Nooit is een mens actiever dan wanneer hij niets doet

Kairos was “de Griekse God van het geschikte moment.” De filosoof Charles Taylor onderscheidt diverse belevingen van tijd. De gewone of profane tijd die je kunt zien op de klok. Dan is er nog de eeuwige of hogere tijd, waar bijvoorbeeld monniken in leven. Om dichterbij de eeuwigheid te komen.

Vanaf de 17e eeuw met name door de opkomst van de wetenschap is vooral de profane seculiere tijd gangbaar geworden. De mythische dimensie in tijd die ons bezielt, in het geloof en in de kunst met name, kwam op de achtergrond.

In deze seculiere tijden waarin we nu leven blijft de mens verlangen naar de mythische, sacrale tijd. De mens is altijd op zoek naar een zinvolle manier van zijn tijdsbesteding.

Tijd is zo wie zo een rekbaar begrip. Het is vooral praktisch het bestaan in te delen in minuten, uren, dagen, weken en jaren. Bij een wortelbehandeling bij de tandarts kan een uur erg lang duren. Wie een goed televisie programma ziet of een mooi boek leest, lijkt datzelfde uur snel voorbij te zijn.

Tijdsbeleving intenser

In de kunst als je een artikel of boek schrijft, muziek maakt of een film aan het monteren bent, lijkt het alsof je in een andere tijd terechtkomt. De tijdsbeleving is intenser en de uren vliegen voorbij.

Volgens Joke Hermsen heeft de kloktijd ons van een meer subjectieve, creatieve en vooral diepzinnigere benadering van tijd vervreemd. We leven in een tijd met veel prikkels door het gebruik van de smartphone, Internet en sociale media. De betere communicatie mogelijkheden zijn zeker een grote verworvenheid. Maar als je op straat loopt of in de trein zit, lijkt het alsof bijna iedere reiziger in de ban is van zijn kleine schermpje. Als we niet uitkijken worden we geleefd door de moderne techniek in plaats van andersom. Met als gevolg een grotere rusteloosheid, overwerkte mensen en veel burn outs.

Hoe kun je weer in contact komen met je diepere, ware zelf? Door ten eerste af en toe de telefoon weg te leggen en de computer uit te zetten, iets creatiefs te gaan doen, te wandelen in de natuur of te mediteren. En door niet iedere stilte op te vullen of altijd het gevoel te hebben iets nuttigs te moeten doen.

De Romeinse denker/ staatsman Marcus Cato zei het op zijn manier: ‘Nooit is de mens actiever, dan wanneer hij niets doet. Want pas vanuit die rust en ervaring van een innerlijke tijd, kan de geest tot nieuwe inzichten komen’.

Voor meer informatie over de lezing van zaterdag 13 april: zie link: https://hetkantoorvannu.nl/product/kairos-als-bezielde-en-aandachtsvolle-tijd/