Hij is zeker niet de eerste kunstenaar die tegenslag weet om te zetten in creatieve motivatie. De muziekbusiness wemelt ervan. Het maakt de ontstaansgeschiedenis van de nieuwe plaat van William Doyle, die in 2019 geschiedenis schreef met het album āYour Wilderness Revisitedā, niet minder bijzonder. Aan de basis van āGreat Spans of Muddy Timeā stond een kapotte harde schijf. Veel van de opnamen waaraan William Doyle thuis in tijden van lockdown had gewerkt, bestonden na de crash alleen nog op tape, om precies te zijn op de cassettebandjes van een Tascam Portastudio 414 recorder. Doyle accepteerde zijn verlies en nam de kwaliteit van de opnamen zoals ze waren, op tape dus en zonder de mogelijkheid ze tot verdere perfectie bij te schaven.
Tegelijkertijd met zijn omarming van de grilligheid van het lot ervoer William Doyle een gevoel van loslaten, van opluchting. Hij hoefde deze stukken niet langer tot volmaakte āKunstwerkenā te bewerken, ze waren bevrijd van zijn drang om te blijven sleutelen. Het kostte William Doyle eerder vier jaar voordat hij āYour Wilderness Revisitedā kon laten gaan. Zijn nieuwste is in dat opzicht de tegenpool van dat album dat door velen om zijn innovatie en volkomenheid werd geroemd.
Lofzang op het toeval
De dertien stukken op āGreat Spans of Muddy Timeā zijn veelal door improvisaties tot stand gekomen. Ze zijn niet bewerkt en zonder onderlinge afstemming vastgelegd. Met deze, minder gecontroleerde, zeg maar meer intuĆÆtieve benadering van muziek, creĆ«erde William Doyle een verrassend veelzijdig album. Daarop onderzoekt hij pop, art-rock en ambient in eigenzinnige composities en kleurt die in met een stem die soepel croonend van hoge naar lage registers scheert en weer terug, soms licht geĆ«xalteerd maar nergens gekunsteld. William Doyle klinkt op āGreat Spans of Muddy Timeā over de hele linie meer als het rauwe leven zelf, ergo minder glad dan op zijn voorganger.
Net als zovelen ontwikkelde William Doyle het afgelopen jaar een lockdown verslaving. Die van hem was het televisieprogramma āGardener’s Worldā, dat hij met bijna religieuze bezieling volgde. De presentator van dat programma, Monty Don, beschreef ooit de perioden van depressie uit zijn leven als ānothing but great spans of muddy timeā, āniets anders dan grote overspanningen van modderige tijdā. William Doyle herkende zich in die uitspraak (āIk zou liegen als ik zei dat het ook niet klopte met mijn ervaringen op het gebied van geestelijke gezondheidā) en besloot dat het de titel van zijn nieuwe album zou worden. Zo leidde een kapotte harde schijf via een tuinprogramma op televisie naar āGreat Spans of Muddy Timeā, een lofzang op de kracht die toeval, gevoeligheid en intuĆÆtie kunnen opleveren.
William Doyle noemt zelf als referenties voor zijn muziek Robert Wyatt, de oudere, vocale albums van Brian Eno, Robyn Hitchcock en Syd Barrett, en ā nadrukkelijk ā David Bowie’s invloedrijke Berlijnse trilogie. En zeker, al deze namen klinken in meer of mindere mate door op āGreat Spans of Muddy Timeā. Zo is in de vocalen soms iets van Robert Wyatt hoorbaar, zijn er voor wie ze wil horen echoās van Brian Enoās āAnother Green Worldā, van David Bowieās āLowā. Maar bovenal is āGreat Spans of Muddy Timeā een echt William Doyle album, met wonderlijke muziek waarvan juist door de imperfectie een grote expressieve kracht uitgaat.
Tafereel met watervogels
Voor het coverbeeld van āGreat Spans of Muddy Timeā kwam William Doyle terecht in het Rijksmuseum in Amsterdam bij een olieschilderij uit de zeventiende eeuw van Melchior d’Hondecoeter (1636-1695) met daarop een tafereel met watervogels. Hoewel hij aanvankelijk bleef zoeken naar het door hem gewenste perfecte, abstracte beeld voor het album, bleven de vogels trekken en vonden uiteindelijk, na ook hier een aanvaarding van het primaire gevoel, hun weg naar āGreat Spans of Muddy Timeā.
Vogels zijn er eveneens in de opener āI Need To Keep You In My Lifeā, met kreten van verlangen naar het leven na de digitaliteit van het isolatiebestaan (āI wonāt let you become avatarādā). William Doyle verkent op āGreat Spans of Muddy Timeā of er (hoop op) licht is na de depressie, zoals verwoord in de met een zachte elektronische puls aangedreven, prachtig melancholische single met de veelzeggende titel āAnd Everything Changed (But I Feel Alright)ā. Op āGreat Spans of Muddy Timeā worden meeslepende songs afgewisseld met experimentele soundscapes en vibrerende ambient collages. Er zijn zwierige ballroom associaties in het heerlijk quasi-kitscherige āNothing At Allā en in het Beatlesque galmende āTheme From Muddy Timeā dwarrelen transparante wolken van psychedelica. Al deze nummers bij elkaar, al deze vaak onderling heel verschillende staaltjes van grenzeloze creativiteit en expressie, maken samen een muzikaal schetsboek als een doorlopend droomlandschap, dat keer op keer blijft fascineren, en ronduit verslavend is.
William Doyle ā Great Spans of Muddy Time
Tough Love Records / Konkurrent
