Natuurlijk bestaat er zoiets als een roze wolk van babygeluk. Een baby krijgen is een bijzondere aangelegenheid en meestal gaat dit gepaard met gevoelens van liefde en geluk. Maar vaak zijn er ook andere gevoelens en soms is het gewoon helemaal niet leuk. Toch hoor je daar weinig over. Kennelijk praten we niet graag over pijn en teleurstellingen rondom zwangerschap en bevalling. Het zijn non-topics die we liever negeren. Taboe. Maar waarom eigenlijk? Waarom praten we alleen over de leuke dingen? Het nadeel van taboeonderwerpen is namelijk dat ze, zoals die spreekwoordelijke olifant in de kamer, niet verdwijnen door er niet over te praten. Ze worden juist groter en erger!
Praten over teleurstellingen en moeilijke dingen is lastig, want het is natuurlijk fijner als alles rozengeur en maneschijn is. Een Instagram plaatje. Maar negeren en wegstoppen van donkere gevoelens werkt averechts. Het onder ogen zien en erover praten is veel beter! Dat helpt om te relativeren en geeft inzicht en perspectief. Het werkt helend om herkenning te vinden bij andere vrouwen. Gedeelde smart is halve smart… Daarom zetten we hier eens alle taboes en non-topics rondom zwangerschap en bevallen in het licht. Van lichamelijke ongemakken en relationeel gedoe tot baby-teleurstellingen zoals ‘ik had liever een meisje’ en ‘waar is toch die roze wolk?’
Lichamelijke ongemakken
Laten we beginnen met de categorie ‘lichamelijke ongemakken’. De lijst is eindeloos. Denk bijvoorbeeld aan aanhoudende misselijkheid, bevallingspijn, plof-tieten, aambeien, incontinentie en hechtingen. En wat denk je van het onomkeerbare lichamelijke verval: de fysieke rekening van het moederschap. Misschien krijg je er een maatje bij, een cupmaat eraf, een onafwasbaar zwangerschapsmasker, een hangbuik, stretchmarks en niet te vergeten de beruchte uitgelubberde vagina. Je kunt de boel operatief laten liften en tucken. Maar de meesten van ons moeten het hebben van damage control door gezond eten en sporten. Meestal trekt het allemaal na verloop van tijd weer prima bij en komt je lijf grotendeels weer terug in haar oude staat. Maar helemaal hetzelfde wordt het niet meer. Daar is niks aan te doen. Een kwestie van accepteren.
Een fysieke tegenvaller die nogal pijn kan doen, is gedoe met de borstvoeding. Voor sommigen is het een hel. Aanleggen kan de hele voedperiode pijnlijk blijven en je tepels kunnen enorm gevoelig zijn. Veel jonge moeders zijn niet opgewassen tegen de borstvoedingslobby van verloskundigen en kraamhulp. Ze blijven stug doorploeteren, ondanks ontstekingen, tepelkloven, tranen en pijn. Want puur natuur is nu eenmaal het beste (?) Maar geldt dit ook als borstvoeden zó veel pijn doet dat je huilend de borst geeft? Als je niet meer kunt slapen van de pijn en de hormonen door je lijf gieren? Uiteindelijk is een blije en relaxte moeder het állerbelangrijkst voor de baby. Dus worstel je met borstvoeden en gaat het ten koste van jou? Laat je dan vooral niet gek maken door alle adviezen van anderen, doe wat het beste is voor jou en leg die hardnekkige taboe op de fles naast je neer.
Ik weet het nog als de dag van gisteren. In mijn baby-box van de zorgverzekeraar zat een enorme luier en eerst snapte ik niet waar die voor was. Tot na de bevalling, ik bleef nog dagen bloeden en kon amper plassen van de prikkende pijn. Het is logisch dat je vagina een oplawaai krijgt van een bevalling. Er moet tenslotte een watermeloen doorheen. Om het even beeldend te maken.
Na eerste dagen na de bevalling helpt het om tijdens het plassen een nat washandje tegen je vagina te houden. Dan prikt het minder. Na een paar dagen (soms weken) trekt de pijn weg.
