Ieder welvoelend mens krijgt een brok in zijn keel bij het zien van het oneindige leed. Deze jonge vrouw, nog maar 25 jaar, Bisan is haar naam, spreekt Engels in de camera en ze laat haar huidige huis zien: een overvol vluchtelingenkamp. Ze was, voordat de oorlog uitbrak, een storyteller en maakte video’s in een prachtige filmstudio, die nu met de grond gelijk is gemaakt door de bombardementen vanuit Israël. Een uitgefikt, verwoest gebouw zie ik op mijn scherm. Ze huilt. Even later praat ze met wat kinderen.
Totale chaos
Het valt me op hoeveel mensen er op straat zijn, de totale chaos die er heerst. Bisan laat het beetje water zien dat ze nog kon krijgen voor de dag. Een paar slokken en het is weg. Een half sneetje brood. Eén hap en het is weg. En toch toont ze niet verslagen, nog niet. Ze glimlacht. Ze heeft iets sympathieks deze Palestijnse. De manier waarop ze de wereld laat zien wat er gebeurt in Gaza is bijzonder te noemen in haar situatie. Ze oordeelt niet, ze is niet haatdragend. Ondanks de pure ellende waarin ze momenteel leeft, zegt ze in de camera: ‘Geniet van je leven, van de goede mensen om je heen. Het leven kan zo kort zijn. Het kan zo maar ineens veranderen door wat dan ook.’ Oorlog in haar geval.
Wanhoop en verdriet
Vandaag ga ik naar haar Instagram-account voor een recentere update en nu zie ik de wanhoop in haar ogen, haar stem beeft, er is boosheid, verslagenheid, angst, verdriet, honger, dorst.
Slaapt u nog goed? Bijna elke nacht ben ik aan het discussiëren in mijn slaap. Vragen als who’s wrong, who’s right doemen steeds op. Overdag probeer ik wat nuance te zoeken naar aanleiding van alle eenzijdige verhalen die ik voorbij zie komen, maar je wordt al gauw laf genoemd als je dat doet, omdat je daarbij niet expliciet een kant kiest. Of je zou niet begrijpen wat ‘rechtvaardigheid’ betekent, wanneer je probeert verder te kijken dan wie de onderdrukker en wie het slachtoffer is. Genuanceerd gedachten delen in het hol van de leeuw blijkt vruchteloos.
Sneer als antwoord
Mijn tegenstander in de digitale Israël-Palestina discussie, werkzaam in de journalistiek bij een radicaal links magazine, die met bijval van haar volgers mij verweet niets te begrijpen van ‘rechtvaardigheid’, weet niet dat ik ooit rechten ben gaan studeren juist om die reden. Om er daarna al gauw achter te komen dat recht en rechtvaardigheid vaak niets met elkaar te maken hebben. Ik heb het geprobeerd en inmiddels houd ik me in op de social media kanalen, want ik heb geen zin meer in sneren als antwoord. Het is voor velen een uitgemaakte zaak.
Ondertussen houd ik mijn hart vast. Voor de vijandigheid in het westen die deze oorlog losmaakt, de diepe haat die naar de oppervlakte is gekomen, voor het beest dat daarmee los is. Maar vooral voor de duizenden mensenlevens ter plekke die al verloren zijn en waar geen einde aan gaat komen. Ook de mede-menselijkheid die mijlenver lijkt, de manier waarop er zo makkelijk over andere levens wordt beslist. Is de een soms meer waard dan de ander? Nu Israël probeert Hamas te verslaan, staan er al weer nieuwe Hamasjes te popelen.
Het lijkt een herhaling van 9/11 waarin de toenmalige Amerikaanse president Bush Jr vastberaden de woorden “we smoke them out” uitsprak over de strijd tegen een andere moslimfundamentalistische terreurgroep, Al-Qaida. Het verschil hier is dat Hamas-terroristen zich schuilhouden in het overbevolkte Gaza. Ook zij vuren raketten af. Op Israeli’s aan de overkant. Ondertussen houdt Hamas zo’n 200 gegijzelde Israëlische mannen, vrouwen en kinderen al weken vast. Waar zijn ze? Leven ze nog?
Joods-Franse vrouw thuis neergestoken
Bijna dagelijks is er wel een bericht te lezen over geweld of anti-semitische incidenten tegen willekeurige joden dichterbij. Onderscheid maken tussen individuen en de acties van een regering die niet eens de hunne is, gebeurt niet. De haat en waanzin hebben het al overgenomen. Een joodse 30-jarige vrouw is afgelopen zaterdag in Lyon in haar huis neergestoken door messteken in haar buik. De dader liet daarbij een hakenkruis op haar deur achter. Het beest is los.
Het doden van het beest is de enige oplossing. Vernietigd moet het. Ook als het duizenden onschuldige mensen het leven kost, omdat zij nergens naartoe kunnen vluchten, ze loslopend wild zijn? Is er geen andere manier? Een Hamas-vertegenwoordiger, Ghazi Hamad, zegt in een interview op een Arabische zender Israël hoe dan ook te willen vernietigen, met herhalingen van de gruwelijke moordpartijen van 7 oktober. Heldere taal. Moeten landen deze strijd tegen Hamas steunen uit naam van zelfbehoud en vrijheid voor Israël, maar ook voor Gaza dat leeft onder het juk van Hamas? Is daarin alles geoorloofd, ook als we blind worden voor al het humanitaire leed? Zijn er dan geen grenzen meer?
Geen gewone oorlog
Grenzen zijn Hamas en de Israëlische staat al lang over. Dit is geen gewone oorlog. Als loslopend wild in Gaza kunnen mensen nergens heen. Mensen die hier niet voor gekozen hebben. Net zoals de Israëlische jongeren op het dansfestival zitten zij in de val. Hoeveel meer levens moeten verwoest voordat iemand zegt: stop hiermee! Is er ooit nog kans op rust en ‘iets van vrede’ voor de Palestijnen en Israeli’s?
Bisan, de Palestijnse jonge vrouw, doet zo vaak mogelijk verslag uit het oorlogs-gebied, mits de internetverbinding het toelaat. Het kan zo maar eens haar laatste dag zijn. Vandaag en de dagen erna steek ik een kaars aan om wat licht te brengen in de duisternis. Voor haar, haar thuis, de Israëlische gegijzelden, de Joodse diaspora, en voor alle anderen in doodsangst in deze onmenselijke strijd.
Beeld: Chirag K./Unsplash
