Vijftien jaar geleden kapittelde de nieuwe, kersverse hoofdredacteur van het glossy lifestyle magazine, waarvoor ik al tien jaar een muziekrubriek schreef, mij om mijn “elitaire muziekkeuze”. Hij noemde als voorbeelden Rufus Wainwright en Antony and The Johnsons. Mijn bijdragen aan het tijdschrift waren niet langer gewenst.
Rufus Wainwright en Antony (Hegarty) – tegenwoordig ANOHNI – and The Johnsons werden hele grote namen en stonden regelmatig in zalen als het iconische Koninklijk Theater Carré te Amsterdam. De laatste, zangeres, componiste en beeldend kunstenares ANOHNI, was onlangs nog associate artist van het Holland Festival 2023.
My Back Was A Bridge For You To Cross is haar eerste album sinds zij in 2016 solo debuteerde als ANOHNI met HOPELESSNESS, een dance album opgenomen in samenwerking met de elektronische muzikanten Hudson Mohawke en Oneohtrix Point Never. Toen eind november 2015 de eerste single 4 Degrees uitkwam, was de klimaatconferentie van Parijs bezig. De titel van het nummer verwijst naar de toen gevreesde stijging van vier graden van de gemiddelde temperatuur op aarde als gevolg van klimaatverandering. ANOHNI legde in dat nummer de schuld voor die ontwikkeling niet (alleen) bij de ander, zij zag zichzelf als onderdeel van het probleem.
Op My Back Was A Bridge For You To Cross plaatst ANOHNI zich met haar zorgen over de wereld en het milieu in de frontlinie van het activisme. Zij wordt hierin, net als vroeger, gesteund door studioband The Johnsons, met daarin onder anderen gitarist Leo Abrahams en arrangeur en multi-snareninstrumentalist Rob Moose. De hoesfoto toont Marsha P. Johnson, een in de jaren 1960-1990 in New York bekende Afro-Amerikaanse transgendervrouw en revolutionaire activiste voor LGBTQ-rechten, naar wie The Johnsons zijn vernoemd.
ANOHNI noemt het studioalbum What’s Going On van soulzanger Marvin Gaye uit 1971 “een belangrijke toetssteen” in relatie tot de songs op My Back Was A Bridge For You To Cross. Volgens haar zijn enkele nummers bijna een antwoord op de vraag die Marvin Gaye meer dan vijftig jaar geleden stelde, een echo uit de toekomst van 2023 naar de oproep van toen.
My Back Was A Bridge For You To Cross echoot niet alleen de kwestie die Marvin Gaye destijds opriep, maar ook de soul in zijn muziek, en van anderen, zoals Nina Simone. ANOHNI werkte voor het album samen met Jimmy Hogarth (Amy Winehouse, Duffy, Tina Turner), bekend om zijn gevoel voor soulmuziek. En swing, zoals het naar een explosief hoogtepunt toewerkende Can’t laat horen – “I don’t want you to be dead, I can’t accept it”. Of de met net zo’n korte titel over de toppen van vervoering scherende vervloeking Rest – “Rest like the enemy of all that sees / Rest like the enemy of all that breathes / In the poison ocean blue / She’ll come home to you”.
It’s time to feel what’s really happening, lezen we op de binnenhoes van My Back Was A Bridge For You To Cross. Het album geeft in tien, met ANOHNI’s kenmerkende falset doorleefd gezongen, songs vorm aan onderwerpen als het verlies van dierbaren, vervreemding, privileges, isolatie, Future Feminism, ecocide en de getijdenkracht van de aarde. Maar de zangeres gelooft ook dat het nog niet te laat is en dat we onze denkwijzen, onze religieuze ideeën, onze maatschappelijke structuren en onze relaties met de rest van de natuur nog kunnen veranderen.
“Weet je hoe ze altijd zeiden dat licht het tegenovergestelde was van duisternis? / Het is slechts vuur in de duisternis, dat leven creëert / Dus die tegenstellingen, die bestaan niet / Het is gewoon een idee dat iemand je vertelde”, zingt ANOHNI in het openingsnummer It Must Change – Het moet veranderen.
Laat My Back Was A Bridge For You To Cross van ANOHNI een wake-up call zijn waarnaar nu geluisterd wordt, en niet pas over vijftig jaar.
ANOHNI and The Johnsons – My Back Was A Bridge For You To Cross
Rough Trade | Konkurrent