Daarnaast heeft het weer altijd componisten, experimentele musici, geluidskunstenaars en fieldrecordisten geïnspireerd. Een voorbeeld hiervan is het pioniersalbum ‘Sonic Seasonings’ van Wendy Carlos, oorspronkelijk uitgebracht in 1972 onder haar geboortenaam Walter Carlos door Columbia Records. Dit dubbelalbum bevat vier ambient muziektracks, elk geïnspireerd door een seizoen en bestaande uit een combinatie van veldopnames en geluiden van een Moog-synthesizer.
‘Sonic Seasonings’ bestaat uit vier lange tracks en bevat zowel geïmproviseerde als gecomponeerde passages. In de tracks zijn verschillende natuurgeluiden te horen, zoals wind, vogelzang en insecten. De indrukwekkende, zelfs psychedelisch te noemen, sonische landschappen op ‘Sonic Seasonings’ zijn voornamelijk gecreëerd met de Moog-synthesizer.
Een totaal andere benadering vinden we terug bij ‘Weather Report’ uit 2003 van Chris Watson, voormalig lid van Cabaret Voltaire en een autoriteit op het gebied van natuuropnamen. De geluiden van het weer op dit album, zoals stortbuien en donderslagen, zijn authentiek en afkomstig van de locaties waar Watson zijn microfoons op mens, dier en natuur richtte.
Het weer speelt een essentiële rol bij het vormgeven van onze leefomgeving en heeft een diepgaand effect op ons en andere dieren. Chris Watson heeft het concept van het ‘Weather Report’ omgezet in drie composities, waarin hij geluiden en opnames van diverse locaties en momenten via onder meer tijdcompressie combineert.
De opnamen zijn onder andere gemaakt in de Masai Mara (‘Ol-Olool-O’) in Kenia, een bekend wildreservaat. De titel verwijst naar een belangrijke waterbron in de Masai cultuur. Opnamen uit de Schotse hooglanden hebben de naam ‘The Lapaich’ gekregen, verwijzend naar een energieke en levendige, traditionele Schotse volksdans. ‘Vatnajökull’ neemt luisteraars mee naar het ijs en smeltwater van de grootste gletsjer in IJsland.
Gejaagd door de wind
‘Atmospheres And Disturbances’ van de Australische geluidskunstenaar en componist Philip Samartzis, vorig jaar uitgebracht op het label Room40, kenmerkt zich door weer een heel andere aanpak.
Samartzis staat bekend om zijn werk met ruimtelijk geluid en veldopnames en hij maakte talloze geluidsinstallaties en composities die het snijvlak van geluid, ruimte en omgeving verkennen.
‘Atmospheres And Disturbances’ heeft als doel veranderingen in ecologieën op grote hoogte, als gevolg van de toenemende temperaturen, wereldwijd vast te leggen. Gedurende vier weken voerde Samartzis veldwerk uit in het High-Altitude Research Station op het Jungfraujoch in Zwitserland. Met verschillende soorten opnameapparatuur registreerde hij natuurlijke, antropogene en geofysische krachten in de alpiene omgeving.
Tijdens het veldwerk zette hij diverse microfoons in om verschillende akoestische, ruimtelijke, atmosferische en op trillingen gebaseerde fenomenen vast te leggen. Omnidirectionele microfoons namen geluiden van wind, sneeuw, ijs en omgevingsgeluiden op, terwijl hydrofoons geofysische geluiden in water en ijs registreerden. Daarnaast gebruikte hij versnellingsmeters om trillingen op verschillende oppervlakken en structuren te meten.
‘Atmospheres And Disturbances’ neemt de luisteraar mee naar een intense ervaring van een alpiene omgeving onder druk, met jagende wind en gierende soundscapes die doen denken aan Einstürzende Neubauten uit de tijd van ‘Kollaps’.
Stormjagers
Over naar de stormjagers van Mining en het album ‘Chimet’. Stormjagers zijn mensen die op zoek gaan naar extreme weersomstandigheden zoals tornado’s, orkanen en onweersbuien. Ze maken gebruik van meteorologische instrumenten en camera’s om deze fenomenen te volgen en vast te leggen. Stormjagers spelen een belangrijke rol bij het verzamelen van gegevens en het tijdig waarschuwen van gemeenschappen die bedreigd worden door zwaar weer.
Het initiatief voor ‘Chimet’ kwam van de Britse pianist extra-ordinaire Matthew Bourne, die te horen is op piano, cello en Lintronics Advanced Memorymoog (LAMM) synthesizer. Mining bestaat verder uit Craig Kirkpatrick-Whitby, verantwoordelijk voor het projectconcept, artistieke richting, data-sourcing, analytics en programmering, en PJ Davy, die zich bezighield met geluidsontwerp en programmering. De drie stormjagers werkten samen aan de compositie.
