig jaar na afloop van de Tweede Wereldoorlog waren twee woorden van Van ’t Hek genoeg om hen daaraan te herinneren, en in lachen te doen uitbarsten.
Niet alleen in het cabaret was de Tweede Wereldoorlog tot ver in de jaren ’90 relevant. Het hele publieke debat hing onder een moraal van drie woorden: ‘dat nooit meer.’ Met ‘dat’ werd niet zomaar de oorlog, maar veel specifieker: de Holocaust (of nog specifieker: Auschwitz) bedoeld. De gaskamer was ons morele kompas, en hoe verder je daar ideologisch van afstond hoe beter het was. Rechts was verdacht, extreemrechts gevaarlijk. Fascisme verwerd van een specifieke aanduiding voor een politieke stroming tot een algemene maatschappelijke diskwalificatie. De Vietnamoorlog was een fascistische oorlog, ongeëmancipeerde mannen en vrouwen waren eigenlijk fascisten, en ook de politieagenten die ingrepen bij de krakersrellen waren ‘fasjisties’. Natuurlijk hadden we in Nederland met Janmaat en de weduwe Rost van Tonningen onze extreemrechtse representanten, maar behalve door een stel kale koppen met kisten en bomberjacks (zo was de beeldvorming toen) werden zij door niemand serieus genomen.
Op basis van de ‘dit nooit weer’-moraal hief Nederland jarenlang de moralistische vinger richting het buitenland. Een mooi voorbeeld hiervan is de ‘Ik ben woedend’- actie van 1993. In de Duitse stad Solingen kwamen toen vijf Turkse vrouwen (waarvan drie kinderen) om nadat rechtsextremistische jongeren het huis waarin ze woonden in brand hadden gestoken. In Nederland werd hierop geschokt gereageerd en op initiatief van radioprogramma kwam een protestactie op gang. Meer dan 1,2 miljoen Nederlanders stuurden een voorgedrukte prentbriefkaart naar bondskanselier Helmut Kohl met de tekst: “Ik ben woedend. Vijf onschuldige vrouwen en meisjes zijn levend verbrand, alleen maar omdat ze buitenlander zijn. Via deze briefkaart wil ik laten weten dat ik verbijsterd ben.” Veel Duitsers namen aanstoot aan de actie: de suggestie werd immers gewekt dat de Duitse regering de terroristische daad goed-, of in ieder geval niet voldoende afkeurde. Daarnaast bleven in de Nederlandse media de massale Duitse protesten tegen de terreurdaad grotendeels onvermeld.
Maar ook in Nederland zelf was het publieke debat tot diep in de jaren ’90 opgehangen aan de ‘dat nooit weer’-moraal. Toen de Turkse kleermaker Zekeriya Gümü? in 1997 uit Nederland dreigde te worden uitgezet werd een massale campagne opgezet om hem te laten blijven. De vergelijking met de Tweede Wereldoorlog werd daarbij niet geschuwd. In deze spotprent zijn een aantal verantwoordelijke politici bijvoorbeeld afgebeeld in zwarte legeruniformen – een duidelijke verwijzing naar de NSB en de SS. Opvallend is hoe breed het verzet tegen de uitzetting van Gümü? en zijn familie gedragen werd. Zelfs de rechtse Telegraaf vond dat ze mochten blijven: “De familie Gümü? is het slachtoffer van het geharrewar tussen de Tweede Kamer en staatssecretaris Schmitz.”
Ondertussen maakten de Nederlandse arbeiderswijken een gedaanteverwisseling door. Kansrijke autochtonen zochten hun heil ergens anders, de kansarme achterblijvers zagen de leeggekomen huizen gevuld worden met al even kansarme allochtonen. De sociale samenhang verdween in sommige buurten volkomen. Deze integratieproblemen en het mislukken van het multiculturele ideaal bleven door de politieke en culturele elites echter onbenoemd. De afkomst en (culturele) achtergrond van mensen deed er immers niet toe; wie daaraan twijfelde was een fascist. De sluimerende ontevredenheid van veel mensen kwam zo almaar niet aan de oppervlakte.
Totdat Pim Fortuyn zijn opwachting maakte. In één ruk trok hij de deksel van het publieke debat en kwam zo in een frontale botsing met de ‘dat nooit meer’-moraal. Nergens is dat meer zichtbaar dan in dit in Nederland wereldberoemde Lagerhuisdebat tussen Marcel van Dam en Pim Fortuyn uit 1997. Van Dam – PvdA, Nieuw Links, VARA, de Volkskrant en archetype van de linkse, politiekcorrectie ‘dat nooit weer’-moraal – en Fortuyn vechten elkaar welhaast de tent uit. Nazileider Adolf Eichmann en de NSB vliegen over tafel, waarna Van Dam Fortuyn de opmerking “u bent een bijzonder minderwaardig mens, weet u dat?” toevoegt.
