Mislukte jubileumuitgave van Marvin Gaye klassieker What’s Going On

Wat is er allemaal aan de hand? De net uit de Vietnamoorlog teruggekeerde soldaat kijkt zijn ogen uit. In zijn eigen land Amerika ziet hij nog meer haat en onrecht, drugsmisbruik van veel van zijn landgenoten, geweld van politie tegen demonstranten.

What’s Going On is meer dan zomaar een plaat: een statement waarop Marvin Gaye commentaar geeft op de politiek-maatschappelijke situatie in Amerika. Het werk verscheen in mei 1971, toen de moord op Martin Luther King nog vers in het geheugen lag. Net als de inzet van het leger tijdens protesten op de universiteit van Kent in Ohio, waarbij vier studenten om het leven kwamen. Amerika in de greep van een hevige turmoil. Niet alleen dankzij teksten en thema’s maar ook door de muziek hierbij groeide What’s Going On uit tot een kassucces en klassieker.

Tot verbazing van zijn omgeving maakte de zanger een licht heupwiegende soulplaat waarop hij zijn stem kon laten zweven tussen strijkersarrangementen. De relaxt swingende grooves klonken niet als de soul- en funkbeats uit die tijd. Het was ook de lp waarmee de Gaye zichzelf herpakte na een mentale crisis, onder meer veroorzaakt door het verlies van zijn vaste zangpartner Tammi Terrell. Zij stierf in 1970 aan een hersentumor.

Deze jubileumeditie werd diverse keren uitgesteld. De reden is niet helemaal duidelijk, maar de oplopende wachttijden door de beperkte perscapaciteit bij de vinylfabrieken zou een oorzaak kunnen zijn. Het dubbelalbum bevat op kant drie en vier versies die afwijken qua mixen en uitvoeringen. De klaphoes is een zogenaamde ’tip-on sleeve’: losse vellen geplakt op hard karton zoals dat in de jaren zestig en zeventig gebeurde met Amerikaanse lp’s. De uitgave bevat verder twee lossen binnenhoezen met extra informatie.

Volgens een van die binnenhoezen en de hoessticker zou deze editie zijn geremastered door Kevin Gray. Dit is niet het geval. Uit de uitloopgroef blijkt niet Gray de remastertechnicus van dienst maar LAWRIE, ofwel Lawrie Dunster. Veel liefhebbers hadden deze langverwachte versie willen aanschaffen juist om de betrokkenheid van de gewaardeerde remastertechnicus Gray. Intussen stapelen de klachten zich op binnen de ‘vinylcommunity’.  Onder meer op Discogs en reacties onder het filmje “European disaster” van verzamelaar Michael Ludwig op zijn YouTubekanaal. Hier is iets flink misgegaan bij perserij en platenmaatschappij. De lp, die in de winkel ruim vijftig euro moet kosten, had nooit op deze manier mogen worden uitgebracht.

Wat de fout nog erger maakt is dat de weergave op zijn zachtst gezegd niet al te best klinkt. Meer digitaal dan analoog. De stem van Marvin Gaye is nogal naar de voorgrond gemixt. De muziek ‘kijkt’ op een afstand levenloos toe. Wie de oorspronkelijke Amerikaanse persing uit 1971 kent weet dat de songs open, ‘breed’ en weelderig klinken. Overigens schijnt de Amerikaanse variant van de jubileumeditie wel door Kevin Gray te zijn geremastered.

Marvin Gaye – What’s Going On (UME 1971/2021)

Mijn gekozen waardering € -

Muziek. Film. Boeken. Ooit Opscene, Heaven, Platenblad. Reporters Online. Boek POSTPUNK HEDEN EN VERLEDEN (uitgeverij Koninklijke Van Gorcum, longlist nominatie Pop Media Prijs 2021)