Incontinentie
Waar je ook rekening mee moet houden, is dat je de eerste maanden na de bevalling licht incontinent bent. Vooral met lachen en kuchen, dat is heel normaal. En als je naar de sportschool gaat, pas op met springen en squatten! Een inlegkruisje biedt uitkomst. En weet dat het weer beter wordt. Ondertussen kun je je vagina trainen met kegeloefeningen, heel effectief tegen incontinentie en sowieso goed om de boel weer strakker te krijgen. Ook met het oog op later, want je wil geen baarmoederverzakking… Blijf je last houden van incontinentie? Probeer dan eens zo’n ultramoderne kegeltrainer met app en speltechnologie. Ja die bestaan echt! Google maar even…
Niet alleen je lijf, ook je relatie krijgt één en ander te verduren met de komst van een baby. Om te beginnen een geheel nieuwe ‘groepsdynamiek’ die vraagt om herverdeling van de aandacht. Sommige prille moeders ontwikkelen tunnelvisie voor de baby, waardoor manlief zich buitenspel gezet voelt. Niet bevorderlijk voor de relatie, dat spreekt voor zich. Een ander teleurstellend scenario is de man waar je helemaal niets aan hebt. Een kennis van mij had er zo één. Tijdens de zwangerschap had hij zijn mond nog vol van mannen die hun gezin in de steek lieten en hoe laf die wel niet waren…
Maar toen de baby er eenmaal was, liet hij het volledig afweten. Een week voor de eerste verjaardag van zijn zoon, nam hij de benen. Een andere vriendin had een vergelijkbare ervaring. Haar vriend liep een trauma op van het zien van de bevalling en wilde, met name seksueel, helemaal niets meer van haar weten. Pas acht maanden na de bevalling vreeën ze weer voor het eerst, midden in de nacht. De volgende morgen was hij het vergeten. Je begrijpt, ook deze relatie hield geen stand.
Een tip: laat je partner tijdens de bevalling bij je hoofd staan. Een full frontal bevalling is voor de teerhartige man vaak te veel van het goede.
Geen seks meer
Eigenlijk is het bijna een klucht. Dát wat we zo enthousiast doen om een gezin te stichten, wordt na de komst van die kleine vaak een heikel (breek)punt. We hebben minder tijd, minder zin en het voelt allemaal anders. In grote lijn zijn er drie belangrijke libido-killers: stress, schuldgevoel en angst. Stress door het hoog houden van alle ballen: zorgen, werken, regelen. Schuldgevoel door het niet willen. Angst dat hij vreemdgaat, nu hij thuis niet meer aan zijn trekken komt. Je kunt de impasse doorbreken door al die negatieve gevoelens los te laten en te focussen op de voordelen van je relatie: de verbintenis, de intimiteit, de vrijheid om helemaal jezelf te zijn…
Zoek de intimiteit op, knuffel niet allen de baby maar ook elkaar. Praat open en eerlijk over het de seksdip, hoe voelen jullie je erover? Accepteer dat het even zo is. Maak er ook eens grap over. En als de rust is weergekeerd, blijf er dan vooral niet in hangen. Durf de impasse te doorbreken. Regel een oppas en plan een leuke avond voor jullie samen. Wees weer even man en vrouw, in plaats van mama en papa. Want ook al heb je nu een baby, je bent veel meer dan alleen mama.
Torenhoge verwachtingen
Het is allemaal niet niks, die tegenvallers en teleurstellingen. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de torenhoge verwachtingen die veel zwangere vrouwen koesteren over het moderschap. De onrealistische ideeën over het leven als moeder. Lekker wandelen en knuffelen met de baby, die natuurlijk amper huilt en altijd zoet is… Hoe hoger de verwachtingen, hoe groter de teleurstelling, want zo gaan die dingen. Een kennis vertelde mij hoe teleurgesteld ze was met zoon nr. drie. Ze had zo gehoopt op een meisje… Natuurlijk had ze de teleurstelling opzij gezet en was ze helemaal dol op haar zoontje, maar het verlangen naar een dochter ging niet weg. Ze schaamde zich ervoor, alsof ze daarmee haar zoon tekort deed. Maar is haar gevoel niet heel begrijpelijk? Tenslotte had ze al twee zoons. Feit dat ze graag een dochter wil, betekent toch niet dat ze minder van haar zoons houdt? Waarom is zeggen dat je liever een meisje had gehad eigenlijk not done?
Een andere diepgaande teleurstelling is het ontbreken van de roze wolk. Als je het gewoon helemaal niet leuk vindt, dat gehannes met zo’n baby. Als je gek wordt van het gedoe, het gehuil en het ge-thuiszit. In extreme vorm volgt hier de postnatale depressie, maar in mindere vorm is het gewoon teleurstelling in het moederschap. Net als in het vorige voorbeeld, spelen hier waarschijnlijk onrealistische verwachtingen mee. Als je een roze sprookje verwacht, kan de realiteit knap tegenvallen. Kinderen, en zeker baby’s, zijn hartstikke lief en schattig, maar het zijn ook handenbindertjes die totaal geen rekening houden met wat jij allemaal wil en verwacht.
