De hoeveelheid drugs was zo groot, dat er een speciale opslag voor moest worden gebouwd, een stash van 50 vierkante meter. Maar liefst 25.000 kilo coke had Roger P. het land willen binnenvoeren, stelde de politie tijdens de behandeling van zijn rechtszaak in 2021. Via de Encrochat-alias ‘Luxuryballoon’ werd het allemaal bevestigd: ‘Het is rond. Alles begint te bewegen, 25.000 kilo. Het bootverhaal is rond, prijs alles.’
Zijn advocaat claimde dat het slechts om een ‘fantasie’ ging, maar de rechter vond de aanwijzingen dat de smokkel zou gaan plaatsvinden concreet genoeg. De verdeling van de opbrengst en de kostenberekening lagen al klaar.
Het had een waanzinnig bedrag aan misdaadwinst kunnen opleveren. Voor een kilo rekent de criminele groep 27.500 euro. Als de ‘fantasiepartij’ van 25.000 euro door was gegaan, had dit het duizelingwekkende bedrag van 687,5 miljoen euro kunnen opbrengen. Dik een half miljard euro aan crimineel drugsgeld.
Decadent
Voor Roger P. en zijn bendeleden, en vrienden en familie, waren die kosten er niet allen voor de criminele bedrijfsvoering. Dat ging ook naar decadentere zaken: uitgaven aan tickets voor reisjes naar Milaan en Thailand, cadeaus, prostituees, feestjes, huur van huizen en stashes, auto’s (door Brabus getunede Mercedessen, een Audi Q8, en BMW X5) en horloges. Honderdduizend euro misdaadgeld ging volgens justitie naar de alimentatie.
De leden van zijn organisatie hebben het ook over het ‘rekruteren’ van medewerkers van containervervoerbedrijf MSC. Met andere woorden, met al hun drugsgeld corrumpeerden zij medewerkers van de internationale bedrijven die zich bezig houden met wereldwijd transport over zee.
Inzicht
De hack van de berichtenserver Encrochat, en enkele anderen versleutelde chat-diensten, gaf de politie inzicht in de planning en organisatie van grote drugstransporten, en op wie ze uitvoerde, als nooit tevoren. Het zijn uitgebreide berichtenuitwisselingen. Chatgesprekken waarin letterlijk valt te lezen hoe de zaken zijn gedaan. Inclusief alle praktische details, in persoonlijk contact tussen de verdachten.
Daaruit kwam naar voren hoeveel drugs ze vervoerden, hoeveel geld ze ermee verdienden, hoe ze dat geld wit wasten. Maar ook, hoe gewetenloos en wraakzuchtig ze met elkaar spraken, en hoe ze bereid waren geweld tegen elkaar te gebruiken.
Dat bleek ook uit de zaak tegen Roger P. In de plaats van de reuzenopslag voor de 25.000 kilo, liet hij een speciale martelcontainer bouwen. Want de volgens eigen zeggen doorgaans niet zo gewelddadige drugsbaas met de bijnaam ‘Piet Costa’ (hij had als basis het land Costa Rica), was wraakzuchtig geworden. En de megadeal ging op het laatste moment toch niet door.
Vluchten
Dat kwam onder meer, omdat een voormalige partner geld van hem zou hebben gestolen. En niet zo’n beetje ook. Uit Encrochat-berichten en chats via PGPSafe valt op te maken dat de voormalige financiële man van Roger P. er met maar liefst 130 miljoen euro van de criminele winst vandoor was gegaan. Ali D. investeerde dit geld in Dubai in onroerend goed, om daar vervolgens ook naartoe te vluchten.
In mei 2020 werd in Rotterdam Ibrahim ‘Ibo’ Azaim (25) doodgeschoten, die Roger P. als een ‘pleegzoon’ zag. Dit lijkt volgens de chats een reactie te zijn geweest op een strafexercitie, waarbij Ali D. eerder ‘op de stoel’ was gezet door Roger P., waarna Ali D. smeekte hem vrij te laten. Die vernedering zou volgens P. tot de liquidatie van Azaim hebben geleid. Tenminste, zo beredeneerde hij het volgens justitie in zijn PGP-telefoon.
“Ik ben normaal niet zo van deze afdeling”, schreef Roger P. “Maar nu zijn er een paar… ik hoop dat ik ze kan martelen.”
