De Borg is een fictieve buitenaardse soort uit de Star Trek sciencefictionserie, beroemd om hun angstaanjagende uitspraak: “Verzet is zinloos.” Ze bestaan uit een collectief (zwerm) van cyborgwezens die andere levensvormen en technologieën assimileren om een perfect collectief bestaan te creëren. Het idee dat verzet nutteloos is, vormt de kern van hun filosofie en benadrukt thema’s zoals de strijd tussen individualiteit en collectivisme.
Van Borg tot Zwerm – Een Reflectie op Individualiteit en Natuur
In onze samenleving vertonen we steeds meer kenmerken van Borg-collectivisme. Dit concept wordt vormgegeven door technologiebedrijven, invloedrijke figuren die hen steunen, en autoritair ingestelde politici. De ‘voettroepen’ in dit verhaal zijn de mensen die, in ruil voor het opgeven van hun eigenheid en privacy, deel uitmaken van een allesomvattend en controlerend digitaal netwerk. Zelfs de natuur ontsnapt niet aan deze dwang tot assimilatie. Voor velen is ze alleen waardevol wanneer ze ten dienste staat van het collectief. De natuur moet zich aanpassen, met of zonder instemming. De vraag is hoe lang ze deze situatie nog zal tolereren voordat ze terugvecht.
“De Zwerm” (Engels: “The Swarm”) is een roman van de Duitse auteur Frank Schätzing. Deze in 2004 gepubliceerde eco-thriller speelt zich af in de oceanen van de wereld. De verhaallijn begint met een reeks mysterieuze gebeurtenissen in de zeeën, waaronder ongewoon en zelfs vijandig gedrag van zeedieren en het uitsterven van bepaalde mariene soorten. Wetenschappers wereldwijd worden geconfronteerd met een dreiging die niet alleen de oceanen, maar ook de mensheid in gevaar brengt.
Het boek behandelt thema’s zoals milieuproblemen, de relatie tussen mens en natuur, en de teloorgang van mariene ecosystemen. Bovendien nodigen de gebeurtenissen in het verhaal uit tot breder nadenken over de ethiek van wetenschappelijk onderzoek, klimaatverandering en de impact van menselijk gedrag op de aarde.
Gezien de huidige milieu-uitdagingen is het boek bijzonder relevant. Het diende als inspiratie voor de in 2023 uitgezonden, door het Duitse ZDF geproduceerde, sciencefiction televisieserie “The Swarm”, onder leiding van Barbara Eder, Luke Watson en Philipp Stölzl. De serie toont de strijd tegen een mysterieuze diepzee-intelligentie die met onder andere aanvallen van orcas (!) en zelfs bultrugwalvissen reageert op de door mensen veroorzaakte schade aan het milieu.
“The Swarm” is te zien op Canal+