Het boekje met de gehele tekst vond ik laatst terug tussen allerlei papieren en ansichtkaarten. Ik had het al die tijd bewaard, omdat ik blijkbaar aanvoelde dat ik persoonlijk haar lezing over een aantal jaren beter zou kunnen plaatsen. Op het puntje van mijn stoel in Feliz Meritis luisterde ik destijds naar haar treffende, cynische en vooral niet-feestelijke woorden. Ze staan nog altijd als een huis.
‘Vindt u dat een ander dat ook niet mag?’
“Overigens, voor wie gold die bevrijding op 5 mei 1945? Niet voor hen, die als goed dienaar de bezetter hielpen met het bij elkaar zoeken van al die geregistreerden en ook niet voor hen die de vluchtelingen vanuit de progroms aan de grens terugstuurden. Nee, degenen die bevrijd hadden moeten worden, waren vooral al dood. En, hoe vrij voelt u zich nu? Hoe bevalt het? Bent u er eentje die niets te verbergen heeft? Vindt u dat een ander dat ook niet mag? Wie en wat voor mensen eigenlijk verdienen volgens u, zonder vorm van proces te worden berecht? En wel nú en het liefst door u. Vanwaar die haat? Wat is er met u gebeurd?”
Weski stelde in haar lezing dat het begrip vrijheid in Nederland devalueert. Van de opslag van DNA en vingerafdrukken in databanken en infraroodcamera’s die auto’s doorlichten tot de door psychiaters aan de overheid verplichte levering van patiëntgegevens, de beknotting van individuele vrijheden en de behandeling van ingezetenen als verdachten. Om maar wat voorbeelden te noemen.
Arrestatie van Weski
In retrospectief geven haar woorden een nóg onbestemder karakter nu de flamboyante strafrechtadvocaat met haar kenmerkende zwartomrande, beschilderde ogen op 21 april 2023 werd aangehouden en gearresteerd . Weski bevindt zich momenteel in de gevangenis waar zij een beperkingsregime kreeg opgelegd. Dat betekent dat zij geen enkel contact met de buitenwereld mag hebben, behalve met haar advocaat. Weski wordt verdacht van het doorspelen van informatie van en naar haar client Ridouan T, die verdacht wordt van tal van liquidaties, en deelname aan een criminele organisatie die zich bezighoudt met internationale drugshandel en witwassen. De Rotterdamse Rechtbank heeft gisteren, 4 mei, besloten dat Weski dertig dagen langer in voorarrest blijft. Er wordt druk gespeculeerd over de ernstige aantijgingen, waartegen zij zich nu niet kan verdedigen.
Inez Weski waarschuwt al jaren tegen de zucht naar overheidscontrole: de toenemende mogelijkheden die digitale technieken aan overheden bieden om burgers te controleren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de ‘sleepwet’, waar zij zich tegen verzette. Des te penibel dat Weski nu zelf het mikpunt van verdachtmaking is, zodanig dat ze achter slot en grendel zit.
Vrijheid onder druk
Dat de vrijheid in Nederland onder druk staat, zoals zij in haar vrijheidslezing stelde, zien we ook nu. Een voorbeeld is de wijziging van de Wet publieke gezondheid (Wpg) ofwel de permanente ‘coronawet’, die de Eerste Kamer binnenkort behandelt. Met deze wet krijgt de overheid de wettelijke bevoegdheid om bijvoorbeeld lockdowns als maatregel op te leggen.
Weet u nog, de stillegging van allerlei (economische) activiteiten en schoolgang van kinderen en jongeren, de strikte bewegingsbeperking c.q. opsluiting, het eenzaam overlijden van ouderen in verpleegtehuizen? En wat het begin inluidde van talloze faillissementen en met psychische klachten kampende jongeren? De wet bevat brede infectiepreventiemaatregelen, die opgelegd kunnen worden aan gezonde mensen, zoals we dat ook zagen tijdens de coronapandemie, terwijl niet bewezen is of deze maatregelen werken.
Devaluatie Nationale Dodenherdenking
Naast de betekenis van vrijheid, wordt ook die van 4 mei, de herdenking van de Tweede Wereldoorlog, verder uitgehold, concludeerde Weski onder andere in haar lezing. Het is al langer een trend om al het oorlogsgeweld sinds de Tweede Wereldoorlog te herdenken op 4 mei. Iedere volksafslachting, genocide, geweldspleging tegen groepen, ‘vredesoperatie’ of ‘militaire operatie’ sinds de Tweede Wereldoorlog behoren we, volgens een deel van Nederland, te herdenken op de dag van de Nationale Dodenherdenking.
‘Verrassingsbezoek’ Zelensky
Vandaar ook dat de Nederlandse overheid de Oekraïnse president Zelensky op deze nationale gedenkdag uitnodigt en hij het Nederlandse parlement mag toespreken? De president van een land, die al meer dan een jaar terugvecht tegen een tirannieke agressor. Vandaar dat bepaalde kamerleden, die misschien wel moeite hebben dat juist op de dag dat hier de gevallenen in de Tweede Wereldoorlog worden herdacht, Nederland nog meer wapens, militaire steunpakketten en misschien ook gevechtsvliegtuigen toezegt, zich eigenlijk kapot moeten schamen? Want het gaat immers óók om het huidige oorlogsgeweld op 4 mei en de ‘Oekraïners verdienen toch ook een 5 mei’? Is het niet eng, dat ‘zichtbare nationalisme’ van Nederlanders op 4 mei die de Tweede Wereldoorlog willen herdenken? Helemaal nu juist dát een ‘nazi-strategie’ was (tweet inmiddels verwijderd). Onthoud dit hoor, deze kantelpunten en wanneer ze normaliseerden.
Wat begon te kantelen, was vooral mijn maag.
Hoe haalt die ‘hemeltergende verwende, rancuneuze en egoïstische Nederlandse kleinburger’ het in zijn botte hoofd te vinden, en ook nog eens te zeggen, dat de aandacht op 4 mei, de Nationale Dodenherdenking, volledig dient uit te gaan naar de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in Nederland? Dat is de herdenking van de systematische moord, de genocide, die 107.000 Joodse Nederlanders en Joodse vluchtelingen, 245 Sinti en Roma, maar ook vele gehandicapten en homoseksuelen het leven kostten. We herdenken de omgekomen soldaten en verzetsstrijders en Nederlandse familieleden die stierven ten tijde van de Duitse bezetting van 1940-1945. Tja, hoe haalt men het in zijn hoofd.
Vooral in een tijd waarin Nederlandse scholieren nauwelijks weten wat de Holocaust inhoudt of, erger nog, daarover twijfels hebben of het echt wel heeft plaatsgevonden, en de kennis over de Tweede Wereldoorlog afneemt. Hoe durf je.
Onverdraagzaamheid
Vertel, wie is nou de onverdraagzame hier?
“Is het bezuiniging op herdenking of gewoon verdringing van het noemen wie door wie is vermoord, hoe en waarom in godsnaam? Dan is een volgende oorlog of moordpartij of verder anti-semitisme of uitsluiting van Roma’s en andersdenkenden of andersvoelenden ook wat makkelijker? Want dan had je het gewoon niet begrepen waar het bij die specifieke oorlog om ging? Dan wist je het niet?”
Hoe wrang ook, de woorden die strafrechtadvocaat Inez Weski in haar vrijheidslezing uitsprak, resoneren na twaalf jaar luider dan ooit. Zeker nu anti-semitisme en verdere onverdraagzaamheid weer oplaait.
Beeld: Eduardo Casajús Gorostiaga op Unsplash. Tweede Wereldoorlog Museum in Gdanks, Polen.
