1: Doe mee aan de expeditie happiness
Als de lat hoog ligt, kun je er ook onderdoor lopen. Waarom zou je altijd stretchen en meer willen? Als het goed gaat met je familie en vrienden ben jij gelukkig. Als we allemaal happy zijn, stijgt ons bruto nationaal geluk. Deze wijsheid heb ik van Jigme Thinley, oud-premier van het bergstaatje Bhutan. De staat van hun land meten ze daar af aan hun collectieve geluk. ‘Wij zijn mogelijk de laatste generatie die daadwerkelijk nog wat kan veranderen op onze planeet. Als wij niks doen, dan dreigen er enorme crises en tekorten aan voedsel en water. Wat we nu aan het doen zijn in de wereld, noem ik stelen van toekomstige generaties. En waarom doen we dat? Omdat we denken dat de markt dat van ons verwacht. Maar worden we er gelukkig van? Waarom is het oorlog in Afrika, Oekraïne en het Midden-Oosten? Mensen voelen zich benadeeld. Pikken de verdeling van rijk en arm niet meer en de internationale wetten schieten tekort. En wat doet rijkdom met de mensen die het kennen? Ze krijgen hart- en vaatziekten, obesitas en ze voelen zich eenzaam, omdat ze te weinig contact hebben met familie en vrienden. Het is de bedoeling van het leven om geluk te ervaren. Het is voor iedereen bereikbaar. Niet alleen voor ons boeddhisten in Bhutan.’ Een panklaar recept heeft Thinley niet. Maar expeditie happiness – met geluk als leidraad – heeft wel een paar belangrijke kernwaarden. Zo gaat het om de menselijke maat. Wat klopt er voor jou. We hoeven niet allemaal bergen te beklimmen. Het gaat om je thuis voelen bij je familie en voor ze zorgen. Veel landen kennen al een participatiemaatschappij. Individualisering is goed, maar het moet niet doorslaan. Als je je niet kunt bedenken wat je voor iemand betekent, dan ben je te ver doorgeschoten met ik-denken. Thinley: ‘Happiness is niet soft.’
2: Wees briljant in wat je WEL doet
Als je nu al het idee hebt dat je jezelf door je werkdag heen ploetert, is het advies van bestsellerauteur Tony Crabbe wat voor jou. Volgens hem hebben alleen sukkels een volle agenda. Voor zijn boeken deed hij onderzoek bij Microsoft en Disney. ‘Drukke agenda’s en uitpuilende mailboxen overweldigen medewerkers. Op termijn is dat killing. Dan voelt straks iedere dag, als de laatste voor de vakantie, waarin je nog van alles en nog wat moet doen.’ Volgens hem werken we nog steeds volgens de normen van het industriële tijdperk. Maar het gaat allang niet meer om productie draaien. ‘Je kunt je werk echt niet meer doen op basis van wat er allemaal voorbijkomt. Dat is gewoon too much.’ Hij adviseert je om duidelijke keuzes te maken. ‘Probeer niet alles te doen, maar word juist heel briljant in wat je wel doet. Je kunt de informatie overload toch niet bijhouden. We worden overspoeld met informatie. Weet jij nog hoeveel mails je in het begin van het internet tijdperk kreeg ten opzichte van nu. Hoe lang denk je dat je To-do-lijstjes in 2030 zijn?’ Hoogste tijd om in te grijpen dus. Lees ook 5 briljante tips van Tony op #Chefjezelf.