De rest is natuurlijk geschiedenis. Fortuyn zorgde voor een politieke aardverschuiving door eerst in Rotterdam, en na zijn dood in heel Nederland de verkiezingen te winnen. Tot de financiële crises uitbraken stond de integratieproblematiek in het centrum van het publieke debat, politieke correctheid is een scheldwoord geworden. Mauro moest van De Telegraaf gewoon terug naar Angola. In het buitenland werd de Nederlandse moralistische vinger gebroken. Ondemocratische grondwetwijzigingen in Hongarije, anti-homowetgeving in Rusland, de opkomst van fascistische partijen in Griekenland? Nederland houdt zijn mond. De koopman is nu belangrijker: ons leger, de diplomatie en zelfs ontwikkelingssamenwerking staan in het teken van onze buitenlandse handel. De ‘dat nooit weer’-moraal is verdwenen. Pim Fortuyn heeft de Tweede Wereldoorlog definitief geschiedenis gemaakt.
EEN KLAS VOL RADDRAAIERS
Tekst: Sam Trompert / 9 apr – 13.50
Nederland was altijd het braafste jongetje van de klas. Toen het geïndustrialiseerde deel van de wereld in de jaren zeventig besloot dat zij allen 0.7 procent van het BNP aan ontwikkelingssamenwerking zouden spenderen, maakte Nederland nog wat extra huiswerk. Het moest 0.8 worden. Dat is met het regeerakkoord van Rutte II en de plannen van minister Lilianne Ploumen van Ontwikkelingssamenwerking verleden tijd. Maar hoe zit het met onze klasgenootjes?
Ook in de rest van Europa wordt namelijk stevig bezuinigd op ontwikkelingssamenwerking. Vorige week maakte de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) bekend dat er in 2012 vier procent minder geld beschikbaar was dan het jaar daarvoor. In 2011 daalde het budget ook al, met twee procent. De ontwikkelingsgelden die wel worden uitgegeven komen steeds vaker ten goede aan middeninkomenlanden, en minder aan de allerarmsten.
Eurocrisis
De daling wordt voor het grootste deel veroorzaakt door Spanje, Italië, Griekenland en Portugal. Niet geheel toevallig de landen die veel te leiden hebben onder de eurocrisis. De OESO noemt de financiële crisis, met name die in de eurozone, de voornaamste reden voor de dalende budgetten.
Buiten Europa wordt er ook gesneden. In keiharde dollars blijven de Verenigde Staten de grootste donor ter wereld, maar relatief gezien wordt er bijna drie procent bezuinigd.
Post-2015
Intussen kijkt de wereld alvast vooruit, naar de ontwikkelingsagenda voor na 2015. Vanaf dat jaar moet er een opvolger zijn voor de Millenium Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties. Een panel van wereldleiders, zoals de Britse premier David Cameron, buigt zich momenteel over die vraag. Eind mei komen zij met een antwoord.
Door nu al naar “post-2015” te kijken, wordt de aandacht afgeleid van wat er nog voor 2015 zou moeten gebeuren. Afgelopen vrijdag begonnen de VN met aftellen: nog 1000 dagen te gaan voor het behalen van de Milleniumdoelen. Daar zijn er alweer vier van verstreken.
EEN ONGEMAKKELIJKE DAG VOOR NEDERLAND
Tekst: Andrea Dijkstra / 9 apr – 12:15
Toch ietwat ongemakkelijk zit onze Nederlandse ambassadeur Joost Reintjes vanmiddag in Nairobi op zijn stoel heen en weer te schuifelen terwijl hij beleefd blijft lachen als Uhuru Kenyatta wordt beëdigd als president van Kenia. Exact over drie maanden, op 9 juli mag de zoon van de eerste president en ‘founding father’ van Kenia in het beklaagdenbankje van het Internationaal Strafhof in Den Haag plaatsnemen waar hij wordt vervolgd voor misdaden tegen de menselijkheid.
