‘Vijf jaar geleden heb ik voor het laatst ‘gekauwd’ zoals ik het noem. Het kauwen hielp me om rust te krijgen in mijn hoofd. Nog steeds heb ik een druk hoofd met veel gedachten en streef ik graag naar controle. Maar ik verlies mezelf er niet meer in. Ik heb in de loop der jaren veel geleerd over mezelf en mijn eetprobleem helemaal doorleefd. Ik ben gaan begrijpen waarom ik het deed. Daardoor kon ik het loslaten.
Eet eetbui, of ‘het kauwen’, betekende een time out: even niks voelen of denken, even rust. Het gaf een gevoel van controle, en doel voor de dag…
Je hoort vaak dat mensen al van jongs af aan worstelen met een eetprobleem. Bij mij was dat niet zo. Het begon vrij plotseling. Op mijn 17e. Als kind was ik een sprietje. Ik was altijd actief, sportte veel en hield van eten en snoepen. Op mijn 13e werd ik geselecteerd voor tennis op districtsniveau. Ik was er goed in, en het gaf me zelfvertrouwen. Toen ik op mijn 16e stopte met topsport, viel ik in een gat. Ik wist niet meer wie of wat ik was. Ik was niet langer het meisje dat goed kon tennissen…
Ook mijn lichaam begon te veranderen. Ik kreeg heupen en borsten en kon niet meer zomaar alles eten zonder aan te komen. Achteraf denk ik dat het gewoon te veel was. De druk. De veranderingen. Ik was zó onzeker, en zonder de strakke structuur van het topsport tennis had ik niks om op terug te vallen. Toen iemand op mijn 16e zei dat ik wel ‘een stevige kont’ begon te krijgen, viel dat helemaal fout. Ik begon mijn lichaam te haten.
Ik had het gevoel dat ik niks kon. Ik vond mezelf dom en dik. Eén ding wist ik zeker: ik moest afvallen!
Een jaar later ging het echt mis. Ik zat in mijn eindexamenjaar en was onzeker over mijn kunnen. Ik had een vriendje en dat zorgde voor nóg meer onzekerheid. Vond hij me wel écht mooi? Was ik wel dun genoeg? Ik haalde mijn eindexamen en wilde eigenlijk door naar het vwo. Maar ik was zo bang dat ik het niet zou halen, dat ik het niet deed. Pure faalangst. Ik had het gevoel dat ik niks kon. Ik vond mezelf dom, dik en pofferig. Eigenlijk wist ik maar één ding zeker: ik moest afvallen!
Ik was 17 jaar en mijn ouders waren twee weken op vakantie. Ik kon doen wat ik wilde, en besloot niet meer te eten. Het werkte geweldig. Ik viel enorm af en voelde me goed. Ik kon dit! Ik had controle, en ik kreeg veel complimenten. Alleen… na verloop van tijd móést ik eten. Ik had zo’n honger, ik hunkerde ernaar. Als in een roes liep ik naar de keuken en at alles op wat ik kon vinden. Zo begonnen de eetbuien, ongeveer een jaar nadat ik begon met lijnen.
Ik was als de dood dat ik zou aankomen. Ik moest en zou dun blijven. Overgeven vond ik verschrikkelijk! En laxeren te ingewikkeld, met pillen kopen enzovoort. Ik moest een andere manier bedenken om niet dik te worden. Het werd kauwen en spugen. Tijdens een eetbui spuugde ik het eten weer uit voordat ik het doorslikte. Want als ik niks inslikte, kreeg ik ook geen calorieën binnen… Zo begon het, de eetbuien waarbij ik alles at waar ik zin in had, om het vervolgens uit te spugen in zakjes die ik weggooide in de vuilnisbak.
Ik heb jarenlang aangemodderd en mijn ogen gesloten voor de realiteit…
Mijn hele studietijd en de eerste jaren dat ik werkte, had ik eetbuien. Ik kon er uren mee bezig zijn. In mijn eentje, omringd door zakjes… Het was verschrikkelijk, maar tegelijkertijd gaf het me ook kracht. Want ook al voelde ik me vaak slecht en eenzaam en ongelukkig, ik was tenminste wel slank… Daarbij waren de eetbuien een vlucht van het leven, een moment van rust, tijd voor mezelf.
De eetstoornis was dus niet alleen negatief. Het bracht me ook iets. Juist daardoor heeft het zolang kunnen voortbestaan. Het was altijd op de achtergrond. Bij relaties, op het werk, op reis… Ik heb jarenlang aangemodderd. Als een probleem leefbaar is, en je nog redelijk kunt functioneren, is het heel verleidelijk om steeds weer je ogen te sluiten voor de realiteit.
