Hoe de Zodiac Killer de gemoederen na dik 50 jaar nog altijd bezighoudt

Je hebt cold cases en je hebt cold cases. En je hebt de zaak van de Zodiac Killer. Dik vijftig jaar na de eerste (dubbele) moord van deze Californische seriemoordenaar, houdt de zaak de Amerikanen nog steeds bezig. Gedurende die tijd hebben zich maar liefst 1200 mensen gemeld met de mededeling dat ze weten wie de Zodiac is.

De Zodiac Killer is wellicht de beroemdste seriemoordenaar – nou, vooruit, na Jack the Ripper dan – die nooit is gepakt. John Wayne Gacy, Ted Bundy, Ed Gein, Jeffrey Dahmer, David Berkowitz en Andrei Chikatilo – om er maar een paar te noemen – hebben stuk voor stuk veel meer (bewezen) doden op hun kerfstok dan de vijf die aan de Zodiac Killer worden toegeschreven, maar zij werden uiteindelijk in de kraag gevat. De theorie dat seriemoordenaars diep van binnen graag gepakt willen worden om zo erkenning te krijgen voor hun daden, lijkt dat te bevestigen. Als schijnt die wens, volgens de FBI, een hardnekkige mythe te zijn.

Kent u de film Zodiac? Prachtfilm uit 2007, geregisseerd door David Fincher. Eén van de betere in zijn genre – die van de waargebeurde misdaad. Zodiac volgt de zoektocht van politiek tekenaar Robert Graysmith (gespeeld door Jake Gyllenhaal) en midaadverslaggever Paul Avery (Robert Downing Jr.) naar seriemoordenaar de Zodiac Killer. Het is gebaseerd op het boek van Graysmith.

Het leuke van een film is dat je de waarheid een draai kunt meegegeven. Ook de Zodiac Killer – vast en zeker dankzij de overtuiging van Graysmith – komt tot de officiële conclusie dat de moordenaar nooit is gepakt dan wel onbekend is gebleven. Maar wie de film heeft gezien kan maar tot één conclusie komen. Ene Arthur Leigh Allen heeft het gedaan. Hij is de Zodiac Killer. Dat kan haast niet missen.

In Zodiac worden een handvol aanwijzingen getoond die wijzen naar deze Allen. Zo heeft hij legerlaarzen die exact overeen komen met de laarzen die de moordenaar droeg. Ook laat hij in een interview vallen dat The Most Dangerous Game zijn favoriete korte verhaal is – een verhaaltje waarnaar de moordenaar verwijst in één van zijn brieven. Hij wordt bovendien, jaren na de moorden, door een slachtoffer die één van z’n moordaanslagen heeft overleefd uit een line-up van de politie geplukt. En hij draagt ook nog eens een Zodiac-horloge, met daarop het Zodiac-symbool. Me dunkt.

Tenslotte: Graysmiths besteller over de Zodiac killer verschijnt in 1992. Daarin staat een mugshot van Allen, die door Mike Mageau – één van de eerste slachtoffers die het kan navertellen – wordt herkend als zijnde zijn aanvaller. Kort daarvoor is Allen echter op 58-jarige leeftijd aan een hartaanval overleden. Een eerlijk proces waarin z’n (on)schuld wordt bewezen zit er dus niet meer in.

Bij de politie in San Francisco hebben zich in de loop der jaren dozen vol bewijsmateriaal opgestapeld. Het zijn er inmiddels ruim dertig. Daaronder onder meer het portier van een taxi, dat onder de bloedspetters zit. De deur was onderdeel van de taxi van chauffeur Paul Stine (29), die op 11 oktober 1969 in de wijk Presidio Heights in San Franscisco door de Zodiac Killer door het hoofd is geschoten.

De Zodiac Killer schreef tijdens zijn spree eind jaren zestig en ook nog daarna (tot 1974) talloze brieven aan de politie, waarin hij claimde niet minder dan 37 mensen te hebben omgebracht. De politie kon hem echter met niet meer dan vijf moorden onomstotelijk in verband brengen:

– Op 20 december 1968 parkeren David Arthur Faraday (17) en Betty Lou Jensen (16) hun auto bij Lake Herman Road in Benicia, een plek die populair is bij verliefde stelletjes. Het stel wordt door de moordenaar gedwongen uit hun auto te stappen. Faraday wordt vervolgens in het hoofd geschoten. Jensen zet het op een lopen en wordt meerdere malen in de rug getroffen.