Even was er zelfs sprake dat ook de Soedanese president Omar Al-Bashir, die wordt verdacht van genocide en oorlogsmisdaden in de West-Sudanese regio Darfur, naar de inauguratie zou komen. Dit zou tot wel hele gênante situaties hebben kunnen leiden, want hoe breed zou de glimlach van onze ambassadeur en al zijn westerse collega’s zijn gebleven als Al-Bashir en Kenyatta elkaar vriendschappelijk de hand hadden geschud? Bovendien is Kenia, als lid van het Internationaal Strafhof en medeondertekenaar van het Verdrag van Rome wettelijk verplicht Al-Bashir uit te leveren als hij voet zet op Keniaanse bodem, iets wat de met pensioen gaande president Mwai Kibaki overigens in 2010 ook achterwege liet.
Vermeend oorlogsmisdadiger
Voor ongeveer de helft van de Kenianen voelt het overigens totaal niet als een probleem dat een vermeend oorlogsmisdadiger de vierde president van Kenia wordt. Veel geloven in zijn onschuld en zien het bovenal als een dikke verdiende middelvinger tegen de in hun ogen nog altijd veel te grote westerse inmenging in hun land. Volgens analisten heeft de ICC-zaak Kenyatta en zijn medeverdachte, running-mate William Ruto, dan ook in grote mate geholpen om de verkiezingen te winnen. Iets waarop het Strafhof in Den Haag vast niet erg trots is. De gerenomeerde Afrika-journaliste Michela Wrong trekt hier de treffende conclusie: "Het succes waarmee Kenyatta en Ruto hun ICC-aanklachten wisten om te zetten in een verkiezingsoverwinning toont aan hoe diep de littekens van imperialisme nog zijn.”
Het is bijna niet meer voor te stellen hoe slechts drie jaar terug het gros van de Kenianen nog fervent voorstander was van het Internationaal Strafhof. Niet langer prijkten de namen en foto’s van Snoop Dogg en Osama bin Laden op Keniaanse taxibusjes. Nee, ‘Moreno Ocampo’ was de nieuwe held van de matatu’s , de eerste hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof in Den Haag.
Het Kwaad
De omslag onder de Kenianen kwam toen bekend werd wie er daadwerkelijk gingen worden berecht voor het aanzwengelen van het verkiezingsgeweld waar meer dan 1300 mensen bij omkwamen. Velen hadden verwacht, of misschien gehoopt, dat het ICC zijn pijlen zou richten op de vandaag aftredende president Kibaki en de in 2007 en tevens in 2013 verliezende kandidaat Raila Odinga. Maar opeens kwamen daar de namen van Kenyatta en Ruto en nog vier anderen bovendrijven, vermoedelijk omdat tegen hen bewijs te vinden was. Zoals Afrika-correspondent Koert Linderijer het onlangs zeer treffend tegen me verwoordde: “Anderen hadden eerst even het raam dichtgedaan voordat ze mensen de opdracht gaven geweld te gebruiken. Kenyatta en Ruto waren dit blijkbaar vergeten te doen.” Wat dat betreft is mijn persoonlijke mening dat het westen Kenyatta soms wel erg neerzet als de vertegenwoordiging van het kwaad, alsof Kenia met Odinga een engel als president had gekregen.
Met Kenyatta als president gaat het voor de westerse landen, en zeker Nederland als ICC-gastland, een kunstige koorddans worden van diplomatieke druk uitoefenen maar tevens handelsrelaties behouden. Drukt het westen Kenia teveel van zich af, dan duwt het hun belangrijke handelspartner recht in de armen van China en India die in Afrika toch al flink aan de weg aan het timmeren zijn. Een Aziatische diplomaat merkt echter tegen Reuters op dat Kenia ook weer niet zo gemakkelijk kan overstappen. Het grootste deel van de Keniaanse export gaat nog altijd naar het westen en ook komt het merendeel van de toeristen er vandaan, een zeer belangrijke inkomstenbron van het Oost-Afrikaanse land. Bovendien zijn westerse olie- en gasmaatschappijen een belangrijke speler in de opkomende Keniaanse energie-industrie.
Intimidatie
Nederland heeft gezegd het contact met Kenyatta op een laag pitje te zetten. De handelsbelangen wil het uiteraard echter ook niet schaden. Van grote invloed zal dan ook vooral zijn of Kenyatta zal blijven meewerken met het Strafhof. Eerder deed hij dit wel en ook tijdens een speech na zijn overwinning beloofde hij medewerking aan internationale instanties. Enkele dagen later vroeg zijn advocaat aan het ICC echter de aanklachten tegen zijn cliënt te laten vallen. Bovendien meldde de nieuwe aanklager van het ICC, Fatou Bensouda, al meerdere malen dat er sprake is van enorme intimidatie van de Keniaanse getuigen, en heeft één getuige al toegegeven te zijn omgekocht waardoor het ICC meerdere zaken inmiddels heeft laten vallen.