Daarom ook dit artikel. Even aandacht voor de ongezouten waarheid. Niet om te laten zien hoe hard, moeilijk en rot het allemaal is of gaat worden, maar om die hardnekkige roze-wolk-fantasie in een realistischer daglicht te plaatsen. Niets is nu eenmaal alleen maar leuk. Ook het moederschap niet. Sterker nog, alle minpunten op een rij, zou je er bijna niet meer aan beginnen! Daarom snel door naar de moraal van dit verhaal. Want blijven hangen in het negatieve is zeker niet de bedoeling.
Bijzonder dankzij de minpunten…
Wat is het punt dat we hier willen maken? Allereerst een grote schouderklop voor ons vrouwen! Want één ding is zeker, als we kinderen krijgen aan de man zouden overlaten, werden er heel veel minder kinderen geboren! Om moeder te worden heb je namelijk ballen nodig. Want de praktijk van ‘kinderen krijgen’ is nu eenmaal geen feest. Kinderen hebben, gelukkig wel en daarin ligt ook de tegenhanger. Het doel heiligt de middelen. En daarbij: het zijn de teleurstellingen en tegenvallers die de mooie dingen hun waarde geven. Het positieve bestaat bij de gratie van het negatieve. Juist omdat we zoveel moeten doorstaan, gaat die moederliefde door merg en been. Het is dus niet ondanks, maar dankzij de moeilijke dingen, dat we ervaren hoe onvoorwaardelijk en bijzonder de liefde voor onze kinderen is.
Moederliefde is zo overweldigend en bijzonder, dat we het er allemaal voor over hebben: de pijn, de ongemakken, de teleurstellingen en de tegenvallers. Alleen, laten we stoppen met net doen of het allemaal alleen maar leuk is. Het leven is nu eenmaal geen Insta account. Laten we de realiteit niet te veel oppoetsen en gewoon eerlijk zijn over de waarheid. Moeder worden is geweldig, maar soms is het ook gewoon niet leuk. Dat mag best eens gezegd worden!
Het is fijn en belangrijk om af en toe je hart te luchten en alles te zeggen waar je van baalt. Juist als je het eruit gooit, blijf je er minder snel in hangen. Af en toe ongegeneerd spuien is goed voor de vrouw. En dan door naar accepteren en met positieve kracht vooruit. Want daarin ligt de grootste kracht van moeders: relativeren. Zó erg is het allemaal ook weer niet… Onder de streep maken de kinderen alles goed. Het doel heiligt de middelen. Want wat die stretchmarks en wallen vooral onderstrepen, is hoe bijzonder veel we houden van onze kinderen!
FYSIEKE TEGENVALLERS
Janneke: “Ik ben van cup A naar D naar AA gegaan…”
Annemarie: “In het kraambed kreeg ik borstontsteking! Deed zó’n zeer: ik lag doodziek in bed met twee zakken bevroren tuinerwtjes op mijn ontplofte cup F’s. Niet leuk.”
Marieke: “Ik ben absoluut uitgelubberd van onder, al is het maar een halve mm. Ik voel minder tijdens het vrijen. Balen!”
Marije: “Ik had aambeien van het persen. Daar heb ik meer last van gehad dan van die hele bevalling!”
Ilse: “Of ik trots ben op mijn stretchmarks omdat ik vier kinderen heb gebaard? Niet echt, ik vind het lelijk. Maar ik kan het wel steeds beter accepteren.”
Elske: ”Ik ben laat moeder geworden en dan is het sowieso wat zwaarder voor je lichaam. Maar toen mijn borsten eerst van B naar D/E transformeerden, was er geen redding meer… Nu zijn het theezakjes.”
Ineke: “25 kilo eraan en dan 35 kilo eraf laat de nodige sporen na…”
Tamara: “Mijn buik ziet eruit als een leeggelopen ballon. Ik spaar voor een tummy tuck.”
Froukje: “Ik heb negen maanden lang gebraakt, meerdere keren per dag. De zwangerschap was een hel!”
Justine: “Twee dagen van huis met een kapotte borstkolf. Kan me niet herinneren ooit zo wanhopig te zijn geweest!”
Annelieke: “Na de keizersnee deed mijn buik zes weken pijn en het litteken trok nog maanden.”
Kitty: “Tijdens het hechten hoorde ik ze overleggen: dit moet geloof ik aan dit vast… I kid you not!”
Aline: “Bij mijn eerste kreeg ik een ruggenprik waarna ik twee dagen mijn benen niet meer voelde. Ik was doodsbang dat ik verlamd was en dat overschaduwde de geboorte.”
Corine: “De Bevalling duurde 38 uur en staat voor altijd in mijn geheugen gegrift: helse pijnen en het gevoel dat mijn lichaam kapot ging. Ik heb een stukje van mezelf verloren die dag.”
