Dat zionisten weg moeten, staat in het Catalaans op haar t-shirt. Ik moest het even opzoeken wat Arruix Sionistes betekende, maar kon al zoiets ontrafelen aan de print, een vrouw met een keffiyeh-sjaal om haar hoofd. Palestina moet vrij stond er tevens in het Catalaans onder. Het verwijst uiteraard naar het geweld dat momenteel nog steeds niet is uitgeraasd in Gaza. En zionisten moeten als schuldigen hiervan worden aangewezen.
In de mode
Nog zo iemand, verzuchtte ik. Nog zo iemand die meedoet aan de mode. Zou ze wel weten wat zionisme tegenwoordig betekent? De Israëlische historicus Yuval Noah Harari , bekend van onder meer de bestseller Sapiens, schreef een aantal maanden geleden in de The Washington Post een stuk over zionisme:
“Verschillende groeperingen verdraaien en misbruiken de term “zionisme” door het af te schilderen als een kwaadaardige vorm van tribalisme of zelfs racisme. Om de huidige ontwikkelingen in Israël te begrijpen is het noodzakelijk om te verduidelijken wat het zionisme in de 150 jaar van zijn bestaan werkelijk heeft betekend.
Het kernidee van het zionisme is dat Joden een natie vormen en als zodanig niet alleen individuele mensenrechten hebben, maar ook een nationaal recht op zelfbeschikking. Niets in dit zionistische idee impliceert dat Joden superieur zijn aan anderen, of dat nu Grieken, Polen of Palestijnen zijn. Noch ontkent het idee dat Joden een natie vormen noodzakelijkerwijs het bestaan van een Palestijnse natie met zelfbeschikkingsrecht, of de mensenrechten van individuele Palestijnen.
Maar natuurlijk kunnen sommige zionisten, net als aanhangers van alle andere nationale bewegingen, racisten of onverdraagzame personen zijn. Door de generaties heen is wel duidelijk geworden dat veel zionisten het recht op een Palestijnse natie doorgaans ontkenden en aanspraak maakten op het hele land tussen de Middellandse Zee en de Jordaan” (vertaald vanuit Engels).
Tegenwoordig betekent de term ‘zionist’ dat iemand het bestaan van Israël, als soevereine staat voor het Joodse volk, steunt. Zionisme is, volgens het Centrum Informatie en Documentatie Israel (CIDI), niets anders dan Israëlisch nationalisme. Het moderne zionisme is tevens een seculiere ideologie, het berust op de Joodse tradities en cultuur. Het zegt niet dat Joden superieur zouden zijn ten opzichte van niet-Joden, zoals vaak gedacht wordt. Toch wordt zionist tegenwoordig gezien als iets kwaadaardigs, vandaar ‘Arruix Sionistes’, maar dat lijkt dus te berusten op een totaal misverstand of een bewuste leugen.
Uitzetting van Joden met nationale gevoelens
In het kook- en leesboek TLV Vegan – Land zonder melk en honing van de journalist, kok en schrijver Jigal Krant dat over de veganistische scène van Tel Aviv gaat, beschrijft hij zionisme als een beweging die in de achttiende eeuw is ontstaan en waarvan de grondlegger de Hongaarse journalist Theodor Herzl was, die tot het inzicht kwam dat een soevereine Joodse staat de enige uitweg was uit het eeuwige anti-semitisme. Het geeft het verlangen aan van het Joodse volk om uit hun diaspora terug te keren naar Zion (Jeruzalem).
Misschien denkt de anti-zionist die dit leest: jaja, een Israëlische historicus, een joodse kok, het CIDI, dat zijn nou niet bepaald objectieve bronnen om iets over zionisme te zeggen. Er gaan momenteel zoveel nepnieuws, leugens en vooroordelen rond dat ik die wel durf te vertrouwen.
Dat zionisten niet langer welkom zijn, werd ook duidelijk tijdens de tientallen pro-Palestina protesten aan de universiteiten in Nederland en in andere westerse landen waar demonstranten scandeerden We don’t want no Zionists here! “Zij dachten te laten zien vijandig tegenover racisme te staan, maar in feite riepen zij op tot intimidatie en uitzetting van alle Joden die nationale gevoelens hebben”, aldus Harari in The Washington Post. Deze anti-zionistische uitingen brengen onschuldige mensen in gevaar, bijvoorbeeld dus Joden in de diaspora die een band hebben met het land en dit uitdragen.
Bewuste heks
Ik stuurde haar de link door van het artikel van Harari, omdat ik van haar statement op haar t-shirt schrok, zo liet ik haar weten. Ik hoopte haar aan te sporen om het artikel te lezen, juist omdat er zoveel leugens rondgaan in de (sociale) media over wat zionisme inhoudt. Later dacht ik: ik had beter kunnen zwijgen, maar die gedachte maakte me helemaal ongelukkig. Of ik achteraf gelukkiger ben door me uit te spreken? Nou nee. De vrouw van het anti-semitische t-shirt is namelijk een hartstikke leuk mens, een bewuste vrouw die aan permacultuur doet en veganistisch kookt voor groepen. Je zou haar een heks kunnen noemen, want autonoom en verbonden met de natuur, ze maakt haar eigen crèmes, brood, oliën, incense van salie om het huis energetisch te reinigen en verkoopt die op markten op Mallorca en bij haar thuis.