Vele Kenianen lijken dan ook te hopen dat het ICC ook de zaak tegen Kenyatta zal laten vallen. En met het feit dat hij vandaag president van Kenia wordt is het ook zeer de vraag of Kenianen nog altijd zullen durven getuigen tegen de nieuwe baas van hun land. Dit zal echter een grote blunder betekenen voor het toch al onder druk staande ICC. Gaat de zaak wel door, dan is het de vraag hoe Kenyatta – vermoedelijk zo’n jaar lang – zijn land kan besturen vanuit een rechtszaal in Den Haag. Eén zaak staat in ieder geval vast: het wordt een spannend jaar voor de diplomatieke banden tussen Nederland en Kenia.
OOK IN HET NIEUWS DINSDAG 12:00
Ratko Mladic is te ziek om zijn proces bij het Joegoslaviëtribunaal bij te wonen. Internetbankieren via de ING lukt verder vandaag voor de zoveelste keer niet. En de VVD wil dat Nederland meer geld voor defensie gaat uitgeven.
“PUTIN GO HOMO”
Tekst: Sam Trompert / 8 apr – 23.00
Om zes uur fluit een demonstrant alvast voorzichtig op zijn badmeesterfluitje. Meer bij wijze van begroeting van andere demonstranten, dan uit protest, maar toch: het begin is er. Voor de hoofdingang van Amsterdam Centraal verzamelen mensen zich om over een uurtje een hoop kabaal te maken op het Oosterdok, pal tegenover het Scheepvaartmuseum. Daar dineert de Russische president Vladimir Poetin op dat moment.
Het protest is georganiseerd door homobelangengroep COC Nederland. In Rusland is een antihomopropagandawet in de maak, die “het populariseren van homoseksueel gedrag” verbiedt. In het openbaar zoenen of elkaars hand vasthouden wordt daarmee voor homoseksuelen strafbaar. Het zou psychische en morele schade kunnen toebrengen aan kinderzielen, zo luidt de achterliggende gedachte.
Meer dan vierduizend
Reden voor een demonstratie dus, want “wie de liefde verbiedt, kent hem niet”, zoals een van de spandoeken zegt. Via facebook hebben meer dan vierduizend mensen hun aanwezigheid toegezegd, maar aan een virtuele ‘ja’ wordt in de realiteit niet altijd gehoor gegeven. Slacktivism, in modern Nederlands.
Als rond half zeven kleinere en grotere groepjes demonstranten zich voorzichtig naar het Oosterdok bewegen spreken twee wat oudere mannen hun zorgen uit. “Maar het kan ook zijn dat de meeste mensen pas om zeven uur komen hoor, misschien dat veel mensen nu nog aan het werk zijn”, zegt de een. “Ja of aan het eten! Holland, zes uur, aardappelen-groente-vlees”, zegt de ander.
Kleurrijk
De vierduizend wordt niet gehaald, maar het wordt wel drukker. Het COC heeft de demonstranten opgeroepen zich in een kleur van de regenboogvlag, het symbool van de internationale homogemeenschap, te kleden. Aan die oproep is flink gehoor gegeven. Mannen met lippenstift, en vrouwen zonder: wie kleurrijk vraagt, krijgt kleurrijk van deze mensen. Om zeven uur staan ze te schreeuwen tegen de Russische president, die aan de overkant zijn vorkje prikt.
Op de trappen van het Scheepvaartmuseum verschijnen enkele mannen in pak en das. Even kijkt een lid van de ordedienst hoopvol hun kan op. “Hij zal toch niet zo arrogant zijn om even een kijkje te komen nemen?”, vraagt hij zich hardop af. Het gros van het publiek ontgaat het tafereel. Zij zingen op dat moment mee met voormalig Idolskandidaat Julie, die Freedom van Aretha Franklin laat horen.
Naar Rusland
“Rusland is trouwens zelf best een ok land, maar de leiders zijn gewoon op dit moment best wel conservatief bezig enzo.” Als Julie is uitgezongen krijgt het publiek een heldere analyse van de zangeres. “En het is natuurlijk goed dat wij hier demonstreren enzo, maar eigenlijk zouden we natuurlijk met z’n allen naar Rusland moeten en daar gaan demonstreren!”
In haar naïviteit slaat Julie de spijker op zijn kop. Poetin zit inmiddels allang weer in het vliegtuig naar Moskou. Tentoonstellinkje gezien, wat handelscontractjes getekend en zijn buikje gevuld. Hoewel Julie’s oproep op applaus kon rekenen, verraden vele gezichten dat zij niet naar Rusland zullen gaan. Deze mensen hebben zich al aan hun virtuele ja gehouden. Voorlopig is dat wel even genoeg.
