Met name de sfeervolle beelden van cameraman Dick Pope, het production design van Suzie Davies en de art direction van Dan Taylor zijn formidabel. Mr Turner is zeker de moeite waard om te zien, maar is in mijn opinie niet zo goed als Leigh’s beste films Secret and Lies en Naked.
Het draaien van Mr Turner in de bioscoop, loopt synchroon met een grote Turner tentoonstelling in de Tate Britain in Londen (tot 25 januari), die ik vorige week bezocht heb. Indrukwekkende grote doeken met vele zee -en landschapschilderijen. Knap geschilderd met vele lagen en een fascinerend spel van licht en donker. Imposant maar echt raken deed het me niet en dat gold ook voor de film Mr Turner. Dat komt vooral doordat het acteren wat karikaturaal is, zoals bij Hannah de wat te onnozele huishoudster, of het overdreven geaffecteerde gedrag van criticus John Ruskin. Zelfs het spel van de bekroonde en veelgeprezen Timothy Spall, (Gouden Palm in Cannes 2014) vind ik iets te zwaar aangezet. Dan speelt Jacques Dutronc als van Gogh in Maurice Pialat’s gelijknamige film veel minder nadrukkelijk, terloops zelfs en daardoor overtuigender. De bijrollen van met name Mrs Booth, de beheerster van een Bed & Breakfast in Margate, gespeeld door Leigh’s huidige partner Marion Bailey en dokter Price ( David Horovitch) zijn uitstekend. Deze bezoekt Turner als hij bronchitis krijgt en steunt hem bij zijn sterfbed.
Landhuis
Twee scènes ontroerden mij echter wel. Turner luistert in een mooi landhuis naar een pianiste. Hij deelt met haar zijn liefde voor muziek. En in de eind scene als Turner op zijn sterfbed ligt , spreekt hij zijn laatste woorden uit: ‘ The Sun is God ’.
De film opent in Nederland met twee melkmeisjes die door een typisch Hollands landschap lopen. Een ode aan de Hollandse school. Behalve de Nederlandse landschapsschilders weten we dat Turner zich ook liet inspireren door kunstenaars als Poussin, Lorrain en Titiaan. Turner woont alleen met zijn huishoudster in Londen en wijdt zijn hele leven aan de kunst. Hij is een nogal knorrige man, die kortaf is tegen zijn huishoudster. Hij is wel erg gesteld op zijn vader die hem helpt met het timmeren van zijn canvassen en verf voor hem maakt. Als zijn vader sterft is Turner erg aangedaan en reist naar Margate om te herstellen en om schepen aan de mooie kust te schilderen. Hier wordt hij verliefd op de beheerster van de B & B. Turner bezoekt en schildert ook de krijtrotsen bij Dover.
Later worden enkele van zijn werken geselecteerd door de prestigieuze Royal Academy. We zien ook in de film hoe het beroemde schilderij The Fighting Temeraire tot stand gekomen is (foto).Turner spuugt op zijn schilderij bij het mengen van de verf, dit tot afgrijzen van de nette dames en heren in deze chique kunstsalon. Op het einde van de film biedt een rijke koopman 100.000 pond voor zijn totale oeuvre. Turner slaat het aanbod af, omdat hij zijn kunst gratis aan de Britse natie wil laten zien. Een nobel streven.
Uitkomsten
Mike Leigh maakt films op geheel eigen wijze. Hij repeteert enkele maanden en doet research met zijn acteurs naar de karakters zonder scenario. De uitkomsten hiervan worden uitgeselecteerd en de goede scènes worden opgeschreven. Leigh ontdekt als het ware zijn thema en onderwerp door het maken van de film. Dit heeft tot gevolg dat de acteurs hun rol langzaam opbouwen en zich op natuurlijke wijze kunnen inleven in de te spelen personages. Het spel wordt er vaak beter en echter door. Deze manier van werken lijkt enigszins op de experimentele werkwijze van de grote toneelregisseur Peter Brook. Er zijn overeenkomsten tussen Mike Leigh en William Turner. Beiden zijn vrij gecompliceerde kunstenaars, die met grote gedrevenheid en overgave hun kunst dienen. Velen verwachtten dat Mr Turner zijn magnum opus zal worden, maar ik hoop en verwacht dat Leigh zijn beste film nog gaat maken.
