De oorlogslente als leerschool

Avonturiers maar ook serieus geïnteresseerden zien de oorlogen in Libië en Syrië als een opstapje naar een professionele fotocarrière.

Rob van Delft, een stevige Brabander met een kort baardje uit Drunen, maakt deel uit van de groeiende stroom Nederlandse gelukzoekers die de slagvelden van het Midden-Oosten afstruinen, hinderlagen ontwijken en artilleriebeschietingen overleven. Al had fotografie en het Midden-Oosten bij de oud-student aan de kunstacademie wel altijd interesse, "maar nu kan ik er iets mee doen".

Op Amsterdams CS, en net terug van een wekenlange trip naar Syrië klapt, hij zijn laptop open met de duizenden opnamen die hij heeft gemaakt. Van begrafenissen, naar uitdeelpunten van brood. Van sluipschutters naar de verwoestingen van flatgebouwen. En natuurlijk de gewonden en de ontheemden.

"Zeven weken zat ik bij aanhangers van het Free Syria Army maar trok ook op met de islamitische strijders van de groep Jabhat Al-Nusra, die het grootste helikoptervliegveld Taftenaz in Noord-Syrië in januari veroverden. Ik had nog nooit zoveel lijken bij elkaar gezien."

    

Van Delft is niet de enige aanstormende fotograaf die in Syrië zijn kunsten vertoont. Zo bezocht Tom Daams (27), onlangs te gast bij Pauw en Witteman, Syrië zonder enige kennis van oorlog. Een andere nauwelijks ervaren oorlogsjournaliste van HP/DeTijd mocht bij dat andere praatprogramma De Wereld Draait Door afgelopen herfst vertellen hoe zij ter ternauwernood een ontvoering en een mortieraanval overleefde.

Rob van Delft wil geen verkeerd woorden zeggen over zijn enthousiaste collega's, maar benadrukt zijn eigen aanpak. "De meesten gaan naar Aleppo, de makkelijkste route. Of blijven aan de grens hangen en laten zich filmen met kogelwerend vest en helm op terwijl je de Turkse vlaggen op de achtergrond ziet wapperen." Zelf werkte Van Delft bij zijn laatste reis vooral in de westelijk noordelijk deel van Syrië rond de steden Latakia en Idlib.

Daarbij kan hij inmiddels buigen om veel ervaring in het Midden-Oosten. Van de burgerprotesten in Iran in 2009 en Egypte in 2010 tot de opstand tegen de Kaddafi-clan in Libië in 2011 en dan nu de burgeroorlog in Syrië. Vorig jaar werd hij nog elf uur verhoord door de geheime Syrische politie na een arrestatie in Damascus.

Maar waarom al die risico's? Van Delft: "Ik heb grote interesse in de islamitische wereld. Ik kan genieten van de mensen en de gastvrijheid. Soms kijk ik alleen maar om me heen, droom ik weg, terwijl ik op zo'n moment foto's zou moeten maken. Ik ben ook niet objectief, omdat ik teveel tijd met de strijders heb doorgebracht.. Ik ben meer antropologisch bezig."

Telkens staat hij er versteld van hoe makkelijk hij contact maakt. "Dat zal zeker zijn omdat ik Nederlander ben. Twee journalisten uit de Verenigde Staten werden teruggestuurd naar Turkije omdat ze maar bleven vragen naar de verblijfplaats van de islamistische strijders. Dat werd niet vertrouwd."

Zoals veel freelance (foto)journalisten is het sappelen. "Professioneel heb ik nog geen foto verkocht maar ik wil het graag kostendekkend maken." Eerdaags zoekt hij contact met het fotopersbureau Getty Images en met deze eerste foto's in een Nederlands medium wil hij werken aan naamsbekendheid.

Molestverzekering

Van Delft heeft een molestverzekering via een uitzonderlijk lidmaatschap van de Nederlandse Vereniging van Journalisten, dat aantoont dat hij wel journalistiek werk verricht maar er niet zijn brood mee verdient. "Er is een verzekeringspolis aan gekoppeld waardoor ik bovendien juridische bijstand krijg bij gijzeling. Dat is meegenomen." Zijn pappenheimers kent hij inmiddels. Het kogelwerend vest heeft hij thuisgelaten. Het is ongemakkelijk en maakt hem minder mobiel. "Het geeft je schijnveiligheid."

En een mening over het conflict heeft hij inmiddels ook. Het is niet alleen een proxy war, waarin grote mogendheden hun oorlog voeren op Syrisch grondgebied. Evenmin alleen een sektarische oorlog tussen verschillende geloofsgemeenschappen als de alawieten en de soennieten. "Het is ook een strijd om de Verlichting: tussen extreme en moderne moslims. Dat maakt het allemaal zo interessant."

Fotograaf Rob van Delft: "Soms kijk ik alleen om me heen, droom ik weg, terwijl ik op zo'n moment foto's zou moeten maken."

De oorlog in Syrië, die volgens schattingen van de Verenigde Naties al 60.000 slachtoffers heeft gemaakt, zal de komende maanden verharden denkt hij. "In de winter konden door het dikke wolkendek Syrische vliegtuigen en helikopters nauwelijks vliegen. Zo direct met de strak blauwe hemel van de lente zullen de bombardementen en dus het bloedvergieten zeker weer toenemen." Maar dan vervoert Rob van Delft kamerplanten. Syrië moet nog een paar maanden wachten.

Meer lezen van Arnold Karskens? Neem een abonnement!

Mijn gekozen waardering € -

Geef een reactie