‘People care’?
De producten van haar finca verkocht ze die dag in het t-shirt met een boodschap die er ook op neerkomt dat zionisten niet bij haar mogen kopen (komt het u bekend voor?). Het is dat je een zionist niet aan zijn of haar uiterlijk herkent of er moet ‘trotse zionist’ of iets dergelijks op het hoofd geschreven staan. Iemand met een Israëlisch vlaggetje op een jasje of tas gepind zou ze dus moeten weigeren als ze daadwerkelijk achter Arruix Sionistes staat. Maar ik durf wel te stellen dat het zo ver allemaal niet zou komen, als ze al de consequenties van haar statement helemaal heeft doordacht. Want ‘people care’, één van de drie kernwaarden uit de permacultuur die zij beoefent, zal zij dat echt uitsluiten voor een vrouw die zichzelf zionist noemt?
Burgers voor Palestina
De volgende morgen antwoordde ze en het werd meteen duidelijk dat we lijnrecht tegenover elkaar staan op dit onderwerp. Het zionisme is volgens haar het gedachtegoed waardoor ‘de genocide op de Palestijnen’ plaatsvindt. Als mens en Joodse verzet ze zich daartegen en kocht ze het t-shirt om solidariteit te tonen met de Palestijnen. De t-shirts zijn afkomstig van de Mallorcaanse pro-Palestina beweging Burgers voor Palestina. Hun logo is een afbeelding van het eiland Mallorca volledig gehuld in Palestijnse vlag.
Fanatische zionisten, die niet erkennen dat de Palestijnen zelfbeschikkingsrecht en mensenrechten hebben en zich superieur wanen, zijn bijvoorbeeld diegenen op de Westelijke Jordaanoever die steeds verder gaan met uitbreiding van illegale nederzettingen en daarbij vernielingen van Palestijns bezit niet uit de weg gaan. Logisch dat deze fanatici verdacht worden gemaakt. Maar uit de uitleg van Harari blijkt wel dat zionisme niet is voorbehouden aan fanatici. Het wil ook helemaal niet zeggen dat een zionist per definitie altijd achter de regeringsacties van Israël zou staan. Natie en regering zijn immers niet gelijk aan elkaar. Zoals er ook Nederlanders zijn die walgen van de radicaal-rechtse regering, maar Nederland een fijn land vinden vanwege het landschap, de Hollandse kust, de cultuur, de bitterballen of wat de reden dan ook is.
Nieuwe nazi’s
Het lijkt een kwestie van verschillende betekenissen die aan het woord zionist worden gegeven, maar dit verschil kent wel ernstige gevolgen: racisme en bijna altijd verkapt anti-semitisme. Solidariteit betuigen met de Palestijnen kan ook zonder anti-zionist te zijn, maar als men eenmaal op de weg zit dat de zionisten van nu de nieuwe nazi’s zijn, is er geen weg meer terug.
Je zou een vriendin niet anders moeten gaan bekijken als zij haar politieke standpunten uitdraagt waar jij akelig van wordt. En toch ben ik bang dat me dat niet helemaal meer lukt. Ze voelt zich, zo vermoed ik, veilig om dit t-shirt te dragen, omdat je dezelfde gedachtegang veel terug ziet in de progressief-linkse bubbel. De Spaanse politica Ione Bellara van de extreem-linkse partij Podemos vergeleek deze week nog in het congres de daden van de Israëlische overheid met de gaskamers van de nazi’s uit de Tweede Wereldoorlog. Ook klimaat-activisten en ‘groene types’ zijn vaak uitgesproken pro-Palestina en zeer anti-Israël. Een progressief-linkse politica op Mallorca, Alice Weber, werd gezien met dezelfde print Arruix Sionistes, maar dan op een tas gedrukt. Ze droeg de tas om haar schouder, terwijl ze haar stem uitbracht tijdens de gemeenteraad-verkiezingen van dit jaar.
Wat de laatste tijd opvalt, is dat men inmiddels een stap verder gaat in de pro-Palestinabeweging. Bij de beëindiging van de oorlog in Gaza moeten niet alle checkpoints opgeheven en muren neergehaald en bezette gebieden worden teruggegeven, maar de hele staat Israël moet ontmanteld en één groot Palestina worden. Dit extremisme vinden we ook terug bij de moslim-partij DENK in het Nederlands parlement. Zionisten leven op gestolen land, maar het is best een complexe kwestie, zo liet mijn anti-zionistische, permaculturele vriendin nog weten. Duidelijk is: iedereen praat elkaar na of valt over elkaar heen en ondertussen maakt niemand een verschil.
Beeld: AI gegenereerd