RELATIONELE TEGENVALLERS
Lotte: “Hoe lang het duurde voor de seks weer normaal was? Ik wacht nog steeds…!”
Barbara: “Normale seks? Als je het normaal vindt dat je tussendoor drie keer pauze moet inlassen om een luier te verschonen of borstvoeding te geven of een kind terug te brengen naar bed…”
Inge: “Hij vond mij niet leuk als moeder denk ik. Hij raakte me niet meer aan. Erover praten? Dat deden we sinds de zwangerschap al niet meer…”
Babette: “We leefden ineens volledig langs elkaar heen. We sliepen omstebeurt en alles draaide om de baby. Na een half jaar hadden we een relatiecrisis.”
Marije: “De baby stond heel lang tussen ons in. Alsof hij een competitiestrijd voerde, wie vindt de baby het liefst…”
BABY TELEURSTELLINGEN
Anneke: “Mijn dochter huilde het eerste jaar minstens zes uur per dag. Ik werd er GEK van.”
Ariana: “Ik had vijf maanden vrij geregeld, maar na twee weken kwamen de muren op me af. Ik vond er niks aan, thuiszitten met een baby.”
Loes: “Ik durf het bijna niet te zeggen, want ik ben dol op mijn zoontje, maar ik had eigenlijk liever een dochter gehad…’
Maria: “Ik voelde het niet, die overweldigende liefde. Ik vond haar klein en teer en eng. Het duurde zeker een maand voor het een beetje ‘normaal’ voelde.”
Kira: “Mijn dochter heeft een enorme wijnvlek op haar gezicht. Ik houd van haar, maar mooi is ze niet. Ik wou dat ze die vlek niet had…”
LEZEN
Mama’s Eerste Jaar
Over ontzwangeren en je weer de oude voelen
Auteur: Jo Glanville-Blackburn
De Mythe van de roze wolk
Over de kunst van ontzwangeren.
Auteurs: Aja Leemans en Victor Pop
Hoezo Roze Wolk
Over depressief zijn na de bevalling : ervaringen van ouders, meningen van artsen, wetenschappelijk nieuws
Auteurs: Auteur: Marianne Cuisinier en Janny Smit-Wiersinga
FAQ: het moederschap
Veelgestelde vragen over het moederschap beantwoord (of net niet)
Auteur: Nele Reymen
De mythe van het moederschap
Een historische kijk op het moederinstinct
Auteur: Elisabeth Badinter
Spijt van het moederschap
#regrettingmotherhood
Auteur: Orna Donath
Postnatale depressie (Ebook)
101 vragen en antwoorden
Auteur: Eileen Engels
LUISTEREN
PloeterMoeders Club
https://open.spotify.com
Mary-Lou Godfried is moeder van drie kinderen en noemt zichzelf een echte ploetermoeder: een moeder die probeert alle ballen hoog te houden. Maar… Dat lukt natuurlijk niet altijd. Ze praat openhartig over haar struggles rondom het moederschap en bespreekt diverse worstelingen.
Ik ken iemand die
https://dagennacht.nl/podcast/ik-ken-iemand-die
De gezelligste podcast over opvoeden, ouderschap en al het moois en lelijks dat daarbij komt kijken. Met opvoedtips en sterke ‘Ik ken iemand die…’-verhalen van Nynke de Jong, Alex van der Hulst, Hanneke Hendrix en Anne Janssens.
Mompoint
https://mompoint.podbean.com
In deze podcast-serie praat Marije de Haas over haar gedachtes rondom het moederschap. Ze spreekt uit ervaring en bespreekt adviezen en tips voor het vinden van balans tussen werk, gezin en jezelf. Het doel is het leven voor moeders leuker en makkelijker maken…
OEFENINGEN
Kegeloefening
Een eenvoudige oefeningen die goed is om de bekkenbodem zowel te verstevigen als te ontspannen. Deze oefening is vernoemd naar de Amerikaanse gynaecoloog Arnold Kegel. Als je zeker wil weten dat je de goede spieren te pakken hebt, neem dan de houding aan op de stoel. Heb je de smaak te pakken, dan kan je deze oefening overal en altijd doen! Span de bekkenbodemspieren afwisselend 5 tellen aan, 5 tellen los, 5 tellen aan, enzovoort. Een sessie bestaat uit 10 keer aan- en ontspannen. Doe een aantal sessies achter elkaar en let op: de ontspanningsfase is net zo belangrijk als het aanspannen. Wil je meer nadruk op het verstevigen van de bekkenbodemspieren, bijvoorbeeld vlak na een bevalling als je last hebt van urineverlies, span dan 10 seconde aan en laat 5 seconde los. De rest blijft hetzelfde.
Foto: Shutterstock
