Geen woonboten gezonken tijdens Oranje-rondvaart 1988

Tijdens de rondvaarttocht van het Nederlands elftal in 1988 is geen enkele woonboot gezonken. Wel is Amsterdam die dag ontsnapt aan een ramp dankzij ingrijpen van Ruud Gullit. Dat zei de gemeente Amsterdam in 2008 in het programma van Andere Tijden Sport.

Een aantal voetballers van het Nederlands elftal uit 1988 krijgt vrijdag een rondvaart aangeboden door de Amsterdamse grachten. Voorbijgangers kunnen zwaaien naar zeven spelers van toen, inclusief de beker van het EK voetbal.

Die rondvaart van 1988 is onderdeel geworden van het nationale collectieve geheugen, inclusief de woonboten die zouden zijn gezonken door het grote aantal suporters dat de objecten had gebruikt als drijvende staanplaats. Kees Jansma zei letterlijk in het rechtstreekse verslag op de Nederlandse tv: “We zijn weer een brug gepasseerd en achter die brug breekt er meteen een enorm gejuich los van de duizenden mensen, die daar uren hebben staan wachten. Ik geloof dat u nu in beeld heeft een zinkende woonboot. Deze boot kunnen wij afschrijven.'

Schadevergoeding

In 2008 toonde Andere Tijden Sport aan dat Jansma de situatie in de roes van het moment verkeerd had ingeschat – uitzending hier. Ine van Brenk, die in 1988 als beleidsmedewerker van de gemeente Amsterdam betrokken was bij de nasleep van de festiviteiten, zei toen: “Er is geen woonboot gezonken. Er is één woonboot waaraan we schadevergoeding hebben betaald: 5000 gulden.'

Terwijl ze deze uitspraak deed, stond de toenmalige burgemeester Ed van Thijn naast haar en sprak haar niet tegen. “Er zijn nooit beelden gekomen van dat die woonboten er niet meer lagen,' aldus Van Brenk in haar conclusie.

Dat wil niet zeggen dat er geen incidenten zijn geweest op de grachten. De Leeuwarder Courant bijvoorbeeld maakte op 28 juni 1988 melding van een man op de Prinsengracht bij wie de dakbedekking van zijn boot bijna bezweek. Op het schip ernaast kreeg de eigenaar klappen toen hij probeerde te voorkomen dat zijn boot werd bestormd.

Gullit redt levens

Nog veel ernstiger was de situatie op het Museumplein, waar de spelers na afloop van de boottocht werden opgewacht door een uitzinnige menigte. Door de enorme toeloop bij het podium werden supporters platgedrukt tegen de hekken. De druk op deze eerste rijen werd zo groot dat een ramp in wording leek. De autoriteiten waren de grip op de situatie volkomen kwijt.

Marco van Basten zag vanaf het podium met eigen ogen hoe mensen in de verdrukking raakte en liep daarop naar Van Thijn. 'U moet nu iets doen!' Van Thijn riep dat iedereen naar achteren moest gaan, maar tevergeefs. Toen pakte Gullit de microfoon.

'Dus even niet aanvalllluhhhh……,' schreeuwde hij over het Museumplein, “maar naar achteruuuhhhh! Want anders gaan we weg!' Hierop trok het publiek zich eindelijk terug waardoor agenten en hulpverleners de ruimte kregen om hun posities in te nemen. Zoals Van Thijn in 2008 zei: 'Ruud Gullit heeft de zaak gered.'

Mijn gekozen waardering € -

Sporthistoricus. Auteur van de Bosatlas van het Nederlandse voetbal. De enige Amsterdammer, die is afgestudeerd op Feyenoord.