Hoe ziet het Nieuwe Normaal er uit. ‘Beter Dokteren’ in tijden van COVID19
We willen ervoor zorgen dat zorgaanbieders in deze moeilijke tijd het hoofd boven water kunnen houden (quote: Zilveren Kruis, 1 mei 2020)
Boekrecensie
Op 20 april 2020 krijg ik desgevraagd een recensie boekexemplaar van Uitgeverij Prometheus. Dit jaar gepubliceerd >Beter Dokteren<. Al lezende bekruipt mij steeds meer het gevoel dat ik onbedoeld al met een Corona-bril (of moet ik vandaag de dag zeggen gelaatsscherm) aan het lezen ben. Nee, dat betreft dan niet de eerste hoofdstukken. Die gaan over de tot standkoming van een kwaliteitssysteem. Geinstitutionaliseerd onder de naam DICA. Maar halverwege komt de overstap naar hoe het nu verder moet. Lessen die zijn geleerd. De internationalisering, de privacy wetgeving (AVG), het belang van voldoende deelname van belanghebbenden.
Afdwalende gedachten
Mijn gedachten dwalen af naar de heftige discussie over een tracking & tracing app voor het opsporen van COVID19 contacten. Ik volgde onlangs online de Appathon via het Ministerie van VWS. Het terzijde schuiven van allerlei belemmerende regelgeving en administratie. In het belang van acute hulp aan een wassende stroom doodzieke COVID19 patienten. >Let doctors be doctors (pagina 181) – en vergeet de nurses niet- krijgt plotsklaps een heel andere betekenis< Mijn broer als IC-verpleegkundige in een Academisch Ziekenhuis heeft ineens de taak om OK-verpleegkundigen in te werken. Hulptroepen van andere vakgroepen als ‘buddy’ op de IC. De Intensvive Care waarvan de capaciteit in korte tijd is opgevoerd van 2 naar 5 afdelingen. Maar ook: Bevredigend omgaan met het kwetsbare bestaan kan nu van alles zijn: gaan voor genezing, actie, ingrijpen, gekust willen worden door je naasten enz., zoals Andries Baart zegt (emeritus hoogleraar presentie en zorg, verbonden aan UMC Utrecht, afdeling psychiatrie) naar aanleiding van deze pandemie.
Kansen
Is het boek nu ingehaald door de feiten? Zo ervaar ik dat niet, want we krijgen een unieke kans om een versnelling aan te brengen in de verbeteracties. Juist de ontwikkelingen die deskundig worden neergezet door het kwartet van auteurs. Vanaf het eerste moment heb ik deze mensen met belangstelling gevolgd. De subtitel : hoe patienten profiteren van big data. Dat is hun geheim. Een van de foto’s die ik in eigen archief heb, is van de eerste auteur: Eric Hans Eddes, chirurg. Hij presenteert hier in 2014 een foto van vakbroeder Codman. Een inspiratiebron van een eeuw geleden. Een innovator die meteen al op de eerste bladzijde van het 1e hoofdstuk (pag.19) aan bod komt. Kwaliteit: een zaak van dokters. Data als inspiratiebron.
Twee van de auteurs Eric Hans Eddes, geflankeerd door Michel Wouters in gesprek met een belangstellende. De Beurs van Berlage huist in 2014 een event, waar DICA een belangrijke rol speelt
Een patiënt als informatiebron
Pagina 60 Beter dokteren. Misplaatste constatering >operatie gelukt, patient overleden< Er schuilt wel een kern van waarheid in over de wijze waarop dokters lang naar hun patiënt keken – of in elk geval het imago hadden dat ze dat deden: en dan pas de mens achter de patiënt. Daarin komt snel verandering. Niet alleen omdat het zo veel aardiger is om patiënten meer persoonlijke aandacht te geven, maar dat blijkt dat ze zelf substantieel informatie kunnen aandragen die hun genezing bespoedigt, het behandeltraject meer kans van slagen biedt of lijkt het een goed gesprek over wat – zeker bij ernstige ziekte of een korte levensverwachting – de beslissing is die het best past bij mijn persoonlijke situatie en keuzes (quote).
Voorbeelden
Het gaat toch om het meten van het complete zorgproces. Een duidelijk voorbeeld is het aanleggen van een ontlastend stoma bij een darmoperatie wegens darmkanker. Dat wordt gedaan om mogelijke lekkage van een darmnaad na de operatie te voorkomen. Dat wel of niet doen? Dat is regionaal nogal wisselnd. Dat laat de kwaliteitsregistratie 2013 zien. Wanneer vervolgens blijkt dat het eigenlijk nauwelijks uitmaakt op -het al dan niet- optreden van complicaties, is er een enorm verbeterslag gemaakt. Het aantal patiënten dat een ontlastend stoma krijgt is meer dan een derde gedaald. Oftewel 1000 Nederlandse patiënten per jaar minder die een stoma krijgen!! Ook bestraling van endeldarmkanker voorafgaande aan een operatie blijkt succesvoller als deze operatie pas na 8 weken en niet al na een paar weken plaatsvindt. Intuïtief zou je dat niet zomaar verwachten. Genoemd wordt ook het geweldige initiatief van het Zorgpadenboek van Nicolette Huiskes (links) en Guus Schrijvers (midden) als belangrijke driver.
Leerzaam
Aandacht voor gender, patiënten die heel jong of juist oud zijn. Het is een leerzaam boek. De auteurs gaan ook stevige uitspraken niet uit de weg. Ik ben soms best benieuwd wie tekent voor de respectievelijke hoofdstukken… Nu moet ik er maar vanuit gaan dat de 4 auteurs dat in gezamenlijkheid hebben gedaan. De grafiekjes hadden wat mij betreft nog wel wat grotere gekund. Foto’s zouden zeker aardig zijn geweest, maar misschien maakt mijn bijdrage dat een beetje goed? Data en koppeling daarvan zijn belangrijk, maar ook riskant. Naar mijn smaak zou ook iets gezegd kunnen worden over blockchaintechnologie. Juist de paradox van optimale bescherming van de privacy en ontsluiten van liefst alle data vormt een uitdaging. Hoe ‘social distancing’ onderdeel kan zijn van goede zorg Een herziene druk zal er niet omheen kunnen. Opmerkelijk is dat ook de werkzaamheden van chirurg Codman een eeuw geleden bepaald werden door een viruspandemie, de beruchte Spaanse Griep.
Het boek is uitgegeven door Uitgeverij Prometheus het telt 288 pagina’s en 10 hoofdstukken.
Websites
https://webwinkel.uitgeverijprometheus.nl/book/eric-hans-eddes
https://dica.nl/dcra/resultaten
https://www.linkedin.com/in/andries-baart-b9995b18/detail/recent-activity/posts/
https://www.medischcontact.nl/nieuws/laatste-nieuws/artikel/het-zorgpadenboek-huiskes-schrijvers.htm
https://www.facs.org/about-acs/archives/pasthighlights/codmanhighlight
