Graaf Jules Ernest Othon Anne Adrien van Bylandt en baron Willem Johan Gijsbert Gevers verwierven faam op de Cresta Run, een beruchte skeletonbaan nabij het Zwitserse Sankt Moritz. De baan, met een lengte van 1215, 25 meter, werd in 1885 aangelegd en is de thuisbasis van de Sainkt Moritz Tobogganing Club (SMTC). Van start tot finish daalt de baan 157 meter. Tijdens de Olympische Winterspelen van 1928 en die van 1948 was de Cresta Run de locatie voor de skeletonwedstrijden.
‘Skeleton is eigenlijk gewoon sleetjerijden, maar dan door een vrij smalle ijsgoot, die kronkelend, dus vol bochten en met hier en daar zeer steile stukken op de helling van een berg is geprojecteerd’, zo schreef De Telegraaf eind jaren dertig. De sport is echter wel een stuk gevaarlijker dan ‘gewoon sleetjerijden’ zoals wij dat in Nederland kennen.
Zo was de op 24 augustus 1863 in Brussel geboren graaf Van Bylandt al als jonge dertiger actief op de Cresta Run. In 1905 zette hij zelfs de beste seizoentijd neer. Helaas vergat een achteloze baanarbeider op 18 februari 1907 om tijdens onderhoudswerkzaamheden een plank van de Cresta te verwijderen. De graaf verongelukte en kwam op 43-jarige leeftijd om het leven.
Van bobslee tot skeleton
Ruim dertig jaar later waagde ook baron Gevers (Berlijn, 11 januari 1911) zijn leven op de skeletonbaan in Sainkt Moritz. Eerder wist hij al, op de Winterspelen van 1936 in het Duitse Garmisch Partenkirchen, in de tweemansbob samen met Sam Dunlop een tiende plaats te behalen. Tot op de dag van vandaag is dit de beste prestatie van een Nederlands mannenbobteam op de Olympische Spelen.
De baron had blijkbaar profijt van zijn bobslee-ervaring want tijdens zijn eerste optreden op de Cresta Run in februari 1939 won hij direct de zogenaamde Grand National – volgens de Sumatra Post uit die tijd ‘een race die bijkans gelijk staat met het wereldkampioenschap’.
Een verslaggever van het Limburgs Dagblad deed in datzelfde jaar ook de Cresta Run aan. Hij wist niet wat hij zag. Het was een hypermoderne bedoening: ‘Bij de finish is een telefoonpost en de bediening roept door een megafoon, een soort geluidsversterker, den rijder de gemaakte tijd toe. Dat tijdopnemen geschiedt met electrische tijdmeters en moet zo nauwkeurig geschieden, dat tienden van een seconde geregistreerd worden.’ Hoogstnoodzakelijk, want ‘menige wedstrijd wordt tegenwoordig met een tiende seconde gewonnen.’
120 kilometer per uur!
Snelheidsduivel Gevers bracht het volgens De Telegraaf ‘in zijn eerste van de drie races, die noodig waren voor den Grand National, tot ongeveer 120 kilometer uursnelheid, ook geen kleinigheid als men bedenkt dat men op den buik op zo’n klein sleetje ligt, het hoofd alleen beschermd door een leeren valhelm naar voren en den neus op-misschien 15 centimeter boven het ijs’.
Maar de sleetjesrijders droegen meer dan alleen een valhelm: ‘De skeletonracer heeft ook beschermingsstukken aan de knieën en ellebogen, terwijl zich aan de schoenpunten harkjes bevinden, noodig om wat bij te remmen en om de richting te bepalen. Zoo toegerust storten de deelnemers zich in de ijsgoot om daarin als torpedo’s naar beneden te stuiven. Het gebeurt bijna dagelijks dat er skeletonrijders uit de bocht vliegen. Zij worden dan opgevangen door zachte sneeuw, bedekt met stroo, waardoor het aantal ongelukken tot een minimum beperkt blijft.’
Of Gevers ooit in de zachte, met stro bedekte, sneeuw terecht is gekomen is niet bekend. Wel had hij op de diverse sleebanen meer geluk dan mede-edelman Van Bylandt. De baron overleed op 23 mei 1994 in Monaco op de gezegende leeftijd van 83 jaar.
