De Amerikaanse filmauteur Terrence Malick (1943) is vooral bekend van films als Days of Heaven (1978), The Thin Red Line (1998) en The Tree of Life (2011). Deze laatste is zijn meesterwerk. Hierin verweeft hij hoogst persoonlijke jeugdherinneringen in Texas op uiterst filmische wijze met het ontstaan van het universum. Na The Tree of Life waren de verwachtingen hoog gespannen voor zijn volgende film To The Wonder( 2012). Ook deze film is prachtig gedraaid, maar erg onsamenhangend. Als kijker heb je geen idee wat er omgaat in de hoofden van de doelloze personages.
Mooie vrouwen
Nu drie jaar later verschijnt Knight of Cups. De titel is ontleend aan een scène in de film met een waarzegster die een speelkaart trekt met deze naam. Rick (Christian Bale) werkt als scenarioschrijver in de mondaine wereld in Hollywood. Hij bezoekt regelmatig dure feestjes met modieuze jetset types. Ook belandt hij op een glamourparty van filmster Antonio Banderas in een overdadig kitscherig hotel. Allerlei mooie vrouwen kruisen vaak voor even zijn pad. Zo treft hij zijn ex-vrouw Nancy, een knappe dokter, gespeeld door de altijd excellerende Cate Blanchett. Afgewisseld door allerlei mooie meisjes, die als een soort bijen om hem heen zwermen. De ene prachtige vrouw is nog maar net verdwenen, of de volgende beauty in de knappe en elegante verschijning van Natalie Portman doet zich aan. Ook zij blijft helaas niet lang aan zijn zijde. Even later zien we hem zijn oude vader opzoeken (Brian Dennehey). Rick heeft met hem nog een en ander te vereffenen. Zoals in The Tree of Life komt opnieuw het verlies van Malick’s jongere broer terug.
Noch de mooie vrouwen, noch het succes als schrijver, noch zijn glamourvolle leven kan Rick echt bekoren. Hij verlangt naar iets anders, wat precies weet hij zelf ook niet. Tot hij op het einde van de film bij een soort spiritueel leider komt, die hem vertelt dat de sleutel tot levensgeluk ligt in het leven in het nu. Even later zien we de schrijver in een kerk praten met een dominee. Hij beweert dat als het lijden in je leven komt, dat niet per se negatief hoeft te zijn. Het verhoogt de kans dat je een diepere waarheid buiten jezelf ontdekt.
Steadycam wizzard
Net als bij The New World, The Tree of Life en To The Wonder is het camerawerk van Emmanuel Lubezki, de Mexicaanse steadycam-wizzard, weergaloos. Hij brengt de fotogenieke woestijn Death Valley in Californië ragfijn in beeld. Of filmt hij de scenarist zwervend door de stedelijke jungle in Los Angeles. Mooi uitgelicht en bijzonder gekadreerd zijn de beelden van Rick in zijn Zen-achtige appartementen of in schimmige stripclubs die hij bezoekt, waar de modellen niet eens naakt zijn.
Rick is een loner die verdwaalt lijkt in zijn eigen leven. Vergelijkbaar met de vervreemde en eenzame personages in een film van Michelangelo Antonioni. Binnenkort in een expositie en retrospectief in filminstituut Eye.
Exquisiet
Het ideale duo Malick en Lubezki weet van simpele beelden iets magisch te maken. Zoals een helverlichte parkeergarage, een veeg groenachtig Noorderlicht, de wind in de haren van een vrouw, een rit over de snelweg of een verdwaalde pelikaan op een parkeerterrein. Hallucinerende en weldadige beelden die in je geheugen blijven dwalen. Cate Blanchett, Natalie Portman en het Indiase model Freida Pinto zijn oogverblindend mooi en goed. Christian Bale is overtuigend als dolende scenarist. Ondanks al die factoren weet Knight of Cups mij niet echt te raken.
Het is frappant dat Terrence Malick meestal werkt met topacteurs, terwijl er op het eerste gezicht weinig valt te acteren. Er is nauwelijks enige dialoog, maar acteren zonder dialoog is misschien wel het moeilijkste wat er is. Het vergt grote concentratie.
The Tree of Life en Knight of Cups zijn beiden exquisiet gedraaide filmgedichten. The Tree of Life weet daarnaast ook diep te ontroeren, door de uitgebalanceerde mix van het persoonlijke en het universele. Daar slaagt Knight of Cups minder in, al blijft de film meer dan de moeite waard om te gaan zien.
