De schrijver en regisseur van de film, Antonella Sudasassi Furniss, begint de film in duisternis. We horen de stemmen van twee vrouwen die een gesprek voeren over seks, genot en seksuele verlangens, waarmee ze de aandacht van het publiek trekken. We horen hun dialoog in het duister, en in het duister blijven de identiteiten van deze vrouwen verborgen. Hun stemmen, die ogenschijnlijk vrouwelijkheid en vrouw-zijn vertegenwoordigen, komen tevoorschijn alsof ze uit een tunnel komen in een donker verleden; uit een tijd waarin onderdrukking, een seksueel geobjectiveerde kijk op vrouwen, en de onderdrukkende en tirannieke houding van de maatschappij jegens vrouwen op hun hoogtepunt waren. Vrouwen die kwesties en seksuele verlangens bespraken werden beschouwd als een grote zonde, vergezeld van angst en terreur.
De filmmaker gebruikt de “regel van drie” effectief om de film te vertellen. De film vertelt het verhaal van drie vrouwelijke personages, Ana, Patricia en Mayela, over hun ervaringen in een samenleving gedomineerd door patriarchaat, conservatisme en religie. Maar de filmmaker laat een vrouwelijk personage zien en spreekt daarmee op een meer algemeen niveau en impliceert dat dit de ervaring is van alle vrouwen die in een donker verleden hebben geleefd. Door de “regel van drie” te gebruiken in de film, wijst de filmmaker erop dat dingen die in drievoud komen inherent bevredigender en effectiever zijn in communicatie, verhalen vertellen en andere vormen van expressie. Bijvoorbeeld, denk aan het meisje zijn, vrouw zijn en moeder zijn. Of dat de filmmaker de stemmen van drie vrouwelijke personages overweegt en de film definieert in drie perioden van kindertijd, jeugd en ouderdom.
De film maakt indruk met zijn opening- en slotscènes, maar de behandeling van herinneringen in de film is eentonig en kan soms vermoeiend zijn. Ik zie een van de zwakke punten van de film in de manier waarop herinneringen worden behandeld. Herinneringen in onze geest, en de manier waarop we ze terughalen, zijn niet ordelijk of consistent. Herinneringen, vooral die worden beïnvloed door trauma, zijn meestal rommelig. Het is ook de moeite waard om te overwegen dat veel herinneringen worden opgeslagen in ons onderbewustzijn en soms worden onderdrukt door de hersenen; echter, de verbeelding van herinneringen in de film volgt een zeer lineair, systematisch en consistent patroon.
De kracht van de film ligt in de nauwkeurige aandacht voor detail, vooral in het decorontwerp. Alles speelt zich af binnen een enkel huis, waarbij gebeurtenissen uit zowel het verleden als het heden op één locatie worden afgebeeld en herinneringen uit verschillende perioden in het leven van het personage worden vastgelegd.
Een van de belangrijkste motieven van de film is verlangens en aspiraties; verlangens die kunnen worden vervuld en verlangens die onbereikbaar blijven. Acceptatie van seksualiteit, acceptatie van seksueel plezier en acceptatie van vrouwelijkheid behoren tot de verlangens en aspiraties waaraan de personages in de film in hun eerdere worstelingen zijn ontnomen. De vrouwen in deze film hebben geen seksueel orgasme ervaren; en onder de oppervlaktelagen van deze film kan worden gezegd dat vrouwelijkheid en acceptatie van vrouw-zijn voor de personages zijn onderdrukt. Welk beeld kunnen deze vrouwen van zichzelf hebben wanneer hun identiteiten worden onderdrukt?
De verlangens en aspiraties van deze drie vrouwen in de film hebben een directe verbinding met vrijheid en haar expressie; de vrijheid om liefde uit te drukken, de vrijheid van seksuele verlangens, de vrijheid om te wensen; en het kan worden gezegd dat zelfs vrijheid wordt onderdrukt. Deze vrouwen worden gevangen gehouden door hun traumatische ervaringen en het duistere verleden van hun psychologische verwondingen, en het belangrijkste doel bij het vertellen van deze verwondingen en trauma’s is om bevrijd te worden van de ketenen van deze verwondingen.
De filmmaker portretteert de beperkte, verstikkende en dictatoriale sfeer die heerst in de samenleving binnen de familieomgeving en schrijft de verantwoordelijkheid hiervoor toe aan de kerk. Het beeld van Christus is aanwezig in alle shots in de slaapkamer of andere plaatsen in het huis, wat een gevoel van schuld symboliseert. Wanneer een vrouw gedwongen wordt haar seksuele identiteit en verlangens te onderdrukken, en zelfs geen orgasme ervaart in de relatie met haar echtgenoot, grijpt ze vaak naar mechanismen van zelfbevrediging, die niets anders opleveren dan gevoelens van schuld, woede, schaamte en zelfhaat. Deze gevoelens worden indirect geassocieerd met de kerk en religie in de film. Een van de indringende dialogen in de film zegt: “Seks was als een zwart gat. Het bestond niet, maar het slikte je op.”
Een kritiek die op de film kan worden geuit, is dat deze neigt naar extremistisch feminisme in bepaalde delen en een misandrische benadering aanneemt. Het is waar dat het onderwerp van de film vrouwen is, en het verhaal dat verteld wordt is een vrouwelijk verhaal door een vrouwelijke regisseur; echter, bij nadere beschouwing van de vrouwelijke voorstelling in de film, realiseren we ons dat de hoofdpersonages vrouwen zijn, en mannen dienen als slechts figuranten en over het algemeen gemarginaliseerd worden in de film. Vrouwen worden afgeschilderd als slachtoffers en onderdrukten, terwijl mannen worden afgebeeld als dictators, onderdrukkers, misbruikers en verkrachters.
De filmmaker heeft geprobeerd om de traditionele en stereotiepe definitie van vrouwen te doorbreken, en de gepresenteerde definitie is dat een vrouw iemand is die elke taak met kracht, zachtheid en passie uitvoert in alles wat ze doet; en dit is precies de moed en durf van de film.
“Memories of a Burning Body” (Herinneringen aan een Brandend Lichaam) beleefde zijn wereldpremière in de Panorama-sectie van het 74e Internationale Filmfestival van Berlijn (Berlinale 2024) op 19 februari.
