We leven in een tijdperk, vergaand beïnvloed door het internet, waarin zaken worden omgekeerd en feiten worden ontkend. Slachtoffers worden daders en daders worden slachtoffers. Heb je geen duidelijke mening of laat je die niet luid genoeg horen op straat of op de sociale media, dan word je zo maar medeplichtig gehouden aan een slagveld ver van je veilige bed waar duizenden mensen de dood vinden. Actrices huilen voor de camera en slingeren hun filmpje met betraande ogen en gepijnigd gezicht de wijde wereld in. Zo laten ze zien aan welke kant ze staan. Sta jij daar niet, of weiger je een bepaalde kant te kiezen, dan ben je fout.
Meer in plaats van minder
Elke dag kom je wel voorbeelden van gaslighting tegen in de (sociale) media. Wetenschappers en in hun kielzog conservatieve influencers die zeggen dat ze juist meer CO2 willen in plaats van minder, omdat dat onze planeet gezonder en groener zou maken. Vervuiling? Maakt niet uit. Opwarming? Beetje is niet erg. Het is hysterie afkomstig van de wetenschappers die anders beweren, aldus de Amerikaanse natuurkundige William Harper.
Politici die juist meer in plaats van minder vlees propageren. Dat de vlees-industrie vervuilend is voor de leefomgeving en zorgt voor opwarming vanwege de relatief grote uitstoot van broeikasgassen, is een argument van een ‘klimaatwaanzinnige’. Een hysterisch mens (helemaal als het een vrouw is) telt voor twee. Ethische bezwaren over hoe dat stuk vlees op je bord terecht komt, worden gebagatelliseerd, want het dier heeft een fijn leven gehad.
Verzetsdaad
Er valt vooral veel gaslighting te ontwaren als het gaat over de oorlog van de Israëlische staat tegen Hamas in Gaza. Een terreur-organisatie die op klaarlichte dag geen slachting pleegde op onschuldige burgers, maar een daad van verzet verrichtte vanwege jarenlange onderdrukking en discriminatie door de overheid van die onschuldige burgers. De moorden, mishandelingen en verkrachtingen worden ontkend of weggewuifd door diegenen die zich blind houden voor de terreur van de ‘strijders’.
Het gaat inmiddels verder:
De Israëlische staat wordt volledig verantwoordelijk gesteld voor geweld tegen onschuldige burgers, maar tegelijkertijd wordt de andere geweldpleger, Hamas, achterwege gelaten in de berichtgeving.
Een staat die door het ene land beschuldigd wordt van genocide en door het andere wordt beschermd tegen een gewenste vernietiging. Een staat waarvan het bestaansrecht door sommige politici in twijfel wordt getrokken en daarom opgeheven moet worden.
De duizenden slachtoffers, waaronder vele kinderen, in Gaza die weggewuifd of niet benoemd worden, want de gijzelaars.
Soms denk je: dit is absurd, lees ik het wel goed?
Zoals hier:
Een jonge Israëlische vrouw, Noa, die vanwege haar geloof en nationaliteit met geweld werd gekidnapt door terroristen wordt geacht na maandenlange gevangenisschap zich te verzetten tegen haar bevrijders in plaats van tegen de terroristen. Ze zag er trouwens prima uit na acht maanden ontvoerd te zijn, heeft vast geen honger geleden zoals de mensen in Gaza wel honger lijden, becommentarieerde onder andere het Christelijk Collectief op X over Noa’s bevrijding uit handen van Hamas afgelopen weekend.
Israëliërs die gekidnapt zijn vanwege hun nationaliteit en geloof zijn bovendien niet onschuldig, maar medeplichtig. Ze hebben er immers zelf om gevraagd.
Of deze modieuze twist:
De Brits-Amerikaanse schrijver Salman Rushdie waarschuwt – met gevaar voor eigen leven – niet tegen tirannie, maar verdedigt wit imperialisme.
En dit had ik zo niet kunnen bedenken:
Studenten die protesteren tegen het oorlogsgeweld in Gaza en Nederlandse universiteiten medeplichtig houden, hebben aan de Universiteit van Amsterdam nogal wat vernielingen aangericht nadat ze die bezet hielden. We moeten het zo zien dat zij slachtoffers zijn van een wegkijkende overheid, dus het komt er eigenlijk op neer dat we min of meer begrip moeten opbrengen voor hun onvrede. Verder wordt achter de vreedzame studenten gestaan en het politieoptreden streng veroordeeld.