– Op 4 juli 1969 staan Michael Renault Mageau (19) en Darlene Elizabeth Ferrin (22) op de parkeerplaats van het Blue Rock Springs Park in Vellejo – op zo’n zes kilometer van de dubbele moord in Benicia. Volgens een politieagent ter plaatse zijn de twee ‘aan flarden geschoten’. Ferrin overlijdt inderdaad op weg naar het ziekenhuis, maar Mageau overleeft de aanslag, ondanks schotwonden in het gezicht, nek en borst.

– Op 27 september 1969 hebben Bryan Calvin Hertnell (20) en Cecilia Ann Shepard (22) een picnic bij Lake Berryessa in Napa County. Daar komt een man met een masker op hen af, dwingt ze op hun buik, bindt ze vast en begint op hen in te steken. De moordenaar schrijft op de autodeur: Vallejo/12-20-68/7-4-69/Sept 27–69–6:30/by knife. Hartnell overleeft acht steekwonden in zijn rug, maar Shepard overlijdt twee dagen later.

– Op 11 oktober 1969 pikt taxichauffeur Paul Lee Stine een klant op om deze naar Presidio Heights te brengen. Daar wordt hij in het achterhoofd geschoten en beroofd. De moordenaar neemt bovendien een stuk van het shirt van het shirt van Stine mee, dat hij later met een brief naar de plaatselijke krant zal sturen.

Maar die brieven dus. Op 1 augustus 1969 schreef de Zodiac Killer er drie, aan de Vallejo Times Herald, de San Francisco Chronicle en aan de San Francisco Examiner. Daarin eiste hij de verantwoordelijkheid op voor de moorden aan Lake Herman Road en Blue Rock Springs. De brieven gaan gepaard met cryptogram, bestaande uit 408 symbolen die, volgens hemzelf, zijn identiteit prijsgeven.

I hope you are having lots of fun in trying to catch me

Op 14 oktober 1969 krijgt de Chronicle bovendien een brief met een stuk van het shirt van Paul Stine. En op 8 november 1969 volgt een cryptogram, dat pas een aantal jaren geleden (in 2020, dus dik 51 jaar na de moorden) werd ontcijferd door een compleet team van code-experts. Er stond in:

I hope you are having lots of fun in trying to catch me. That wasn’t me on the TV show which brings up a point about me. I am not afraid of the gas chamber because it will send me to paradice all the sooner. Because I now have enough slaves to work for me where everyone else has nothing when they reach paradice so they are afraid of death. I am not afraid because I know that my new life will be an easy one in paradice death.

Gedurende de afgelopen ruim vijftig jaar zijn er bij de SFPD ontelbare tips binnen gekomen. Nog altijd rolt er gemiddeld één keer per week een aanwijzing binnen. Onder al die tipgevers zitten óók 1200 mensen die hebben aangegeven dat ze de Zodiac Killer kennen. Randy Kenney is er zo één. Hij stapte in 2014 een politiebureau in New York binnen met de mededeling dat z’n vriend Louie Myers hem dertien jaar eerder de vijf Zodiac-moorden had bekend.

‘Op z’n sterfbed heeft Myers open kaart gespeeld’, beweerde Kenney tegenover ABC7 in San Francisco. ‘Hij deed het vanwege een meisje die het had uitgemaakt met hem. Vandaar dat hij het ook had voorzien op stelletjes.’

Myers had in zijn tienerjaren op school gezeten in Vallejo en Hogan, waar ook twee van de slachtoffers op school hadden gezeten. Met een ander slachtoffer had hij samen in een restaurant gewerkt. Als verkoper in een dumpzaak had hij bovendien gemakkelijk aan de laarzen kunnen komen die ook de moordenaar had aangehad. En tenslotte was hij tussen 1971 en 1973 in het buitenland gestationeerd, exact de jaren dat de Zodiac Killer geen brieven stuurde.

