Nederlandse politici doen alsof migratie, groeiende inflatie, en de energietransitie nationaal op te lossen thema’s zijn. Dit is niet alleen een poging om zand in de ogen van de kiezer te strooien, maar getuigt ook van een ongekende zelfoverschatting die naar grootheidswaanzin riekt. De VOC-mentaliteit van Balkenende vieren nog steeds hoogtijdagen anno 2023.
Hoofddoekjes bij de politie
Terwijl we ons in Nederland tijdens de debatten focussen op binnenlandse kwesties zoals met welke voornaamwoorden iemand wordt aangesproken en hoofddoekjes bij de politie, lijken we een veel groter gevaar over het hoofd te zien: de mogelijke herverkiezing van Donald Trump. De wereld staat in brand, en de ‘assen des kwaads’ – Iran, Rusland en China – verenigen zich tegen het Westen. Deze landen kunnen militair nog worden afgeschrikt, mede dankzij de militaire steun van de Verenigde Staten aan Europa. Echter, recente peilingen uit de Verenigde Staten tonen aan dat Trump serieuze kansen heeft op herverkiezing. Dit is zorgwekkend, vooral omdat Trump onlangs artikel 5 van de NAVO ter discussie stelde: het principe dat een aanval op één lidstaat een aanval op allen is.
Hoeksteen van de Europese veiligheid
Hoewel Trump dit later nuanceerde door te stellen dat hij refereerde naar zijn periode als president, is het een teken aan de wand. Als Trump zo makkelijk Artikel 5 terzijde lijkt te kunnen schuiven, wat betekent dit dan voor Europa, dat militair sterk afhankelijk is van de Verenigde Staten? Artikel 5, de hoeksteen van onze Europese veiligheid sinds 1945, is voornamelijk gebaseerd op de nucleaire paraplu van Washington en daarmee gebaseerd op het principe van ‘Mutual Assured Destruction’ (MAD). Als dit principe overboord gegooid wordt door de Republikeinen, dan staat Europa voor een groot probleem. De cruciale vraag die nu in de verkiezingsdebatten onbeantwoord blijft, is de ‘roze olifant in de kamer’: wat is het plan van Nederlandse partijen als Trump over anderhalf jaar weer president wordt en Artikel 5 in twijfel trekt? Ik voel me een beetje zoals in de film Don’t Look Up: de wereld gaat door alsof er niks aan de hand is, terwijl er een reële kans op groot gevaar is.
Steun aan Oekraïne
Gelukkig veroordelen de meeste partijen in de Kamer, met uitzondering van FvD, de Russische inval in Oekraïne. Daarom is het ook geen verkiezingsthema. Alleen Baudet noemde de Russische aanval op Oekraïne als ‘het meest hoopvolle wat ik in mijn leven heb meegemaakt.’ Wat terecht tot verontwaardiging leidde. Partijen op de flanken, zoals de PVV en BIJ1 veroordelen Oekraïne wel, maar waren wel tegen sommige wapenleveranties aan Oekraïne. Gezien de PVV bezig is met een opmars en de VVD het regeren met Wilders niet langer uitsluit mag Wilders kritischer worden bevraagd over het standpunt om tegen wapenleveranties aan Oekraïne en sancties tegen Rusland te stemmen. Aan holle statements als ‘wij verafschuwen de Russische inval’ hebben Oekraïners niets. Oekraïne kan namelijk alleen de Russische agressie die door sommigen zelfs als genocide wordt beschreven weerstaan als ze voldoende defensieve wapens, zoals luchtafweergeschut en F16s hebben. D66-kamerlid Sjoerd Sjoersma zei daarom dat de PVV als het erop aankomt steeds stemt wat Rusland wil. ‘Ze stemden tegen de sancties tegen Rusland, tegen de wapenleveranties aan Oekraïne, en tegen een mogelijk EU-lidmaatschap van Oekraïne.’
De Donald Trump-factor
De Nederlandse verkiezingsplannen beloven veel: extra miljarden voor onderwijs, verduurzaming, en huizenbouw. Prima voornemens. Maar het cruciale vraagstuk blijft: wat als Trump in de Verenigde Staten gekozen wordt en hij de daad bij het woord voegt? Zullen politieke partijen dan de defensie-uitgaven verhogen tot boven de 2 procent-norm? Gaan ze over tot het herinvoeren van de dienstplicht (die nu is opgeschort) of het nationaliseren van de wapenindustrie? Misschien zelfs een oorlogseconomie overwegen? Deze vragen zijn essentieel, vooral als Trump zijn dreigementen over de NAVO waarmaakt. Met het opportunisme van de Republikeinen en de onzekerheid over de steun van de Verenigde Staten, kunnen de defensie-uitgaven in Europa en dus ook in Nederland aanzienlijk stijgen. Niemand wil dat een jaar na de verkiezingen, met een nieuw kabinet, er plotseling 20 miljard extra moet worden uitgegeven aan defensie, omdat de ‘Trump-factor’ niet was ingecalculeerd. Wat blijft er dan nog over van al die mooie verkiezingsbeloften van vandaag?
Ernstig veiligheidsvraagstuk
Met andere woorden: onze veiligheidsstructuur, gebaseerd op artikel 5 van de NAVO, Mutual Assured Destruction, hangt af van de Amerikaanse nucleaire paraplu. Zonder deze steun hebben wij Europeanen een ernstig veiligheidsprobleem. Moeten we in dat geval met Frankrijk overleggen over het uitbreiden van het kernwapenarsenaal? Het Den Haag Centrum voor Strategische Studies wijst op de kwetsbaarheid van Nederland voor complexe aanvallen, zoals in Oekraïne. Het rapport waarschuwt voor hypersonische raketten en verouderde afweersystemen, en benadrukt de afhankelijkheid van Europa van Amerikaanse wapens. Deze discussie is helemaal niet gevoerd in de Nederlandse politiek! Nu, twee dagen voor de verkiezingen, is de oproep aan journalisten en politici: bied duidelijkheid aan de kiezer, omdat het verdedigen tegen en afschrikken van imperialistische grootmachten essentieel is voor onze bestaanszekerheid.
Zie defensie hetzelfde als onze dijken
Net zoals noodplannen voor branden en overstromingen onmisbaar zijn, is voorbereiding op een Trumpiaanse verkiezingsoverwinning even cruciaal. Onze defensiestrategieën moeten vergelijkbare preventieve maatregelen omvatten, zoals zandpaden en deltawerken ons beschermen tegen bosbranden en overstromingen. Dit houdt in: adequaat gevulde munitievoorraden, nadenken over een oorlogseconomie of nationaliseren of subsidiëren van een nationale of Europese wapenindustrie. Ook nadenken over een versterkte Europese tak van de NAVO, om zowel de kans op oorlog te verkleinen als de gevolgen ervan te beperken. Blind vertrouwen op Trump’s respect voor artikel 5 van de NAVO is onverantwoord en zelfs gevaarlijk. Zijn eerdere uitspraken impliceren dat hij artikel 5 alleen zou nakomen als dit hemzelf bevoordeelt. Dus, net zoals we zwakke plekken in dijken aanpakken, moeten we onze defensie versterken. De kans op oorlog is misschien klein, maar sinds 1945 is de dreiging niet structureel zo groot geweest.
Hidde Bouwmeester
Historicus en publicist
