Op de dag dat Laura 4 jaar wordt, verdwijnt haar moeder voorgoed uit haar leven. De zelfdoding van Maria heeft een blijvende impact op haar en haar zus Felicia, en verandert blijven alle familiebanden. Ook oma Chiara, de moeder van Maria, verdwijnt uit het leven van de meisjes, door naar Italië te emigreren. En hoewel Laura Jill, de nieuwe vrouw van haar vader Marcel, na verloop van tijd ‘mama’ gaat noemen, blijft er toch een zekere afstand bestaan tussen haar, haar zus en haar ouders, gevoed door vragen en stil verwijt.
Wanneer Laura voor het eerst zelf moeder zal gaan worden, gaat ze op zoek naar het hoe en waarom van haar moeders zelfverkozen dood. Ze zoekt haar oma op in Italië om antwoorden op haar vragen te krijgen. En die krijgt ze: Laura ontdekt waarom Maria, ooit Marcels grote liefde, in zijn ogen en die van alle andere mensen om haar heen, ineens een paria werd. En waarom Maria daar uiteindelijk niet meer mee kon leven. Maar het geheim roept nog meer vragen op: in hoeverre zijn zij en haar zus er ook door aangetast, en wat betekent het voor haar eigen dochter, de volgende in lijn?
De ballast van het verleden
‘Woorden kunnen levens verwoesten, mensen doen besluiten om zonder elkaar verder te gaan,’ schrijft Chiara in een brief aan haar gestorven dochter, nadat de geschokte Laura is vertrokken. ‘Zo hevig verlangde ik terug naar de tijd waarin ik nog van niets wist, dat ik soms hyperventileerde van de heimwee.
Wees niet bang van Aisha Dutrieux is een psychologische roman over erfelijkheid, de ballast van het verleden en de verwoestende impact van geheimen en oordelen. Want hoe heftig de waarheid ook is, is die niet uiteindelijk verkiesbaar boven niet-weten?
In elk geval lijken Chiara en Laura in zekere zin lichter verder te kunnen, nadat het verhaal van Maria op tafel is gekomen. Laura beseft dat haar ‘moeders reeds geleden leed niet langer een schaduw mocht werpen op het grote wonder dat zich in mijn binnenste voltrok’.
Dutrieux werd bij haar debuutroman Het leven noemen geprezen om haar sobere vertelstijl, en ook Wees niet bang is gedoseerd en ingehouden verteld. Iets té ingehouden, té netjes misschien – het had gezien de sterke thematiek hier juist wel wat rauwer gemogen. Dan was dit schrijnende verhaal ook bij de lezer net iets harder binnengekomen.
Aisha Dutrieux, Wees niet bang. Het spectrum, 215 p., € 21,99
