Rageswari is dolblij met haar eerste baan

Geestelijk en/of lichamelijk gehandicapten hebben het zwaar in India. Door sociale stigmatisering en slechte voorzieningen behoren ze vaak tot de meest buitengesloten groep in het land. Stichting Isai May(i)am geeft ze alle aandacht en een baan(tje).

Vijftien jaar geleden opende Ananda Special School haar deuren: een dagopvang voor gehandicapten in Pondicherry, een middelgrote stad in de zuid Indiase staat Tamil Nadu. De dagopvang is onderdeel van Stichting Isai Mai(y)am die met sponsoring vanuit Nederland diverse projecten in de regio bestuurt. Zo is er naast de dagopvang ook de Artschool waar in het weekend muziek-, dans, Engelse en computerles wordt gegeven aan dorpskinderen.

Brigitte Vink (43) werkt als general manager van Stichting Isai May(i)am en woont samen met haar zoontje sinds tien jaar in India. Ze heeft de dagopvang in de loop der jaren zien uitgroeien van een klein project tot een gevestigde dagopvang waar 48 Indiërs met een handicap worden opgevangen. Brigitte: ‘Het merendeel van de (jong)volwassenen komt al bij ons van kinds af aan. We hebben de gehandicapten volwassen zien worden. Voordat ze bij ons kwamen, hadden ze vrijwel niks. Ze zaten de hele dag thuis met niets om handen. Ouders waren radeloos. Nu komen ze elke dag bij ons, ze hebben structuur en een daginvulling.’

India telt zo’n 40 tot 80 miljoen mensen met een handicap. Vaak zijn ze laag of helemaal niet opgeleid en buitengesloten van het maatschappelijke en werkende leven. Vooral kinderen en volwassenen die lijden aan een psychische aandoening of verstandelijke handicap worden gestigmatiseerd. Angst, onwetendheid en negatieve beeldvorming van familie en omgeving zorgen ervoor dat gehandicapten in India vaak een teruggetrokken, eentonig en geïsoleerd leven leiden.

Een groot probleem is dat er weinig goede opvang is en/of mensen de weg ernaar toe niet kunnen vinden. Brigitte: ‘Wij zijn er voor de onderlaag van de bevolking, de arme dorpelingen. Deze mensen hebben vaak weinig middelen en mogelijkheden. Ze kunnen niet zo makkelijk naar de stad komen waar de meeste voorzieningen zijn. Daarom bieden wij de dagopvang gratis aan. De gehandicapten worden ‘s ochtends thuis opgehaald met onze eigen bus, verblijven de hele dag op de opvang en worden ’s avonds weer thuis afgeleverd. Ze krijgen een warme maaltijd en verder organiseren we allerhande activiteiten: van yogales en fysiotherapie tot dansles en handarbeid.’

De groep gehandicapten die naar de Ananda Special School komen is heel divers. Sommigen hebben down syndroom, anderen autisme of een verstandelijke handicap. Brigitte: ‘Bijna allemaal hebben ze een ontwikkelingsachterstand en lichamelijke problemen. Marry en Gowtam bijvoorbeeld, van respectievelijk 25 en 24 jaar, zijn beide geestelijk gehandicapt. En Devia van 25 heeft down syndroom. Maar Rageswari van 35 jaar is lichamelijk gehandicapt. Ze komt uit een hele arme familie, is nooit naar school geweest en heeft een ontwikkelingsachterstand.’

Zonder Ananda Special School hadden zij een uitzichtloos leven. Tegelijkertijd lopen ze na vijftien jaar dagopvang ook tegen een grens aan. Vooral de ‘beteren’ onder hen, degenen die meer kunnen en willen. Daarom kwam Punitha (36), dagelijkse manager van de dagopvang, met het idee van een naaiatelier. Punitha groeide op in het voormalige meisjeshuis van Stichting Isai May(i)am omdat haar ouders niet voor haar konden zorgen. Punitha: ‘Toen we begonnen met de dagopvang waren onze cliënten nog kinderen. Leuke dagbesteding was toen voldoende. Maar de meesten zijn nu volwassen en willen graag meer, ze willen iets nuttigs doen. Ze willen meedraaien in de maatschappij zoals andere mensen.’

Om gehoor te geven aan deze wens zijn Brigitte en Punitha samen met de moeder van een van de gehandicapte jongeren een klein naaiatelier begonnen. Het atelier ligt direct naast de dagopvang op dezelfde compound en zes cliënten maken er sinds een aantal maanden met veel plezier tasjes en stoffen slingers. Een kennis verkoopt de producten in Nederland. De volledige opbrengst is voor de stichting: de makers verdienen een zakcentje en de rest van de opbrengst is Isai Mai(y)am.

Brigitte: ‘Het financiële extraatje is leuk en de stichting kan elke vorm van sponsoring goed gebruiken, maar het belangrijkste van dit project is dat de deelnemers een gevoel van eigenwaarde krijgen door dit werk. De eerste batch tassen hebben we verkocht via Jouw Marktkraam in Rotterdam en dat was een groot succes. De deelnemers waren super enthousiast toen ze de foto’s zagen: een winkeltje/kraam in Nederland met hun producten! Ze zijn ontzettend trots op hun werk en hebben het gevoel dat ze eindelijk mogen meedoen met de maatschappij. Dat gevoel is onbetaalbaar.’

Meer info over Ananda Special school en stichting Isai Mai(y)am vind je hier: www.kindereninindia.org

Foto: Isai Mai(y)am – Rageswari

Kader

India heeft een groeiende beweging voor gehandicaptenrechten en een van de meer vooruitstrevende beleidskaders in de derde wereld. Maar er is nog een lange weg te gaan om alle goede ideeën te implementeren. Want ondanks vooruitstrevende beleidskaders, schiet India tekort in de uitvoering. Publiek-private partnerschappen met ngo’s zouden versterkt moeten worden. Maar de zwakke controlemechanismen werken misbruik van overheidsmiddelen in de hand.

Een groot aantal handicaps in India is te voorkomen, zoals aandoeningen ten gevolgde van medische problemen tijdens de geboorte, aandoeningen van de moeder, ondervoeding, ongevallen en verwondingen. Vooral in plattelandsgebieden schiet de gezondheidssector vaak tekort.

Hoewel veel gehandicapte volwassenen in staat zijn tot productief werk, hebben gehandicapte volwassenen in India – ondanks de groeiende economie – een dalende arbeidsparticipatie.

Hoewel er centraal gesponsorde armoedebestrijdingsprogramma’s zijn voor mensen met een handicap, is deze hulp slecht toegankelijk. Op het platteland en in arme wijken zijn ook maar weinig mensen met een handicap op de hoogte van deze programma’s. Er zijn wel actieve zelfhulpgroepen.

Bron: wereldbank

 

Mijn gekozen waardering € -

De artikelen van Anne verschenen eerder in tijdschriften en kranten waaronder Fabulous Mama, Viva, Margriet, Linda en NRC Next. Anne is cultureel antropoloog en eigenaar van Uitgeverij 11