Nieuwe helden
De protesterende studenten worden door sommige media afgeschilderd als nieuwe helden. Het is gekmakend om de blindheid voor het verstikkende groepsdenken te aanschouwen waar feiten niet meer tellen en er in de hoofden natuurlijk één plek is voor een ultieme – uiteraard witte – onderdrukker en alles vanuit dat eenzijdige beeld wordt beoordeeld.
In het algemeen zie je de vreemde verschuiving van moordenaars naar helden. En helden worden moordenaars. Democratie wordt terreurstaat en terreurstaat wordt heilstaat.
Dat het aanstaande radicaal-rechtse kabinet een ramp is voor de Nederlandse rechtsstaat is inmiddels een bekend geluid. Maar onder de vorige kabinetten, waaraan ook linkse partijen deelnamen, hebben meerdere jarenlange schandalen (toeslagenschandaal en Groningen gaswinning) kunnen plaatsvinden waardoor onschuldige burgers werden vermorzeld met hulp en medeweten van diezelfde rechtsstaat.
De volgende gemakzuchtige stigmatisering is trouwens niet van gisteren:
Degenen die zich verzetten tegen de fanatieke islam worden door vooruitstrevende mensen beschuldigd van discriminatie en ophitspolitiek. Zij laten na om dat geloof dat zich dikwijls van een onverdraagzame kant laat zien eens nader te bekijken en te bekritiseren, want dat is een weg die absoluut niet ingeslagen mag worden.
Anti-fascisme wordt fascisme
Anti-fascisten (Antifa) beschuldigen andersdenkenden van datgene waar zij zeggen tegen te strijden, maar ontkennen daarmee hun eigen fascisme.
Progressief-links zegt voor vrouwenrechten op te komen en vindt dat deze onder druk staan bij (radicaal) rechts, maar door hun beleid kunnen mannen vrouwen zijn, waardoor vrouwenrechten niet meer helder zijn of in de knel kunnen komen. Er wordt ontkend wat een vrouw is en nieuwe woorden worden langzaam in gebruik genomen om een vrouw te definiëren (mensen met een baarmoeder). Nieuwspraak waar we bij staan te kijken.
Helaas nogal eens pijnlijk:
Vóór vrijheid van meningsuiting zijn, maar andersdenkenden genadeloos uitsluiten en hen dat recht zelfs ontkennen en bedreigingen goedpraten.
‘Witte liberale fragiliteit’
Anti-racisten die dus tegen racisme zijn, maar geweld ‘wit’ noemen, is geen bezwaar. Dat zogenaamde ‘witte liberale fragiliteit’ bestreden moet worden, evenmin.
Mensen die ervoor staan dat minderheden geweldloos en zonder discriminatie moeten leven, maar die veiligheid voor sommige groepen minder van belang achten of het ontbreken ervan wegwuiven.
Religie en staat strikt gescheiden houden, behalve als ambtenaren religieuze symbolen, zoals een hoofddoek, willen dragen. Dan geldt de scheiding van staat en religie niet.
Tenslotte: vrede preken, maar ondertussen die ander haten.
En deze lijst is daarmee nog lang niet af.
Gekmakend
Wellicht bent u van mening dat niet al het bovenstaande te zien is als (bewuste) gaslichting; je zou in een aantal gevallen het ook kunnen benoemen als hypocrisie of meten met twee maten. Maar de uitkomst is dezelfde: gekmakend.
Waar het allemaal op neerkomt is dat door massale gaslighting de verkeerde wordt gekruisigd. De verkeerde naar therapie gestuurd, en is het de verkeerde die alle haat moet ontvangen. Dat wat krom is, wordt bovendien recht.
Hoe je niet gek wordt? Tel altijd tot tien en laat het (meeste) voorbij gaan. Wees bewust van de kunst van het gaslighten die sommigen – al dan niet bewust – goed in de vingers hebben. Laat de mobiele telefoon eens vaker liggen.
Beeld: freepik.com