Ik mocht er pas na zijn dood over praten. Hij smeekte me er een boek over te schrijven

‘Ik mocht er pas na zijn dood over praten’, aldus Kenney. ‘Hij smeekte me bovendien er een boek over te schrijven.’ Kenney kon echter geen sprankje bewijs overleggen. Bovendien voldeed Myers volgens de politie niet aan de beschrijving van de moordenaar. En een teenager die de moorden zou hebben gepleegd? Nee, daar wilde de SFPD niet aan. Toch staat Louie Myers sinds 2014 op lijst van mogelijke daders.

Myers is bij lange na niet de enige op die lijst. Ook Guy Ward Hendrickson – overleden in 1983 – staat er sinds 2009 op. Aangegeven door zijn dochter Deborah Perez. Zij beweerde het masker dat de moordenaar had gedragen door haar was gemaakt en overhandigde bovendien een bril die volgens had van één van de slachtoffers was geweest.

Ook Steve Hodel, een voormalige LAPD-detective die bij moordzaken werkte, gaf zijn vader George Hill Hodel aan. Die zou dezelfde schoenmaat hebben gehad als de Zodiac Killer en in de jaren dertig columnist van de Chronicle zijn geweest. Maar waar Myers door de politie te jong was bevonden om de Zodiac te kunnen zijn, daar werd Hodel als te oud beschouwd.

Dennis Kaufman gaf z’n stiefvader Jack Tarrance aan. Het handschrift van Tarrance, die in 2006 overleed, kwam akelig overeen met dat van de moordenaar, aldus Kaufman, die bovendien een bebloed mes en zwart masker had gevonden. Zowel Hodel jr. als Kaufman meenden echter ook dat hun (stief)vaders andere seriemoordenaars zouden kunnen zijn.

De politie zelf zat, midden jaren negentig, nog even een tijdje op het spoor van Unabomber Ted Kaczynski als mogelijke dader. Onderzoek leverde echter te weinig bewijs op om Kaczynski met de Zodiac-moorden in verband te brengen.

Met het vervliegen der jaren, is de hoop dan ook meer en meer gevestigd op de steeds beter wordende dna-technieken. Zo is er de hoop dat de Zodiac-killer uiteindelijk gevonden zal worden op een manier die ook de Golden State Killer – via een online dna-databank waarop burgers hun familiestamboom kunnen ontdekken – een paar jaar geleden tegen de lamp liet lopen. Al gebiedt de eerlijkheid te zeggen dat het (dna-)bewijs in de Zodiac-zaak door dienstdoende rechercheurs in de loop der jaren behoorlijk is aangetast. Maar hoewel de laatste moord al in 1969 werd gepleegd en de moordenaar sinds 1974 niet meer van zich liet horen, is de hoop om de zaak op te lossen nog altijd niet vervlogen.

Rita Williams, voormalig misdaadverslaggever bij KTVU-tv, is de laatste die Arthur Leigh Allen interviewde. Dat deed ze kort voor zijn dood in 1992, bij Allen thuis in Vallejo.

We hebben zojuist met de Zodiac gesproken

In het interview ontkende Allen overigens de Zodiac te zijn. Maar na afloop schreef hij voor Williams een briefje, met daarop een Z, die identiek was aan de Z die in een brief had gestaan die eerder door de Zodiac Killer was verstuurd. Bovendien stikte het briefje van de grammaticale fouten, iets waar de briefjes van de Zodiac ook bol van stonden.

‘Hij liet me tijdens het interview heel veel dingen zien die hij in zijn huis had staan’, zei Williams later, ‘dingen die aanwijzingen leken. Het was alsof hij een spelletje met ons speelde, heel eng. Toen we na afloop weer in de auto zaten, zei ik tegen m’n cameraman: We hebben zojuist met de Zodiac gesproken.’

Mijn gekozen waardering € -

De interesses van Geert Jan Darwinkel zijn legio. Van (Amerikaanse) sport, tot film, human interest, lifestyle, muziek en reizen. GJ is old skool, maar toch reuze bij de tijd.