Het lijkt de Nederlandse pers en politiek even ontgaan, maar het ministerie van Economische Zaken heeft de eerste startnotitie voor de omstreden schaliegasboringen ter inzage gelegd. Over de grens leidt dat tot meer aandacht en emotie.
Onderzoek ook in grensregio's
In Duitsland meldde een presentator van de populaire zender EinsLive dat bewoners aan de grens zorgen hebben over Nederland, dat onderzoek doet naar schaliegasboringen, onder meer in de grensregio’s van Limburg, Gelderland en Overijssel. De Rheinische Post meldde zelfs dat het in Nederland in 2015 mogelijk zou kunnen zijn. Daarmee heeft die krant het overigens niet helemaal goed begrepen.
Het zit namelijk even anders. Het Nederlandse ministerie van Economische Zaken laat weten dat nu pas het allereerste stapje is genomen: er ligt nu een startnotitie ter inzage, zowel in Nederland als in de Duitse en de Belgische grensgebieden. Met die notitie wil de overheid belanghebbenden inspraak geven in de onderzoeksopzet naar de mogelijkheden van schaliegasboringen.
Nog geen proefboringen in 2015
Pas daarna komt er een onderzoek en een milieueffectrapportage. Die moeten in 2015 klaar zijn en dan moet er nog een maatschappelijke discussie over komen. Maar ook dan is het nog niet zeker of er geboord gaat worden: bedrijven moeten het nog rendabel vinden om er aan te beginnen. En dan zijn er nog allerlei lokale en regionale procedures die het mogelijk moeten maken en waartegen vaak bezwaar kan worden gemaakt. Dus dat er over een jaar proefboringen kunnen komen, lijkt wat snel.
'Schaliegas niet vies'
Minister Kamp (VVD, EZ) zei eerder tegen NU.nl dat hij niet vies is van schaliegas, dat er alleen extra moeite voor moet worden gedaan om het uit de grond te halen. Kamp vindt dan ook dat winning serieus moet worden overwogen als het verantwoord kan gebeuren. In de startnotitie wordt daar ook rekening mee gehouden en de milieueffectapportage gaat daar ook over. Nu al worden Natura2000 gebieden ontzien en dat geldt bijvoorbeeld ook voor drinkwatergebieden.
Fracking: boren met chemicalien
Maar toch wringt hem daar juist de schoen, is de vrees van tegenstanders. Schaliegas is gas uit de diepere aardlagen. Dat gebeurt met fracking, het injecteren van de gesteenten op kilometers diepte met water en wat chemicaliën en keramiek. Grote angst is dat het leidt tot verzakkingen, herrie en aantasting van het grondwater. Kraft heeft het met eigen ogen gezien in Canada, waar schaliegas populair is, zegt ze. ‘Pijplijnen met zand en water er omheen. Grote installaties, honderden vrachtauto’s, ik zie dat niet in het Münsterland gebeuren. Wij hebben hier een frackingverhinderingslinie.’
In Duitsland werkt de Bondsregering aan wetgeving, Maar voor Kraft is het zonneklaar dat schaliegas niets oplevert. ‘Grootschalig commercieel gebruik ten opzichte van het milieu is twijfelachtig.' Argumenten als het veiligstellen van de energievoorziening vanwege de problemen met Rusland en de toestand in Oekraïne, noemt ze valse argumentatie. Duitsland wil in 2025 80 procent van de energie uit duurzame bronnen halen.
Met Hannelore Kraft geen fracking
Fracking past daar niet bij en dat gaat al helemaal niet samen met Hannelore Kraft. ‘Zo lang ik minister-president ben zal hier in Noordrijn-Westfalen geen fracking zijn. Het gaat om grondwater en gezondheid.’
Overigens komt in Nederland die nut en noodzaakdiscussie ook nu al aan de orde. Eigenlijk zou dat pas bij de milieueffectrapportage aan de orde komen, maar Kamp wil dat al eerder bespreekbaar maken.
Juist vanwege het grensoverschrijdende belang in Duitsland wordt de schaliegasdiscussie ook daar aangegaan, zegt het ministerie van EZ, onder meer door advertenties. De Noordrijn-Westfaalse regering is in april summier geïnformeerd en heeft om opheldering gevraagd.
Grondwater is grenzeloos
Kraft benadrukt dat Den Haag zich door de milieueffectrapportage van de risico’s voor mens, milieu en natuur bewust zou zijn. Kraft wil zoals ze zegt massieve bedenkingen naar voren brengen, voordat de inspraaktermijn op 9 juli verloopt. ‘Ook het parlement van Noordrijn-Westfalen heeft afwijzing en zorgen geuit, met de blik op natuur en grondwater. Grondwater is grenzeloos.’