Voormalig premier van het Verenigd Koninkrijk Margaret Thatcher is overleden. Verder bracht Nutricia een melkachtig drankje op de markt, Souvenaid, dat goed zou zijn voor Alzheimerpatienten. Oostenrijk is tenslotte het laatste land in de EU dat nog een bankgeheim hanteert, nadat ook Luxemburg de boel heeft opengegooid.POETIN’S DAGJE AMSTERDAM
Tekst: Sam Trompert / 8 apr – 13:45
Er is vandaag veel te zien voor de Russische president Vladimir Poetin. Om 14.00 komt hij aan in Nederland, maar vanochtend bezocht hij samen met zijn collega Angela Merkel nog een technologiebeurs in het Duitse Hannover. Daarbij werd hij gefêteerd op allerlei innovatieve snufjes en vier paar blote borsten. Leden van de feministische organisatie Femen protesteerden tegen zijn aanwezigheid en noemden hem “een dictator.” Dat gebeurde topless. Ook in Nederland kan hij de rest van de dag op protest rekenen.
Minister van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans verwelkomt Poetin straks op Schiphol, en brengt hem naar de Hermitage in Amsterdam, waar de Russische president samen met koningin Beatrix de tentoonstelling Peter de Grote, een bewogen tsaar bezoekt. Dit evenement is de officiële opening van het Nederland-Ruslandjaar. Het hele jaar 2013 staat in het teken van de goede betrekkingen tussen beide landen. Op initiatief van Rusland, overigens.
Mensenrechtenvrije zone
De omgeving rondom de Hermitage is op last van de Amnesty een mensenrechtenvrije zone ingesteld. De ludieke spandoeken verzoeken onafhankelijke advocaten de zone te verlaten, geen homopropaganda te bezigen en vooral niet te protesteren. Dit moet ervoor zorgen dat Poetin zich lekker thuis voelt als hij de tentoonstelling over een van zijn verre voorgangers bezoekt.
Poetin komt trouwens niet alleen. Hij neemt een batterij managers van Russische bedrijven mee, die, als hij de Hermitage bezoekt, in de Beurs van Berlage bijpraten met Nederlandse counterparts. Zo’n vierhonderd Nederlandse en Russische bedrijven ontmoeten elkaar tijdens de Netherlands-Russia Business Meet. De belangrijkste peiler van het Nederland-Rusland jaar is immers economie.
OOK IN HET NIEUWS MAANDAG 12:00
Tijdens zijn flitsbezoek aan Nederland gaat de Russische president wellicht ook even langs Voorschoten: daar woont zijn dochter Maria. Het lijkt er op dat naast Nederlandse banken ook De Telegraaf te maken heeft gehad met een zogenaamde Ddos-aanval, al bevestigt de krant dat zelf (nog) niet. De Raf-en-Sylvie-soap continues door het opzienbarende gegeven dat de voetballer het heeft aangelegd met een van de beste vriendinnen van zijn ex, Sabia Boulahrouz.
Tête-à-tête
Tegen het einde van de middag spreekt premier Mark Rutte met Poetin in het Scheepvaartmuseum. Rutte heeft de Tweede Kamer beloofd in dat gesprek kritiek te uiten op het Russische mensenrechtenbeleid. Naar verluidt heeft Poetin ook een lijstje vragen bij zich. Waarom Nederland een belangenorganisatie voor pedofielen heeft bijvoorbeeld.
Na afloop van deze tête-à-tête schuiven andere Russische en Nederlandse bewindslieden aan. Ze zullen het vooral over de handel gaan hebben. Om 19.00 dineren beide regeringsleiders met CEO’s van Russische en Nederlandse bedrijven. Dan begint ook de grote protestactie van homobelangengroep COC, op het Oosterdok in Amsterdam. Zo’n vierduizend mensen hebben aangegeven vanavond tegen de antihomowet van Poetin te demonstreren. Die wet verbiedt het om voorlichting (of, in het Russisch: propaganda) te geven over homoseksualiteit. Na het eten gaat Poetin weer naar huis.
DNP's Peter Wierenga weet dat 'Tsaar Vladimir' niet enkel voor de gezelligheid naar Nederland komt. De Hollandse koopman is enorm naïef. Meer lezen? Zie hier en neem meteen een abonnement.
Het bericht De dominee is dood verscheen eerst op DNP.
Waardeer dit artikel!
Dit artikel las je gratis. Vond je het de moeite waard? Dan kun je jouw waardering laten zien door de auteur een kleine bijdrage te geven. Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand te houden.