Kunstbeurs Tefaf: van Marc Chagall tot een banjo uit de Amerikaanse burgeroorlog

Meteen bij de entreepoortjes maakt het Nederlands plaats voor het Engels. Aan de verslaggever de vraag of hij zijn id-pasje wil laten zien. Eenmaal binnen meer flarden uiteenlopende talen. Kunstbeurs Tefaf in Maastricht wil zich graag weer als vanouds tonen aan een internationaal publiek. Zeker na de pandemie en na die bizarre juwelenroof van vorig jaar door de Peaky Blinders bende uit de Balkan.

De diefstal heeft de Tefaf onbedoeld extra op de kaart gezet. Fouilleringen bij de ingang, opvallend veel bewaking. De beurs heeft een naam en eer hoog te houden. Galeriehouders komen uitsluitend met topstukken. Links en rechts duiken vanuit de doolhofachtige gangpaden beelden op uit de oudheid, olieverfdoeken uit de 16e eeuw, wandtapijten en nondescripte objecten.Het is druk op de openingsdag.

Van die topstukken vallen er meteen een paar op. Zoals een vierkant “meubel” van Anish Kapoor, gemaakt van hout, bekleed met blauw poederpigment. Eveneens in het oog springend een glasmozaïek van Shahzia Sikander uit 2021. Duizenden kleurrijke stukjes laten een Indiase vrouw zien die een aan haar greep ontsnappende chalawa (een geest) vasthoudt. Om haar heen een palet aan bloemblaadjes en takken. Moet een hels karwei zijn geweest om die stukjes een voor een op het doek te plakken.

Marc Chagall – Self Portrait with Palette (1917)

Kunstkanonnen? Nou en of. Een Marc Chagall uit 1917! En handelaar David Tunick uit New York heeft liefst drie Edvard Munchs meegenomen. De Madonna geldt als het op een na beroemdste werk van de Noorse grootmeester. Die beroemde is natuurlijk De Schreeuw. Van Madonna maakte Munch er een aantal. Op de Tefaf eentje zonder het foetusfiguurtje dat je op andere varianten aantreft. Verderop drie bijdragen van popartkunstenaar Roy Lichtenstein. Ze kosten 20.000 euro. Een koopje natuurlijk want het gaat om litho’s van bestaande schilderijen. Overigens wel door de Lichtenstein geautoriseerd en gesigneerd.

Verrassend blijkt Le Salon de Musique. Eigenaar Jean-Michel Renard is verzamelaar van oude muziekinstrumenten. In de Auvergne bezit hij een bescheiden privémuseum dat bestaat uit draailieren, klavecimbels en antieke snaarinstrumenten. Een aantal is te zien in Maastricht. Een wonderlijke collectie. Je krijgt meteen zin er een tokkeltje op te spelen. Op die vijfsnarige banjo uit de Amerikaanse Burgeroorlog; op de Harpolyre, een gitaar met drie halzen uit 1825 (kom daar maar eens om Jimmy Page); of op de met kleurrijke stiksels versierde Sarinda uit Afghanistan; nee dan die “romantische gitaar voor een dame”, uitnodigend liggend in een geopende koffer.

Wat de Tefaf in feite óók is: één groot museum. Trekpleister voor handelaren, curatoren, liefhebbers en verzamelaars. Kijken en kopen, kijken en bekeken worden. Opvallende brilmonturen, parelkettingen, stijlvolle pakken met gympies eronder. Maar ook veel bezoekers in gewone, alledaagse kleding. Allemaal gekomen om kunst op te snuiven om zo de realiteit, al is het maar voor een paar uurtjes, buiten de deur te houden. Opgelucht ademhalen. Voor even staat de wereld niet in brand, schittert de economische crisis door afwezigheid.

TEFAF (The European Fine Art Fair), MECC, Maastricht. Geopend tot en met zondag 19 maart

Mijn gekozen waardering € -

Muziek. Film. Boeken. Ooit Opscene, Heaven, Platenblad. Reporters Online. Boek POSTPUNK HEDEN EN VERLEDEN (uitgeverij Koninklijke Van Gorcum, longlist nominatie Pop Media Prijs 2021)