Chimet is een samenwerkingsverband van verschillende organisaties in Zuid-Engeland dat meteorologische informatie verzamelt en deelt, met een focus op het meten van wind en weer in de Solent, de zeestraat tussen Zuid-Engeland en Isle Of Wight. Het weerstation daar, Chichester West Pole Beacon, onderdeel van Chimet, speelt een belangrijke rol bij het verstrekken van recente en nauwkeurige weergegevens aan maritieme en luchtverkeersleiders, en aan het grote publiek.
Met een locatie op 50° 45′.45 N, 00° 56′.59 W, ongeveer één mijl van de ingang van Chichester Harbour, registreert de instrumentatie zowel in real-time als historisch gegevens als lucht- en watertemperatuur, barometrische druk, windsnelheid en -richting, waterdiepte, golfhoogte, -periode en -frequentie, en het tijdstip van de dag.
In het oog van de storm
In oktober 2017 teisterden orkaan Ophelia en storm Brian Groot-Brittannië, met windsnelheden die soms meer dan 100km/u bereikten. Vooral de kustgebieden hadden het zwaar te verduren. Tegelijkertijd waaide er een enorme hoeveelheid Sahara zand die kant op, de lucht oranje kleurend. Het is te midden van deze turbulente omstandigheden dat ‘Chimet’ van Mining tot stand kwam. De ontwikkeling van beide stormen werd gedurende een week geregistreerd met behulp van genoemd weerstation Chichester West Pole Beacon in de Solent.
Mining heeft vervolgens de gegevens van deze stormen omgezet naar diverse muzikale waarden en parameters, zoals harmonisch bereik, toonhoogte, dichtheid en volume, wat resulteert in een doorlopend geluidsontwerp dat de contouren van de twee stormsystemen nauwgezet volgt. Na meerdere herzieningen zijn er spontaan geïmproviseerde instrumentale uitvoeringen toegevoegd op piano, cello en synthesizer. Zo is zeven dagen aan informatie vertaald naar 67 minuten en 12 seconden van gedetailleerde en evoluerende muziek.
‘Chimet’ opent met ‘Ophelia’, een geluidsbeeld van 14 minuten en 40 seconden dat het groeiende en weer afnemende systeem van de orkaan met die naam weergeeft met lang aangehouden zachte tonen en drones, en af en toe een sonar-achtige piano.
In het daaropvolgende, licht onheilspellende ‘Petrichor’, doemen de contouren van de eerste donkere wolken op. De piano vult de stilte voor de storm meditatief in ‘Latent’, als opmaat naar de locatie ’50° 45′.45 N, 00° 56′.59 W’. Gedurende zeven minuten en 40 seconden bevinden we ons letterlijk in het oog van de storm, omgeven door heldere piano-erupties, elektronische glissando’s, doffe dreunen en rondcirkelende flarden cello.
Dit zet zich door in ‘Arise’. De storm bouwt steeds verder op, laag na laag stapelen zware drones op tot een massieve muur van geluid, om vervolgens langzaam weer af te zwakken. Dit spektakel duurt twaalf minuten en gaat naadloos over in ‘Force 10 Pts 1 & 2’, 16 minuten en 40 seconden onophoudelijk aanzwellende en afnemende, intens krachtige en hypnotiserende klankstormen.
Dan volgt de troosteloosheid van ‘Debris’, het puin dat is achtergelaten, verspreid en gebroken. Een synthesizer zweeft zachtjes oscillerend over diepe grondtonen en vervaagt langzaam. De stilte keert weer.
Ophelia en Brian vormden ontegenzeglijk een verwoestend paar. Het fascinerende en meeslepende geluidsbeeld van Mining’s ‘Chimet’ geeft echter ook de majestueuze krachten weer van natuurverschijnselen die we als mens beter maar met respect kunnen benaderen.
Digitaal kunstenaar Sock Baeus Redding maakte in samenwerking met grafisch ontwerper Oli Bentley in het album artwork een visuele weergave van de originele 2.016 regels brondatastreams, die elke vijf minuten zijn verzameld tussen 00.30 uur op 16 oktober 2017 en 00.25 uur op de 23e. Elk van de 504 LP-hoezen bevat een unieke verticale visualisatiestrook en individuele tijdstempel die overeenkomen met een periode van 20 minuten van de stormsequentie.
Mining – Chimet
The Leaf Label | Konkurrent
Limited edition 2LP & CD (both limited to 504 copies for the world)
Releasedatum: 17-05-2024
