Delphine Lecompte – Blinde Gedichten (125 p.)
De Bezige Bij Antwerpen, € 19,95
‘Mijn ouders zijn gekwetste kinderen van gekwetste kinderen van gekwetse kinderen van gekwetste kinderen van gekwetste kinderen, en de jouwe ook…’ Na een lange val in een konijnenhol – één van de konijnen drinkt calvados terwijl anderen een kaartje leggen – komen we terecht in een tegenwereld ons voorgeschoteld door Delphine Lecompte, wiens eersteling De dieren in mij in 2010 werd bekroond met de C. Buddingh'-prijs. Een blinddoek ontneemt het zicht en er rest niets anders dan naar binnen te schouwen in het universum van haar welhaast banale ontreddering. Onherroepelijk worden we meegezogen in de recente (na)geboorte van haar Blinde gedichten.
Ik ben de dochter van een kermisattractie en een junkie
Mijn moeder had een baard
En mijn vader snoof
Eigenlijk was het omgekeerd
Maar daar kijkt niemand van op.
Mijn ouders wilden dat ik werd geboren
Het was een morbide nieuwsgierigheid van de vrouw
En gezond voyeurisme van de man
Mijn vader zei: ‘Ze verdient een naam.’
Mijn moeder beval: ‘Ga om een krant, vent,
dan kunnen we iene miene mutte doen met de redactieleden.
Een bonte stoet pathologische kermisklanten en circusartiesten trekt aan ons voorbij. De oude kruisboogschutter, een arrogante kubist, een gebochelde Bathseba-biografe, een psychotische nachtwinkeluitbater en een onzelfzuchtige sponzenverkoper vervullen een rol in de vervormde waarnemingen van het dagelijks bestaan waarnaar ze zijn gemodelleerd. Zelfs de biografie van Lecompte is fictief, het door haar gepresenteerde personage onduidelijk van leeftijd, ‘omdat het de vrouw is die ik had willen zijn: luid, stout, compromisloos, onverschrokken, onafhankelijk en twistziek. In werkelijkheid ben ik bedeesd, gekweld, lusteloos en laf.’
Verkrachting, suggestie van incest en allerlei vormen van medisch handelen – pernicieuze anaemie, lobotomie of ballongedilateerde aders – worden haast terloops in de tekst verweven als betroffen het volstrekt vanzelfsprekende omgangsvormen, met cocaïne, calvados en het snuiven van lijm als gangbare leeftocht. Een universum doordrenkt van een aan waanzin grenzende fantasie en een door dilerium ingegeven verrassend spel met woorden.
Mijn gekte heeft geheimen
Zelfs voor mij
Toch moet ik leven tussen mensen zoals jij
Vol van rationele vreugde en winstbejag
Het is altijd opnieuw spannend:
Haal ik de zonsondergang zonder brandstichting?
Zonder bipolaire fratsen?
Deze zeer ruim bemeten bundel – voorzien van een prachtig omslagbeeld van Robert Devriendt – is beslist geen lichte kost. Met de vele verwijzingen naar dood, dreiging en verval en de naar koortsdromen neigende beeldentaal verdient het aanbeveling om hem met kleine porties per keer te consumeren. Hoewel het esthetisch gezien de voorkeur had genoten om een wat strengere selectie toe te passen op de enorme lappen, in adjectieven verdronken tekst en niet elk gedicht even krachtig naar de keel grijpt, is het ondergaan van de sfeer die het geheel oproept imponerend. Lecompte bedient zich van een eigenzinnige en autonome vorm van vershantering. Inhoudelijk vertoont het werk verwantschap met het magisch realisme, terwijl David Lynch verantwoordelijk was voor de casting en de soundtrack werd verzorgd door Joy Division.
Op een bunker leest een notariskind
Zijn toekomst in een namaakfossiel
Wat hij ziet zijn oogtesten en verhuizingen
Het bevalt hem niet
Hij keilt de touristische schelp informeel in zee
En steekt zichzelf de ogen uit
Met wijsvingers die mij luchtverkeer wilden tonen.’
Verslavend (naar)geestig dient deze bundel eigenlijk verstrekt te worden met bijsluiter: Deze woorden kunnen uw waarneming ernstig beïnvloeden. Het onjuist hanteren van het doseringsvoorschrift kan blijvende schade aan het gezichtsvermogen tot gevolg hebben.
