Er zijn vier hoofdmoten. Voices over grootmeesters in de cinema. Perspectives over film en zijn werking op andere disciplines, Deep Focus met meer diepzinnige films en masterclasses en Bright Future over nieuw eigenzinnig filmtalent. Elk programma heeft zijn eigen kleur: blauw, rood, groen en geel.
Sergei Loznitsa
Het eerste op het programma staat een masterclass van de Russische documentairemaker Sergei Loznitsa. Hij wordt geïnterviewd in het eerste gedeelte. Enkele interessante uitspraken van Loznitsa zijn:” ik probeer een beeld te creëren dat de werkelijkheid kan overschaduwen. Ik film om met de beelden in gevecht te gaan, waarmee ik wordt geconfronteerd. Ik laat een serieus onderwerp nooit direct zien, maar probeer het op een verborgen, indirecte manier te behandelen. Ik wil het publiek niets opdringen. Het maken van een film is een spel, dat bepaalde regels volgt.
Een film representeert meestal niet de werkelijkheid, je probeert als maker een metafoor te creëren die het onderwerp overstijgt. Het belangrijkste doel van een film is reflectie en proberen te begrijpen, dan pas kan het verleden worden verwerkt.”
Op het einde van de middag worden drie korte films van Loznitsa vertoond. Trainstop over slapende mensen in een wachtkamer van een station. Portrait met roerloze beelden van boerenmensen met doorleefde gezichten. Wat statisch maar met die typisch Russische existentiële oerkracht. Factory over een oude staalfabriek. De film doet denken aan Jiska Rickels’ knappe korte film Untertage gedraaid in een Duitse mijn.
Kees Hin
In filmmuseum Eye was deze maand een retrospectief over filmmaker Kees Hin georganiseerd (zie eerder stukje). In Rotterdam draait nu de documentaire Herberg van het Geheugen van Barbara den Uyl. Hin die zijn film oeuvre afgestaan heeft aan Eye, wandelt door een grote loods met filmblikken en beweegt zich op deze wijze door zijn eigen film loopbaan. Den Uyl die ooit een workshop volgde bij Hin, leerde van hem dat de werkelijkheid niet bestaat. Je moet leren liegen zegt hij, later in de film zwakt hij dat wat af, niet letterlijk liegen bedoelt Hin, maar trouw zijn aan je eigen verbeelding. Het herinnert aan de uitspraak van Fellini dat hij ‘een eerlijke leugenaar’ is.
Toverdoos
Daarmee doelend op film als gemonteerde en gefragmenteerde werkelijkheid. Kees Hin ziet film als een toverdoos waar je allerlei facetten uithaalt zoals muziek, licht, personages, fantasie en magie.
Het pleit voor Barbara den Uyl dat zij Hin alle ruimte geeft om zijn bedachtzame, empathische en fantasierijke spel met schijn en werkelijkheid te spelen. Herberg van het Geheugen is een mooie ode aan een bijzondere en humane filmmaker.
* fotorechten IFFR 2016.
