Een verschil tussen Europa en Amerika is dat in steden de autobaan vaak gebruikt wordt als tussendoor-route om van de ene naar de andere wijk te rijden. In grotere steden moet je echt voorsorteren zodat je de juiste ‘lane’ hebt. Er zijn zeer krappe bochten bij in- en uitvoeg stroken, maar gelukkig wat minder camera’s.
Toen ik net begon met mijn studies kwam een bericht van mijn vader die op dat moment in Madison, Wisconsin was voor een conferentie. Een collega die met hem was meegekomen, had zijn racefiets mee genomen en ging een uurtje fietsen. Toen hij na een paar uur nog niet terug was gekomen begon pa zich ongerust te maken, en hij belde de politie. Die ging op onderzoek uit, en vond de collega naast zijn krom gevouwen fiets, tussen leven en dood. Onmiddellijk werd de ambulance gebeld, en gelukkig heeft die collega het overleefd. De politie denkt dat de persoon die de aanrijding had veroorzaakt teveel gedronken had en bang was voor een ‘DUI’, driving under influence ofwel: een dronken bestuurder.
DRIVING UNDER THE INFLUENCE
De straffen voor een DUI zijn niet mals: je verliest je rijbewijs, en moet weer helemaal onderaan beginnen met een theorie examen. In vergelijking met Nederland is het echter een lachertje waar iedereen met gemak door kan.
Duidelijk was wel dat de aanrijding mede veroorzaakt was doordat er geen fietspaden waren. Het delen van de weg met fietsers is nooit echt een sterk punt geweest van Amerikaanse automobilisten. De kleine rode achterlichtjes kunnen gemakkelijk over het hoofd worden gezien.
Zelf ben ik eens van downtown Sacramento naar Elk Grove gefietst, om te vergelijken met Nederlandse steden. Auto’s mogen in Amerika rechtsaf slaan bij rood licht, natuurlijk wel alleen als er geen auto’s komen. De meeste automobilisten kijken niet of er een fietser is die rechtdoor wil; en zo komen er gemakkelijk ongelukken.
IMAGO
Ook het imago van de fietser verschilt. Terwijl in vrijwel heel Europa fietsen gemeengoed is, is het dat niet in de Verenigde Staten. Daar is het ofwel een hobby voor yuppen die met fietshelm en beschermende kleding speciale ‘trails’ rijden. In de stad zie je vooral daklozen met fietsen. Een minister president die op zijn stalen ros naar zijn werk rijdt is volkomen ondenkbaar. Ten eerste is het onveilig met alle vuurwapens, en met de tweedeling van het land dat een soort Koude Oorlog is geworden tussen Democraten en Republikeinen.
Het zal niet moeilijk zijn om te bedenken welke partij vóór, en welke rabiaat tegen fietsen is. Democraten zijn al sinds de jaren zestig in de weer om het land wat moderner te maken, om fietspaden aan te leggen en speciale rijbaan-stroken te reserveren voor fietsers, middels een witte lijn.
POLITIEK
Hier zien we hoe een situatie in het enorme land door de strijd tussen beide grote partijen tot een soort oplossing komt: de Republikeinen ‘geven’ de Democraten hun fietspad, maar het mag niks extra kosten. En zo is er dus die fietsstrook, pal tussen alle auto-lanen. Levensgevaarlijk, dus zie je niet veel normale mensen op de fiets door de stad trappen. Wel is het mogelijk om je fiets voorop een bus aan een speciaal daarvoor bestemd rek op te hangen, met een extra kaartje. De haltes liggen vrij ver uit elkaar, voor wie het Nederlands openbaar vervoer gewend is.
ELEKTRO-FIETS
Toch wordt er aan de situatie gewerkt. Ik heb zelf in 1998 ervaren hoe Montreal vooruitloopt op de rest van het continent. Overal fietspaden, gescheiden van de weg. Duidelijke richting aanwijzers, zodat je altijd weet waar je bent. Mensen in auto’s kijken je niet aan alsof je een dakloze of crimineel bent, zoals in de VS. Austin, Texas is in Amerika de koploper fiets-stad, maar ook andere steden breiden hun fietspaden-netwerk snel uit.
Het was dus ‘Bike To Work Day’. Omdat ik niet werk, en erg afgelegen woon, heb ik geen idee of er meer fietsers op de weg waren. Maar de opkomst van de elektrische fiets is niet te stuiten. Mensen verkopen hun motor, en stappen op de fiets met hulpmotor en extra dikke banden, en het image is verbeterd. Je kunt nu in de meeste steden fietsenmakers vinden, en meer en meer rijstroken worden gereserveerd voor de ecologisch denkende medemens.
