Het Keniaanse parlement heeft donderdag 5 september 2013 in een spoeddebat besloten dat het land zich terugtrekt uit het Statuut van Rome en zo niet langer het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag zal steunen. Het is daarmee de eerste staat die zijn steun voor het hof intrekt.
Misdaden tegen de menselijkheid
ICC-hoofdaanklager Fatou Bensouda liet echter weten dat een dergelijke beslissing geen invloed heeft op de rechtszaken tegen de Keniaanse president Uhuru Kenyatta en diens vicepresident William Ruto. Beide politici worden verdacht van misdaden tegen de menselijkheid voor het orkestreren van het verkiezingsgeweld begin 2008 waarbij zeker 1300 mensen omkwamen.
Uhuru Kenyatta
Kenyatta en Ruto waren destijds opponenten maar met de recente verkiezingen in maart vormden zij een alliantie en wisten gezamenlijk zeer succesvol hun zaken bij het Internationaal Strafhof hierbij in te zetten. In hun campagne slaagde het duo erin zichzelf af te schilderen als slachtoffers van het ICC, en sommige analisten zeggen zelfs dat zij hun verkiezingsoverwinning aan de ICC-zaken hebben te danken.
Hetze tegen Afrika
Niet alleen in Kenia maar over het gehele continent heerst een steeds sterker sentiment dat het Internationaal Strafhof een hetze voert tegen Afrika omdat 99 procent van de aangeklaagden Afrikanen zijn. Zo beschuldigde de Ethiopische premier Hailemariam Desalegn namens de Afrikaanse Unie afgelopen mei het ICC er nog van bevooroordeeld te zijn en enkel ‘te jagen’ op Afrikanen.
William Ruto
Het ICC zegt op zijn beurt onafhankelijk te zijn. Bovendien heeft Bensouda al vele malen aangegeven dat getuigen in de zaak tegen Kenyatta en Ruto continue worden geconfronteerd met doodsbedreigingen en pogingen tot omkoping waardoor al vele getuigen zich hebben teruggetrokken. De familie van Uhuru Kenyatta – wiens vader de eerste president was van Kenia – is één van de machtigste en rijkste families van het land.
Honderd Keniaanse parlementariërs naar Den Haag
De rechtszaak van Ruto begint 10 september en zo’n honderd Keniaanse parlementariërs zijn van plan om naar Den Haag af te reizen om de Keniaanse vicepresident te steunen. De zaak tegen Kenyatta staat gepland voor aankomende november. Karim Khan, de advocaat van Ruto liet persbureau Reuters weten dat zijn cliënt zijn medewerking zal blijven verlenen aan het ICC. Mochten beide Keniaanse politici besluiten dit niet langer te doen, dan zal het ICC een arrestatiebevel uitvaardigen.
Hoewel de beslissing van het Keniaanse parlement geen verandering brengt in de lopende zaken tegen Kenyatta en Ruto heeft het wel invloed op eventuele toekomstige rechtszaken en op het toch al niet al te beste imago van het ICC in Afrika. Het zou er zelfs toe kunnen leiden dat meer Afrikaanse landen zich uit het Statuut van Rome gaan terugtrekken en niet langer medewerking zullen verlenen aan het Internationaal Strafhof in Den Haag.