Tandartsstoel
Voor het inrichten van een tandartsstoel, in geluiddichte containers in een schuur in het Brabantse Wouwse Plantage, werden Roger P. en zijn partner in hetzelfde jaar opgepakt. Het nieuws dat er in Nederland ‘martelcontainers’ waren aangetroffen, ging de hele wereld over.
Hun plannen leken zelfs zover te gaan, dat ze probeerden ambtenaren van de politiedienst Interpol en de geheime dienst in Dubai om te kopen, om hun vijanden op te laten pakken. ‘Interpol is corrupt’, staat er letterlijk in de berichten die Roger P. verstuurde (en waar de krant Het Parool inzage in had). Het zou volgens chats van een lid van zijn organisatie om een groot bedrag gaan:
‘Die 3 m is betaald aan Interpol en aan geheime dienst Dubai’.
Kort nadat Encrochat door de politie was gehackt, kwam in Dubai naar buiten dat een aantal ambtenaren was aangehouden, verdacht van het afpersen van mensen, door ze te dreigen hen internationaal te laten signaleren.
Schadelijk
Roger P. werd in april 2022 veroordeeld tot een straf van vijftien jaar gevangenis, voor de invoer van grote partijen cocaïne, voorbereidingshandelingen, witwassen, en deelname aan een criminele organisatie. Het ging om duizenden kilo’s aan blokken ‘colo’ of ‘boli’; cocaïne afkomstig uit Colombia of Bolivia.
De uitspraak van de rechter over de activiteiten van P. zei veel over de dreiging die er de laatste jaren van ze uit is gegaan. Piet Costa en zijn organisatie hebben een ‘buitengewoon ontwrichtende invloed op de samenleving’. P. heeft ‘anderen in zijn criminele zaken betrokken’ en ‘gecorrumpeerd’.
De rechtbank schrijft dat dit niet alleen schadelijk is voor het vertrouwen in de rechtspraak, maar dat het de maatschappij ook enorme hoeveelheden geld kost. ‘Dit moet de belastingbetaler opbrengen, terwijl verdachten en de zijnen in luxe baden, zonder een cent belasting over hun winsten te betalen.’
Plukken
Mocht Roger P. voor de strafzaken die er tegen hem lopen worden veroordeeld, dan wacht hem ook nog een ontnemingszaak. Justitie zal hem proberen te ‘plukken’ voor de tientallen miljoenen euro’s die ze denkt dat hij heeft verdiend met zijn drugssmokkel.
De rechter zei in zijn uitspraak dat hij niet gelooft dat hij zich in Panama met ‘landbouwactiviteiten’ bezig heeft gehouden, en in Thailand en Suriname ‘in het toerisme actief was’. Ook investeringen in panden in Tsjechië worden niet als onschuldig gezien.
De rechter vindt het simpelweg niet geloofwaardig dat P. zijn geld met andere zaken dan de handel in drugs heeft verdiend. Hij had er zelfs een ‘dagtaak’ aan, concludeerde de rechter, en was uitgegroeid tot ‘een van de grotere internationale spelers.’
De rechtbank beval ook nog de inbeslagname van een aantal eigendommen van P. Daaronder wijn- en cognacflessen van honderden euro’s, en duizenden euro’s aan contant geld, onder meer ook in Thaise bath. Ook de GHB, MDMA en coke die in zijn huis in Rotterdam werden gevonden, zijn verbeurd verklaart.
Haagse Piet
De afgelopen maanden liep er weer rechtszaak tegen een grote, klassieke drugsbaron. De 65-jarige, Haagse Piet S. Het Openbaar Ministerie verdacht hem onder meer van betrokkenheid bij de invoer van 4.600 kilo cocaïne. Hij kreeg maar liefst 17 jaar cel opgelegd van de rechtbank in Den Haag.
Zelf noemde de ‘Haagse godfather’ de beschuldigingen ‘klinkklare onzin’. Maar ook hier lijken een serie chats in het criminele milieu deze tweede criminele ‘Piet’ te verraden.
Als bewijs bracht justitie onder meer chats tussen twee Duitse criminelen naar voren. Zij schepten onderling op over wat Piet aan hen over het grote drugstransport zou hebben verteld. Piet S. reageerde hier verontwaardigd op: “Mensen die je een paar keer gezien hebt, ga je dat toch niet vertellen? Dat is gevaarlijk”, stelde hij in de rechtbank, tijdens de behandeling van zijn zaak in maart van dit jaar. “Vanwege de politie en vanwege dieven die je kunnen vermoorden.’
