Philippe Lesage verzamelt in zijn nieuwste film “Who by Fire” (Comme le feu) zijn personages in een afgelegen huis, waarmee hij een microkosmos van de samenleving creëert, en levert scherpe kritiek op zowel de maatschappij als het gedrag van de bewoners. Met psychologische ondertonen die door de aderen van de personages stromen, ontleden Lesage hen. Deze reis van 161 minuten voert door de tumultueuze relaties van de personages en spoort kijkers aan om met hen mee te leven en de maatschappelijke normen, beperkingen en verwachtingen fel te bevragen. Lesage hoopt dat zijn personages zich kunnen bevrijden van de maatschappelijke beperkingen die hen binden.
In “Who by Fire” (Comme le feu), wordt Jeff uitgenodigd door zijn vriend Max om diep in het bos te reizen en te verblijven op het afgelegen landgoed van de befaamde regisseur Blake Cadieux. Hij heeft hoge verwachtingen van de reis: Cadieux is een kunstenaar die hij zeer bewondert – en bovendien komt Aliocha, de oudere zus van Max op wie hij in het geheim verliefd is, ook mee. Het ongerepte en vijandige bos en de enorme hut van de regisseur worden het terrein waar de jeugdige zoektocht naar idealen en vrijheid botst met de gekwetste ego’s van de volwassenen.
De film maakt opzettelijk gebruik van lange shots om subtiel aan het publiek te signaleren dat het geduld en scherpzinnige observatie vereist. Neem bijvoorbeeld de openingscene in de auto: een langdurige shot begint bij de hand van Jeff en beweegt geleidelijk omhoog om het gezicht van een tienermeisje, Aliocha, te onthullen. Deze zorgvuldige compositie legt niet alleen Jeff’s verlangen naar Aliocha vast, maar zet ook de toon voor de nauwgezette verkenning van relaties en emoties in de film.
De personages die samenkomen in het huis van Blake in de film vertegenwoordigen de geletterde en elitair geachte lagen van de samenleving. Echter, naarmate het verhaal zich ontvouwt, wordt het duidelijk dat onder hun oppervlak een diepgaande disfunctionaliteit schuilt. Thema’s van vernedering en afwijzing doordringen de relaties tussen de personages, dienend als indringende reflecties van de bredere malaise binnen de samenleving.
Jeff worstelt met innerlijke onzekerheid en heeft moeite om de eigenschappen van volwassenheid die van een man worden verwacht, te belichamen. Zijn pogingen om Aliocha te verleiden, resulteren in afwijzing, wat hem diep vernederd achterlaat. Deze vernedering drijft hem naar de wildernis, waarbij dit symbool staat voor zijn interne strijd en zoektocht naar identiteit.
De tafel rondom welke de personages zich verzamelen dient zowel als onderhandelingstafel als slagveld, waar verbale strijd en emotionele confrontaties plaatsvinden. Vernedering doordringt de dialogen en interacties, en echoot door de film als een terugkerend thematisch motief. De uitspraak van een personage aan tafel – “Wanneer een vrouw een man verslaat, is het vernedering, wanneer een man een vrouw verslaat, is het overwinning” – benadrukt de verweven noties van overwinning en vernedering. Terwijl het verhaal zich ontvouwt en de personages hun relaties en gedeelde uitdagingen navigeren, komt de taal van vernedering naar voren als een dominante communicatiemodus onder hen, wat de complexiteit van menselijke interactie weerspiegelt.
Een ander centraal thema van de film draait om de dynamiek van macht en de intrinsieke verbinding met vernedering. Alle personages in de film worstelen met een gevoel van slachtofferschap en streven naar dominantie en superioriteit. De motieven van jager en prooi worden levendig afgebeeld, geëxemplificeerd door de rol van Aliocha als het bejaagde, achtervolgd door Blake in een symbolische vertoning van dominantie. In tegenstelling hiermee ontbeert Jeff de assertiviteit van een jager; zijn clandestiene observatie van Blake die Aliocha fotografeert, onthult zijn smeulende gevoelens van ontoereikendheid en nederlaag. De ontdekking van een naaktfoto van Aliocha zet Jeff aan tot een daad van zelfbevrediging, wat zijn verlangen naar iets onbereikbaars symboliseert en zijn diepgewortelde gevoelens van ontoereikendheid uitdrukt.
In de film van Philippe Lesage staat de schijnwerper fel gericht op de jongere generatie, met name Aliocha en Jeff, die naar voren komen als de centrale figuren in het verhaal. Bij het onderzoeken van de machtsdynamiek in de film kan men het intergenerationele conflict tussen ouders en hun nakomelingen niet over het hoofd zien. De oudere generatie hanteert het wapen van “vernederen” in hun interacties, waarmee ze een uitdagend precedent scheppen voor de jongere generatie om te navigeren. Echter, Aliocha weigert zich te conformeren aan deze taal van vernedering. Jeff, worstelend met innerlijke onrust en een fragiel gevoel van zelf, probeert te profiteren van Blake’s acties door Aliocha’s vader, Albert, te informeren. Maar wanneer Blake Albert openbaar vernedert, reageert Aliocha, in een krachtige uiting van loyaliteit aan de waarden van haar vader, door haar wijn over Blake’s gezicht te gieten. Deze daad van opstandigheid symboliseert Aliocha’s weigering om de vernedering van haar vader te tolereren en haar onwankelbare trouw aan hem. Als gevolg daarvan wijst ze Blake’s avances af en stuurt ze hem uit haar kamer, waarbij ze zich stevig achter haar vader en zijn principes schaart en hem dus weigert te verraden.
De reizen van Jeff en Aliocha zijn diep verweven met het thema van volwassenheid. Terwijl Jeff worstelt om zijn mannelijkheid te omarmen, ondergaat Aliocha een transformerende reis naar het omarmen van haar vrouwelijkheid. In cruciale momenten zoals Eddie’s verdrinking en Aliocha’s huiveringwekkende nachtmerrie, zien we Aliocha’s pogingen om de confrontatie aan te gaan met sterfelijkheid en Jeff te redden uit de figuurlijke vlammen van vernedering. Echter, wanneer Aliocha zich verzoent met de symbolische ondergang van Jeff, wordt het duidelijk dat zij alleen oprijst uit de giftige beperkingen van hun gemeenschap.
De laatste scène van de film, waarin Aliocha Emily Dickinson’s “They Shut Me Up In Prose” leest, vat dit gevoel van individuele bevrijding te midden van maatschappelijke onderdrukking samen. Dickinson’s gedicht dient als een indringende reflectie op maatschappelijke beperkingen, waarbij ze deze vergelijkt met een verstikkende gevangenis. Op dezelfde manier suggereert de conclusie van de film een dwingende oplegging van maatschappelijke normen, wat wijst op een discordantie met de reizen van de personages.