Een dieptepunt was toen ik betrapt werd tijdens het kauwen. Mijn toenmalige vriendje kwam onverwacht binnen terwijl ik daar zat, omgeven door voedsel en zakjes spuug. Het was mijn ‘worst nightmare’ en ik schaamde me zo intens, het is nog steeds het meest vernederende moment uit mijn leven. Mijn vriendje had geen idee waar ik mee bezig was en snapte eerst niet wat er aan de hand was. Hij snapte wel dat ik een probleem had. Ik heb hem weggestuurd en de volgende dag met horten en stoten uitgelegd wat er speelde.
Het betrapt worden was een ‘wake up call’. Ik kon er niet langer omheen: ik had een probleem en moest hulp zoeken. Deep down wist ik natuurlijk altijd al dat ik er wat mee moest, met dat geheim. Het was niet normaal en het maakte me ongelukkig. Ik heb eerst een praatgroep geprobeerd, daar leerde ik praten over wat er aan de hand was. Maar individuele hulp vond ik toch het fijnst. Persoonlijke aandacht. Een therapeut met wie ik een vertrouwensband had. Samen kijken naar het probleem. Waarom was ik zo onzeker? Waar kwamen die minderwaardigheidsgevoelens vandaan? Waarom was ik zo streng voor mezelf? Hoe kon ik op een gezonde manier rust vinden in mijn hoofd?
Toen ik eind twintig was, begon ik inzicht te krijgen. Ik begon te snappen hoe ik in elkaar zat en dat mijn gebrek aan zelfvertrouwen de basis van mijn probleem was. Gelukkig was dat iets waar ik aan kon werken en dat heb ik ook uitgebreid gedaan. Ik heb de relatie met dat vriendje uitgemaakt en twee jaar lang op mezelf geconcentreerd. Intensieve therapie. Cursussen en workshops persoonlijke groei. Speciale retraites en noem maar op. Het was een lange weg maar het heeft geholpen. Ik heb mezelf leren kennen en tools geleerd om beter om te gaan met het leven. Ik ben van mezelf en het leven gaan houden. Ik hoef niet meer te vluchten in het kauwen…
Mijn eetprobleem heeft mij sterk gemaakt, nu geef ik als hulpverlener die wijsheid door aan anderen
Zes jaar geleden heb ik mijn huidige man ontmoet. Het ging toen al een stuk beter met me en hij bracht nog meer rust en stabiliteit in mijn leven. Toch kon ik het kauwen pas écht helemaal loslaten toen ik moeder werd. Het moederschap bracht een nieuwe kracht en purpose in mijn leven. Nu is de drang om te kauwen helemaal weg. Ik heb geleerd mijn emoties te voelen in plaats van ze weg te eten…
Inmiddels werk ik als ervaringsdeskundige hulpverlener. Ik help nu andere mensen inzicht te krijgen in de functie van hun eetstoornis. Samen gaan we op zoek naar een nieuwe balans. Ik merk dat ik mensen veel hoop kan bieden. Ik weet uit ervaring dat het over kan gaan, zelfs als het uitzichtloos lijkt en je denkt dat het nooit meer goed gaat komen. Hoe vaak heb ik dat niet gedacht? Gelukkig sta ik nu aan de andere kant. Mijn eetprobleem heeft mij sterk gemaakt en ik ben dankbaar dat ik nu anderen kan helpen met wat ik geleerd heb…’
Kader
Chew & spit is schadelijk voor je gezondheid. Je kunt er diverse fysieke problemen door krijgen:
Maagzweren
Zien, ruiken en kauwen van voedsel start de spijsvertering. Ook als je het voedsel niet inslikt, worden maagzuren, spijsverteringsenzymen en insuline in je lichaam geproduceerd. Als er vervolgens geen voedsel binnenkomt, kan het maagzuur het maagslijmvlies beschadigen waardoor zweren ontstaan.
Tand- en mondproblemen
Net als boulimia kan CHSP tandproblemen veroorzaken zoals tandbederf en gaatjes. Overmatig kauwen kan ook leiden tot gezwollen speekselklieren.
Ondervoeding
CHSP kan leiden tot ondervoeding.
Gewichtstoename
Veel mensen die kauwen en spugen komen aan. Dit kan komen omdat het kauwen de insulinehuishouding in je lichaam in de war gooit waardoor je stofwisseling verandert.
CHSP werkt verslavend
CHSP kan verslavend en dwangmatig zijn: je hebt het gedrag niet onder controle, het neemt je over. Het kan ook leiden tot sociale isolatie en gevoelens van schuld en schaamte.
Foto van Ravi Roshan via Unsplash