Met dat laatste doelde hij op mogelijke rip-deals. Piet S. vond het aangevoerde bewijs maar nergens op slaan.
Witwassen
Volgens justitie hield S. zich niet alleen bezig met grootschalige cocaïnehandel, maar verhandelde zijn criminele organisatie ook wiet, heroïne, synthetische drugs en de grondstoffen daarvoor. Volgens het OM werd het geld dat de criminele organisatie van Piet S. verdiende witgewassen via een constructie van bedrijfjes. Met de misdaadwinsten zou geïnvesteerd zijn in luxe auto’s, dure merkhorloges, zonnebankstudio’s en onroerend goed in Nederland en Spanje.
‘Dikke Piet’ had weliswaar op papier geen geld of bezittingen, volgens het OM bracht hij zijn illegale verdiensten onder in een kerstboom aan bedrijven. ‘Het is opvallend dat de verdachten een redelijk goed leven leidden zonder een legale bron van inkomsten’, schrijft De Telegraaf op de eerste dag van het strafproces op.
Goede naam
Maar voor de rechtbank noemde Piet S. zichzelf een ‘bemiddelaar’ die conflicten tussen criminele groeperingen oploste. Doordat hij al zo’n 40 jaar meeloopt in de onderwereld, bouwde hij een reputatie op. Eigenlijk was dat niet eens een slechte, meende hij zelf: “Ik denk dat ik een goede naam had. Als je correct bent, krijg je die vanzelf. Dat heeft ook met betrouwbaarheid te maken.”
Zo bemiddelde S. als er problemen waren over ‘een betaling die niet goed liep’. Voor dat bemiddelen ontving hij contante bedragen van soms wel 50.000 euro.
Het zijn niet alleen maar drugszaken waar Piet S. en zijn vermeende criminele bende van worden verdacht. Er komen ook andere strafbare feiten aan de orde, zoals het dreigen met en gebruik van geweld, afpersing, wapenbezit en het illegaal aanbieden van online gokken. Dat laatste gebeurde via het illegale goksysteem Edobet, waar zelfs een paar bekende Nederlandse voormalige profvoetballers in werden verhoord, zoals Dirk Kuyt.
Piet S. is er in ieder geval in geslaagd om decennialang onder de radar van justitie te blijven opereren. Terwijl in Amsterdam de onderwereld oorlog vele levens kostte, wist S. in stilte tot een drugsmultinational uit te groeien. Tot een echte ‘Haagse godfather’.
Voor een deel lijkt dat te maken te hebben met het feit dat S. vooral op locatie afsprak, en geen gebruik maakte van de berichtenservers. Ook besteedde zijn organisatie veel tijd aan het opbouwen van samenwerkingen met legaal werkende bedrijven, die niet snel verdacht zouden worden door justitie.
Oude rot
Om te kunnen begrijpen hoeveel geld er in de drugshandel omgaat, kunnen we een voorbeeld geven uit de rechtszaak van een andere oude rot in de drugshandel, waartegen eveneens een proces loopt. Het is het dossier wat er ligt tegen Peter ‘Peerke’ S. uit het Brabantse Eersel.
De 60-jarige Peter S. is geen nieuwe verschijning in het criminele milieu. Hij werd door de politie in 2020 l eens gezien als de grootste xtc-producent ter wereld, of de internationale ‘pillenkoning’. Sindsdien is het hem kennelijk voor de wind blijven gaan. Want de politie ontdekte dat hij in 2020 op het dek van een kapitaal jacht bij de Seychellen zijn criminele zaken was blijven doen. Het was het soort jacht, waarvan de wekelijkse huur op een slordige 250.000 euro uitkomt. Toen de moeder van zijn vrouw stierf, en zij snel naar huis wilde, gaf S. een bedrag van 97.000 euro uit voor een vlucht met een privé-vliegtuig.
Ook Peerke S. heeft, voor zover bekend, geen baan of andere vorm van werk, of omzet.
