In 2000 viel Dudok de Wit (1953) op door Father and Daughter, dit verstilde, prachtige getekende melancholieke verhaal over een klein meisje dat haar vader wegbrengt op de fiets naar zee. De seizoenen wisselen elkaar af, het meisje wacht tevergeefs op de terugkomst van haar vader. Een van de hoogtepunten uit de Nederlandse filmgeschiedenis en in 2007 geselecteerd voor de Canon van de Nederlandse film.
Dit jaar won Michael Dudok de Wit tijdens het Cannes filmfestival de ‘Prix Special du certain regard’ voor The Red Turtle. Veel aandacht ging uit naar de comeback van Paul Verhoeven, wiens film Elle in het hoofdprogramma opgenomen was. Daardoor dreigde The Red Turtle wat onderbelicht te blijven, maar de Certain Regard jury schatte zijn fijnzinnige film goed in.
Magisch realistisch
The Red Turtle gaat over een man alleen, die zwemt in ruige zee en belandt op een onbewoond eiland. Hier moet hij zien te overleven. Hij plukt wat mango’s of vangt een vis om in leven te blijven. Dan weet hij zich ternauwernood te redden bij een val in een rotsspelonk. Hij bouwt een vlot van wat boomstammetjes. Na een tijdje vaart hij weg met zijn vlot, maar wordt ruw opgeschikt door iets zwaars wat met kracht tegen zijn vaartuig aanbotst. Hij kijkt er onder maar kan niets zien. Het vaartuig is flink beschadigd en op het eiland werkt hij aan een nieuw vlot.
Het verhaal wat tot dan toe vrij realistisch is, verandert in een magisch realistisch sprookje. Te veel weggeven hiervan zal de kijkervaring minder maken. Later in de film overleeft de man maar net een gigantische, knap in beeld gebrachte tsunami.
Carte blanche
Het bijzondere van deze film is de wijze waarop Dudok de Wit en zijn team van jonge animatoren de elementen aarde, vuur, water en lucht in beeld brengen. Met name de luchten met grillige wolken zijn met meesterlijke vaardigheid getekend. Ook de val van het licht op de zee en gloed op de uitgestrekte bamboebossen zijn ongeëvenaard. Verfijnd en grappig zijn kleine krabbetjes die af en toe opduiken uit een gat in het zand. Enige kritiek is de soms wat al te melodramatische muziek bij belangrijke scenes. Maar dat is een kleinigheidje, in een over de hele linie voortreffelijk gemaakte film. Maar liefst negen jaar werkte Michael Dudok de Wit en zijn team aan deze subtiele productie.
Het Filmfonds zou Dudok de Wit voortaan carte blanche moeten geven voor zijn volgende animatiefilms. Op die manier koester je oprecht talent. Het zou niet verbazen als The Red Turtle weer een Oscar in de wacht weet te slepen bij de volgende Academy Award ceremonie. Michael Dudok de Wit is niet alleen een groot vakman, maar zijn films zijn ook vervuld van een liefde voor de natuur met een humanistische en filosofische inslag.
