De docente is een opvallende verschijning. ‘Mensen willen gezien worden’, zegt Spitholt, die grif toegeeft zelf beslist géén uitzondering te zijn op die regel. Het gaat daarbij niet om een vluchtige blik, maar om echt in de ogen kijken en de eerste indrukken van je ego opzij schuiven. ‘Soms zie ik een student en denk ik, die komt uit een aso-milieu en zit hier een beetje boven zijn stand, maar als ik dan echt contact maak, blijkt die indruk helemaal niet te kloppen.’
Wat kun je nog meenemen in je houten jas?
Met haar studenten gaat ze graag de discussie aan over succes en geluk. ´Tijdens mijn lessen heb ik het vaak over grote levensvragen. Ik merk dat er behoefte aan is en het geeft mezelf energie.´
Maar gelukskunde gaat nog een stapje verder. Zoals vaak is een persoonlijke gebeurtenis de trigger om zaken scherper te zien. De economiedocente kreeg te maken met een sterfgeval in haar vriendinnenkring, terwijl ze zelf hoogzwanger was. Ineens was haar vriendin er niet meer. Het gaf stof tot nadenken. Wat kun je nog meenemen in je houten jas? Waar draait het allemaal om in het leven?
‘Emoties zijn als vis. Hoe verser hoe beter. Dus neem ze niet té lang mee´
Terug op de hogeschool prikkelde ze haar studenten door het bedrijfsleven voor te stellen als een ´rupsje nooit genoeg´ en vroeg haar leerlingen hoe gelukkig je wordt van ieder jaar 3% verhoging van targets? En of alles draait om het bevredigen van consumenten?
Spitholt: ‘Het gaat erom dat je van jezelf weet wat je wilt betekenen voor de economie. Wat is je passie en wat is je passie nie?’
Zonder liefde en geluk kun je geen succes hebben
Om leerlingen daarbij te helpen, kent Saxion het vak identiteitsmarketing, waarbij studenten leren om bedrijven en instellingen te herinneren aan de reden van hun bestaan. Doen organisaties nog wel waar ze ooit voor opgericht zijn? ‘Ze leren van bedrijven die met overtuiging ondernemen. Daar draait het niet alleen om winst. Sterker nog, als je op een goede manier werkt, vloeit de winst vanzelf naar je toe.’
Succes en geld hebben volgens haar niet veel met elkaar te maken. Je bent niet geslaagd in het leven als je alleen maar met materiële zaken bezig bent, zoals een topinkomen, een mooi huis, een betere baan en een lekkerder wijf. Dat noem ik de bevrediging van gaspedaal.nl. Je hebt net een nieuwe auto en je bent alweer op zoek naar een volgende. Maar daar gaat het niet om. Een financiële beslissing is nog geen zingeving. Zonder liefde en geluk kun je geen succes hebben. Dan blijf je onbevredigd.’
Je mind creëert je wereld
Hoewel het niet eenvoudig is weet Spitholt zeker dat geluk te leren is. ‘Stel je bent door je partner verlaten en door de scheiding kom je driehoog achter op een flatje te wonen. Daar kun je heel lang over mokken en zuur doen, maar je kunt het ook zien als een blessing in disguise en nieuwe dingen ontdekken. Je mind creëert je wereld.´
Om die reden laat ze het nieuws soms links liggen. ‘Het is natuurlijk verschrikkelijk wat er in de wereld gebeurt, maar hoe vaak wil je dat lezen? Kranten zijn gefocust op ellende, want ze weten dat het beter verkoopt dan goed nieuws. Maar het is niet dé werkelijkheid, maar slechts een deel ervan.’
Om zaken om te kunnen keren, moeten we volgens docente focussen op zaken die goed gaan en leren luisteren met het hart. ´Wat verandert er als je een plek in jezelf vindt, als je van daaruit beslissingen neemt en volledig in je kracht staat. Wat verandert er voor jou als je altijd vol vertrouwen en authentiek kunt zijn?´
‘Helaas zijn we vaak niet echt thuis in ons lichaam en zoeken we de oplossing van een probleem buiten onszelf. Dan zien we in het nieuws dat het overal mis gaat en dan richten we ons daarop. Hoe fijn zou het zijn als je geen onderdeel bent van een probleem, maar juist de waarnemer?’
Ongeluk is nodig om geluk te ervaren
Mooie teksten, maar waar hebben we het eigenlijk over als we praten over gelukskunde? Spitholt heeft cijfers: Geluk is voor 50% erfelijk, omstandigheden zorgen voor 10% en de overige 40% is maakbaar. ´In dat laatste gebied speelt mijn werk zich af. Ongeluk heb je nodig om geluk te kunnen ervaren. De helft van de mensen vindt je leuk, de andere helft niet. Zo is het leven.´
SODA: Stop, ontdek, delete, adem
‘Je kunt niet overal controle over hebben en alles beheersen. Je kunt bijvoorbeeld ook niet minder naar de wc op een dag, omdat je dat besluit. Maar je ego denkt van wel en laat niet na dat via ‘The Muppets’ in je hoofd voortdurend te laten weten. De hele dag staan ze je met raad en daad bij.’ NOT
Haar eigen Muppet heet Karel en ze voert hele gesprekken met hem. Ze slaan elkaar met tegeltjeswijsheden om de oren. ´Karel weet de hele dag wat goed voor mij is. Zo moet ik braaf zijn van hem. Zijn ergste wijze raad is toch wel; geluk moet je verdienen.´ Ze kijkt er ontzettend smerig bij.
‘Financiële beslissingen zijn geen zingeving’
Karel is er ook een kei in om haar oude vetes te laten uitvechten in haar hoofd. Ze slaat terug met: ´Wrok is vergif drinken en hopen dat de ander ziek wordt.´
Voluit heet ie Karel de Cashewnoot. ´Zo groot is ie ook. Die beheerst mijn leven toch niet. Kom op.´ Haar programma om de gedachtestroom van Karel te stoppen heet SODA; stop, onderzoek, delete en adem. ‘Emoties zijn net als vis, vers het lekkerst. Dus neem ze niet té lang mee.´
Jouw geluk is een cadeau voor de wereld
Nog even wat cijfertjes. Per dag heb je zo´n 60.000 gedachten, waarvan ongeveer 30% positief. Een dag later herhaalt 90% van die gedachten zich weer.
´Daar moet je mee om leren gaan. Wij doen het avontuur dat leven heet in een soort hoge-drukpak dat ons lijf is. Daardoor kunnen we dualiteit ervaren. Het is hier donker en licht, warm en koud, liefde en haat, oorlog en vrede, rijk of arm. Maar als het pak verslijt of kapot gaat door een ongeluk dan houdt het op. De huls is er nog wel, maar ons bewustzijn, de energie is eruit.´
´De kunst is om tijdens ons leven te beseffen dat we niet ons lijf, ons denken, ons verhaal of onze pijn uit het verleden zijn. We zijn veel meer. We zijn ons bewustzijn en laat dat nu onze ziel zijn vol liefde en geluk. Als we dat besef hebben en dus uit kunnen zoomen tijdens ons leven, dan zijn we verlicht.´
Dus durf te schijnen is haar advies. ´We zijn vaak banger voor onze licht- dan onze schaduwzijde. Dat is jammer, want als iedereen schijnt, hebben we een prachtige wereld.´ Of zoals ze haar studenten vertelt: ´Jouw geluk is een cadeau voor de wereld.´
