Ze lopen door kapotte dorpen, waden door het water van een gebroken dam, klauteren op en over puinhopen. Het zijn de vrijwilligers van Ernesto’s Kattenhuis in Noordwest-Syrië, op zoek naar dieren die de aardbeving hebben overleefd en hulp nodig hebben. Net zoals de vrijwilligers van de Witte Helmen dat hier doen voor mensen, in dit gebied dat onder controle staat van verzetsgroepen en verstoken is van hulp van nationale en internationale organisaties.
Ernesto’s is vooral bekend omdat de vrijwilligers tijdens de Syrische burgeroorlog in Aleppo katten redden die bij bombardementen en geweld klem kwamen te zitten of hun eigenaren waren kwijtgeraakt. Zonder hun hulp zouden dieren die zijn achtergelaten toen hun eigenaren voor hun leven vluchtten of die omkwamen in gebombardeerde gebouwen, vrijwel zeker gestorven zijn.
Met financiële hulp uit het buitenland zijn ze dat blijven doen, al hebben ze vanwege het geweld een paar keer moeten verhuizen. De kattenopvang telt inmiddels meer dan 1800 katten in alle soorten en maten, meldt de website. Er is ook nog een aparte opvang voor andere dieren, waar honden, ezels, paarden, geiten, kippen, schapen, pauwen en zelfs een paar aapjes zijn ondergebracht.
Kattenman
Ernesto’s is opgezet door Mohammad Alaa Jaleel, die bekend stond als de Kattenman van Aleppo. Het verhaal hoe hij tijdens de burgeroorlog ontheemde katten voerde ging de wereld over. De eerste kattenopvang, genoemd naar Jaleels eerste kat Ernesto, stond in Aleppo. Tijdens het beleg van Aleppo in 2016 werd de opvang bij een bombardement geraakt en kwamen tientallen katten om. En toen de stad in handen viel van overheidstroepen, was Jaheel gedwongen naar Turkije te vluchten.
Terug in Syrië zette hij daarna in Kafr Naha, nabij Idlib in een gebied dat in handen is van radicale anti-regeringsgroepen, de huidige kattenopvang op, waarbij hij naar verluidt een tiental katten uit Aleppo wist over te brengen. Er zijn ook een kinderopvang, een weeshuis en een gratis dierenkliniek. “Kinderen en dieren zijn de grote verliezers in de Syrische oorlog,” zei Alaa Jaleel tegen de BBC.
Zijn organisatie wordt inmiddels door mensen over de hele wereld gesteund, waarbij de website en sociale media een grote rol spelen, en met name Facebook en Twitter. Daar was te volgen hoe de opvang steeds maar voller liep, waarbij beelden van de dagelijkse voedersessies populair waren. Ernesto’s wilde werken aan een verandering van de cultuur van geweld ten aanzien van zwerfdieren in Syrië, door naar de dorpen te gaan en die zwerfdieren te steriliseren.
Aardbeving
“Velen van jullie hebben over de grote aardbeving gehoord die onze regio afgelopen nacht heeft getroffen,” schreef het team op de ochtend van 6 februari op Facebook. “We willen jullie geruststellen dat ons team en onze dieren allemaal veilig zijn, maar om ons heen zijn veel doden.” En hoewel de opvang weinig schade had opgelopen, lagen in de omgeving hele gebouwen in puin, waardoor het team zich “psychologisch kapot” voelde.
Op sociale media was te volgen hoe de ‘kattenmannen’ niet bij de pakken neer gingen zitten. Ze doneerden eerst bloed en gingen toen op pad, op zoek naar gewonde dieren onder het puin in de steden Harem, Salqin and Al Atarib. Op een video twee dagen later lieten ze dat zien. “Je ziet dat de katten gewond zijn en in shock.”
Ze liepen rond en luisterden, en als ze een dier hoorden, gingen ze ernaar op zoek. Soms voor eerste hulp, vaak met voer, en soms ook om zwaargewonde dieren uit hun lijden te verlossen. Ze zetten een speciale Facebookgroep op waar mensen uit de steden en dorpen hun vermiste dieren kunnen melden.
Ze realiseerden zich “dat we reddingsmiddelen nodig hebben want onder het puin is veel nog te ontdekken, dus vanaf morgenochtend gaan we graven om naar dieren te zoeken. We geven gastvrijheid aan ieder dier in nood, of het nu tijdelijk of permanent is. We zijn de enige organisatie die werkt om voor de dieren na de aardbeving te zorgen, dus we kunnen alleen ons best doen.”
Turkije
De wereldwijde dierenhulporganisie Ifaw heeft inmiddels 50.000 dollar beschikbaar gesteld om lokale organisaties die dieren in het aardbevingsgebied helpen te ondersteunen. Ernesto’s Kattenhuis is samen Haytap Dierenrechtenfederatie in Turkije de grootste ontvanger. Die laatste is onder meer in aardbevingsgebied in Malatya, Hatay en Osmaniye actief met het redden van dieren.
Het zijn niet alleen huisdieren en vee die omkwamen of gewond raakten. Ook de speurhonden die met hun teams uit allerlei landen naar Turkije kwamen, lopen een risico, zoals te lezen is op de Facebookpagina van Haytap. Daar wordt aandacht besteed aan Preto, de speurhond van het Mexicaanse leger die onder het puin omkwam tijdens de zoekacties. “Dank je voor alles wat je gedaan hebt voor onze mensen en rust in vrede, Preto.”
Bij Ernesto’s gratis dierenkliniek is het drukker dan ooit, want inmiddels komen ook overlevenden van de aardbeving zelf met hun gewonde huisdieren langs. Vanwege gebroken poten, gebrek aan eetlust, agitatie, diarree en oogproblemen.
Het zoeken gaat hier door, negen tot tien uur per dag. “We huilen om de dieren die zijn gestorven,” zei een Ernesto’s dierenartsen tegen de Washington Post. “Maar we huilen ook om de dieren die daar nog vast zitten. We willen ook hun eigenaren vinden. Maar we hebben niet genoeg mensen en onvoldoende tijd om iedereen te helpen. We willen helpen, maar we hebben zelf ook hulp nodig.”