Het OM zag dat de leden van zijn criminele organisatie spullen kocht voor de productie van synthetische drugs, door drugslabs op te zetten. Ook exporteerden zij coke, en hasj. “De organisatie ging van het ene naar het andere project. Alsof het de normaalste zaak van de wereld was, alsof het pakken hagelslag waren”, tekent Omroep Brabant op uit de mond van de officier van Justitie.
De advocaten van Peerke S. bepleiten zijn onschuld tijdens de zittingen. “Het praten over drugssmokkel betekent nog niet dat er ook daadwerkelijk drugs gesmokkeld zijn. En zo ja, waar is al dat spul dan, en wie zegt hoeveel het was?”
Winstbejag
‘Verdachte heeft enkel gehandeld uit winstbejag en heeft zich niet bekommerd over de schadelijke gevolgen van zijn handelen’. Dat is wat de rechters half mei van 2023 schrijven in hun vonnis in de zaak ‘26Alston’, tegen Peter S. uit Eersel, en zijn medeverdachten.
Peter S. wordt tot tien jaar cel veroordeeld voor het leidinggeven aan een criminele organisatie, die zich op professionele manier bezighield met de productie, de handel en het vervoer van drugs. Hij stuurde andere leden van de organisatie aan, gaf ze opdrachten en bepaalde waarin werd geïnvesteerd, staat in de uitspraak te lezen.
Tegen S. was vijftien jaar celstraf geëist. De rechters vonden een cocaïnedeal van 106 kilo en het bezit van het middel ketamine niet bewezen. Daarom viel de straf lager uit.
Schoten
Er zit natuurlijk ook een schaduwzijde aan het schijnbaar luxueuze leven van de zogenaamde ‘topcriminelen’. Zo werden er in november 2010 werden er maar liefst 100 schoten afgevuurd op de woning van S. in Eindhoven. Er vielen geen slachtoffers. Dat kwam ook omdat er veiligheidsglas tussen de kozijnen zat. Peerke S. was op dat moment net vrij, nadat hij in 2003 al was veroordeeld tot 13 jaar cel, en alweer een paar maanden vastzat voor een ander vergrijp.
Ook volgt er voor de drugsbazen doorgaans na de veroordeling nog een ontnemingszaak. Het Hof in Den Bosch bepaalde bijvoorbeeld in 2019 dat Peerke en zijn vrouw 400.000 euro van hun crimineel vermogen terug moesten betalen aan de staat. De vrouw van S. beweerde dat zijn twee ton had verdiend met haar kledingzaak, maar de rechters dachten daar anders over.
Het was niet voor het eerst dat Peer zijn criminele winst moest afdragen. In 2013 werd hij ook al eens voor 211.000 euro ‘geplukt’ door justitie, na een veroordeling wegens de grootschalige handel in xtc-pillen.
Ook met Piet S. wil justitie afrekenen. Die weg ligt na zijn veroordeling nu open Daarbij gaat het om hele andere bedragen. Het OM eist een fabelachtig bedrag van 63 miljoen terug van zijn ‘wederrechtelijk verkregen voordeel’, zoals het terugvorderen van het vermeende winst verdiend uit de drugshandel officieel heet.
Voor Piets familie lijkt het afgelopen met de voordeeltjes die ze hierdoor kennelijk jarenlang heeft gehad. De dure horloges, Range Rovers, een appartement op Ibiza en de tienduizenden euro’s in cash zouden afkomstig zijn uit zijn misdaden. De ex-vrouw, dochter en haar man die hiervan profiteerde, hadden beter moeten weten, zei de officier pas nog in de Haagse rechtszaal.
Vast
Na een lange criminele carrière, zitten Roger P., Piet S. en Peter S. vast. Ze zijn het ‘slachtoffer’ geworden van de hack van de Nederlandse politie in de versleutelde berichtenservers waarvan zij, of hun bendeleden, gebruik maakten.
Nu de infiltratieteams van de Nederlandse politie door miskleunen praktisch zijn stilgelegd, en de kroongetuigenregeling door de moorden rondom de zaak Marengo met verdachte Ridouan Taghi onder vuur ligt, heeft justitie dat middel in ieder geval om grote zaken mee rond te maken. Hoewel het nog afwachten is of de hoogste rechters uiteindelijk akkoord gaan met het gebruik van de miljoenen chats over drugshandel als bewijsmiddel.
