Transnistrië is een apart geval op het politieke wereldtoneel. Het scheurde zich in 1992 af van Moldavië en wordt door geen enkel land erkend, behalve door Rusland. Naar schatting zijn er zo’n 1.500 Russische militairen aanwezig, officieel voor vredesdoeleinden. Transnistrië heeft een eigen regering en parlement in Tiraspol. Afgevaardigden van dat parlement zijn bijeen geroepen om op 28 februari te beslissen of Transnistrië officieel een aanvraag moet indienen tot aansluiting bij Rusland.
Wat zit daarachter dat men nu ineens haast wil maken met zo’n aansluiting? Vladimir Poetin heeft op 29 februari een bijeenkomst van de Russische Federale Vergadering gepland. Hij zou dan het verzoek vanuit Transnistrië kunnen honoreren. Dat houdt dan de facto op te bestaan en wordt onderdeel van Rusland. En dan?
Regering Moldavië (nog) niet zenuwachtig
Het verhaal over de mogelijke aansluiting komt van Ghenadie Ciorba, een opposant van de pro-Russische gezaghebbers in Transnistrië. Hij denkt dat de stap van de regering in Tiraspol bedoeld is om de Russische politieke druk op Moldavië op te voeren. Moldavië voert onder president Maia Sandu immers een pro-Europese koers. Het hoopt uiterlijk in 2030 tot de EU toe te treden. Ciorba maakt een vergelijking tussen de aansluiting van Transnistrië bij Rusland en de inlijving van Oostenrijk en Sudetenland in Tsjecho-Slowakije door Hitler Duitsland, beide in 1938.
“Madam President Sandu, your entourage constantly scared you with the fact that Russia will attack the territory of the Republic of Moldova. But you did not take into account the fact that the psychology of the current leadership of Russia, especially Putin, is very similar to that of Hitler in the late 1930s. Attempts to reconcile individuals like Putin lead to only one thing, increasing the aggressor’s appetite”, concluded Ciorba.
De autoriteiten in Moldavië verkeren (nog) niet in de hoogste staat van paraatheid. Ze zeggen wel de ontwikkelingen rondom de mogelijke aansluiting op de voet te volgen. Deskundigen noemen het ‘een propagandastunt’ en ‘onderdeel van een bredere Russische strategie om het Oekraïense leger te dwingen hun aandacht ook op de grens met Moldavië te richten’.
Vanuit de EU zijn nog geen verklaringen geformuleerd over de mogelijke consequenties voor Moldavië. Wel zette het afgelopen donderdag nog eens zes personen op de sanctielijst van Russen. Zij zouden pogen de democratische regering in Chisinau te ondermijnen.
Raden naar Poetin zijn intenties
Dat Vladimir Poetin het eventuele verzoek van Transnistrië tot aansluiting zal honoreren, lijdt geen twijfel. Zijn politieke trucs uit het verleden kennende, lijdt het ook weinig twijfel dat dat verzoek niet geheel spontaan bij de leiders van de afvallige regio zelf is ontstaan. Blijft de vraag over wat Poetin met deze stap wil bereiken.
Is het inderdaad zijn bedoeling om vanuit Transnistrië een mogelijk nieuw front te openen tegen Oekraïne? Rusland moet dan eerst troepen en materieel in grote getale verplaatsen door of over vijandig Oekraïens gebied. Dat lijkt voorlopig uitgesloten. Met het huidige aantal Russische soldaten in Transnistrië valt niets te beginnen inzake een tweede front.
Waarschijnlijker is het dat Poetin de druk op Moldavië wil opvoeren. Nu al voeren de Russen een desinformatiecampagne in Moldavië en steunen ze politici die tegen de pro-Europese koers van het land zijn. Wanneer Transnistrië daadwerkelijk onderdeel van Rusland wordt, zal dat zeker niet verminderen.
Ook al lijkt het voorlopig onwaarschijnlijk dat de Russen eveneens een oorlog tegen Moldavië starten, houden ze het land zo in een psychologische wurggreep. Pas op dat jullie niet te ver gaan met die Europese integratie, want anders grijpen wij alsnog in.
Hoewel het einde van de oorlog in Oekraïne nog lang niet in zicht is, is dat de meest voor de hand liggende reden voor de verwachte aansluiting van Transnistrië bij Rusland. Territorium afbakenen en als de tijd rijp is de volgende stap zetten om de grote droom van Poetin te verwezenlijken. Herstel van de Russische grenzen zoals die waren voor het uiteenvallen van de Sovjet-Unie. Aangezien Poetin ook niet het eeuwige leven heeft, zou hij dat best al eens voor 2030 kunnen plannen wat Moldavië betreft. En anders dan met de Oekraïners het geval is, zal er van Moldavisch verzet weinig sprake zijn. Wie doet hem bovendien verder wat? De EU? De VS?
Houd de situatie in Moldavië en Transnistrië in de gaten. Daar broeit wat …
Gebruikte bronnen
BBC (nuttige achtergrondinfo Transnistrië)