3: Schroef je verwachtingen terug
Je kunt ook proberen te stoppen om je te identificeren met je gedachten. Dat is een thema van Mo Gawdat, wetenschapper en chief Business Officer van Google’s experimentele afdeling. Ons lichaam produceert veel meer dan hersenspinsels, maar je hoort nooit iemand zeggen: ‘ik ben mijn stront’. ‘Denken veroorzaakt zoveel onrust en leidt vaak nog tot niets. Problemen los je er niet mee op’, zegt Gawdat. In zijn werk is hij gewend aan denken in logica. Zo heeft hij zichzelf dan ook uitgebreid gereviewd. Waarom was hij in zijn jeugd als Egyptisch jongetje gelukkig en werd hij later minder gelukkig, terwijl hij bijvoorbeeld meer geld had. Zijn therapie was alle kennis over geluk verzamelen en van daaruit conclusies te trekken. De belangrijkste sleutel: schroef je verwachtingen terug, bekijk het leven wat positiever en je geluk neemt toe. ‘Zo concreet denkt een ingenieur nu eenmaal. Je brein kun je zien als een operationeel systeem. Het houdt je geluk beleving in de gaten. Als het een signaal afgeeft dat je leven niet aan je verwachtingen voldoet, dan voel jij je ongelukkig. Daar zijn maar een paar seconden voor nodig. Maar waarom zou het brein dat doen? ‘Daar komen je verwachtingen om de hoek kijken. Stel je hebt een afspraak in het ziekenhuis. Die afspraak is een feit, maar jij kunt er van alles bij bedenken. Je kunt je er zorgen over maken bijvoorbeeld. Zo ga je dat feit ‘laden’ met informatie.’ Juist door je systeem te bevoorraden met allerlei mogelijkheden gaan je gedachten op de loop.
4 Neem altijd ‘rule number six’ in acht
Ik ga nog even verder met het thema gedachten. Als je Gawdat te direct vindt, heb je misschien iets aan de visie van Tijn Touber. De muzikant, schrijver, inspirator en meditatieleraar is een ervaringsdeskundige. Maar liefst veertien jaar leefde hij als een yogi. Ooit was hij een gevierd popmuzikant die met zijn toenmalige band Lois Lane grote successen kende. Maar hij was ook onrustig. Terwijl de rest van de band genoot van de roem, was Touber in zijn hoofd al bezig met volgende uitdagingen. Via een meditatieles kwam hij erachter dat hij zoveel verlangens en verslavingen had, dat het nooit stil zou worden in zijn brein. Het roer ging om. Hij brak met sigaretten, seks, drugs en rock en roll en stortte zich op het spirituele pad. ´Ik ontdekte dat ik los kon komen van mijn oude zelf en daardoor verdwenen mijn verslavingen.’ Een zoektocht langs wetenschappers en spirituele leiders begon. Die informatie en verhalen maken van hem nu onder meer een graag geziene gast als spreker op diverse podia en festivals. Als geen ander weet hij spiritualiteit tot leven te brengen en naar de dagelijkse praktijk te vertalen, zoals in het verhaal over rule number six. Dit verhaal heeft alles in zich van een perfect ‘broodje aap’, maar is zo leuk dat ´changemanagers´ het graag delen op internet. Er zal dus wel een kern van waarheid inzitten. De regel stamt uit Engeland, waar een voormalige Britse premier zijn ministers voorhield om zichzelf volgens ´rule number six´ niet té serieus te nemen. Ook al zou het land in brand staan. Toen de premier op zekere dag bezoek had van een Russische minister, stormde een medewerker zijn kamer binnen. De premier moest onmiddellijk komen, het landsbelang was in het geding. De eerste minister herinnerde hem aan ´rule number six´ en de medewerker kalmeerde. Even later gebeurde het nogmaals en weer gaf de premier een van de stafleden het advies om de zesde regel in acht te nemen. De Rus kon zijn nieuwsgierigheid toen niet meer bedwingen en vroeg wat ´rule number six´ betekende? Na het antwoord van de premier, vroeg hij schaterlachend; wat zijn dan de andere vijf regels? De Brit antwoordde: ´die zijn er niet´.
5: Lees het artikel Zet je ego op dieet
Verleg je focus eens van ego naar eco, zoals de Amerikaanse goeroe en schrijver Otto Scharmer voorstelt. ‘Mensen zijn tegenwoordig veel meer geïnteresseerd in de diepere betekenis van hun leven en hun werk. Het gaat om de verbintenis met je innerlijke bron van energie, drijfveren en creativiteit. Als je focust op happiness in plaats van economische groei, zie je hele andere zaken.’ Mooie woorden, maar hoe ga je daar mee aan de slag? Het ego staat immers voor alles waar jij je mee identificeert en waarvan je gelooft dat het ´echt´ bestaat. Kortom alles wat jij beschouwt als jij. Je kunt niet van je ego afkomen, maar je kunt het wel kleiner maken. Bijvoorbeeld door het ego-dieet. Het werkt net als een gewoon dieet, waarbij je leefregels verandert. En ook hier is er een jojo-effect.