Dat lijkt wel goed uit te pakken voor de crimefighters van justitie. De Hoge Raad kreeg recent het advies om de hacks, die vooral in Frankrijk werden uitgevoerd, als rechtmatig te beschouwen. De rechters in Nederland moeten erop vertrouwen dat in de land volgens de regels is ingebroken in de servers.
De komende weken en maanden zal blijken of de grote drugsbazen die momenteel worden vervolgd, hierdoor definitief ‘achter de deur’ zullen verdwijnen.
Grote geld
Om erachter te komen hoe de grote drugsbazen opereren en hoe het kan dat ze zoveel geld vergaren, spraken we een bonafide adviseur in zogenaamde ontnemingszaken – het ‘plukken’ van criminelen – die vroeger zelf in het criminele circuit zat. Leo weet als geen ander hoe het grote geld wordt verdiend, en welke gebruiken er zijn in criminele organisaties. En wat er voor nodig is om aan de spreekwoordelijke top te komen in de misdaad.
“Drugsbazen hebben vaak geldzucht, en zijn doorgaans avontuurlijk ingesteld”, vertelt hij. “Ze zijn meestal ook intelligenter dan je denkt. Als je ziet hoe ze hun operaties runnen, kun je je daar wat bij voorstellen. De grote jongens geven toch leiding aan een imperium, waarmee ze zo rijk zijn geworden. Het zijn meestal ook heel dominante types, wat in dit milieu ook nodig is.”
Om je als topcrimineel goed te kunnen handhaven, moet je volgens Leo een handige jongen zijn. “Anders dan in de bovenwereld, bestaan er voor dit beroep geen handleidingen. Je kunt je daarentegen geen foutje permitteren, in een wereld waarin niks zeker is.”
De leiders blijven daarom altijd graag op de achtergrond, en delegeren hun opdrachten naar mensen die ze kunnen vertrouwen. “De mensen die zij niet vertrouwen, vallen af. Hierdoor blijven ze zelf buiten schot.”
Lijn
Volgens Leo zijn criminele leiders ook goed in het vinden van geschikte partners voor hun illegale activiteiten. Ze hebben hun kapitaal vergaard, door goede contacten op te bouwen met buitenlandse criminelen, bij wie ze goedkope drugs inkopen. Leo: “Als zo’n lijn eenmaal goed gaat lopen, dragen ze die over aan de vertrouwenspersonen om hen heen, die weer gebruikmaken van tussenpersonen. Aan het einde van die lijn weten de ‘uithalers’ in de haven vaak niet eens voor wie ze werken.”
“Regelmatig werken de drugsbaronnen samen, waarna ze de enorme winsten onder elkaar kunnen verdelen. Het is een wereldwijde handel geworden, die haast niet meer tegen te houden is.”
Bergen geld
Volgens Leo verdienen de leiders van criminele organisaties bergen met geld, maar moet dat ook weer niet worden overdreven: “Het zijn vaak de mensen om hen heen die daarover overdreven gaan verklaren. Zij hebben bijvoorbeeld transporten binnen zien komen, maar voelden zich daarna te kort gedaan. Vergeet ook niet dat er veel kosten tegenover illegale handel staan, en dat er partijen drugs verloren raken.”
Op een bepaald moment komt er bij de drugscriminaliteit geweld om de hoek kijken. “Dat is in de regel als er verraad plaatsvindt, bijvoorbeeld in de vorm van een rip-deal. Drugsbazen hebben in feite geen belang bij geweld, maar als ze worden belazerd, zullen ze maatregelen nemen.”
Voor schut
Verraad wordt niet getolereerd in het criminele milieu: “De bazen worden nog liever opgespoord door de politie, dan dat ze voor schut gaan vanwege de inzet van een kroongetuige. Ik geloof daarom ook meer in de inzet van infiltratie door politiemensen. Dat zou in de praktijk ook tot minder geweld leiden, bijvoorbeeld in de vorm van wraakacties via liquidaties.”
Opmerkelijk genoeg pleit Leo ook voor meer eerlijke verdeling van de buit onder criminelen, door de bazen: “Het rechtvaardig uitbetalen aan ondergeschikten zou tot minder verraad en geweld kunnen leiden. In de organisatie waar ik in meegedraaid heb gebeurde dat, waardoor er nooit geweld is gebruikt.”
Dit artikel verscheen eerder in het weekblad Panorama
