Er zijn ook stemmen binnen de Israëlische politiek die een hardere lijn willen tegen Moskou. Op 19 oktober 2023 stelde Likoed-parlementslid Amir Weitman op Russia Today dat ‘Russische proxys op 7 oktober Joden hadden afgeslacht en dat Rusland daarvoor de prijs zal betalen.’ Hij bedoelde dat Rusland Hamas actief had gesteund, voorafgaand aan de aanval op 7 oktober 2023. Dit roept de vraag op: wat betekent dit voor de relatie tussen Rusland en Israël?
Hezbollah en Moskou
Weitman verklaarde ook in een interview met de Kyiv Post op 25 oktober 2023 dat Rusland medeplichtig zou zijn aan de aanval van Hamas op 7 oktober 2023. Hij stelde dat Rusland minstens op de hoogte was van de plannen en wijst op de regelmatige ontmoetingen tussen Hamas en Rusland op het allerhoogste niveau. Bovendien constateerde hij een fikse toename van antisemitische propaganda sinds 7 oktober door de bekende Russische propagandisten op sociale media. Volgens Weitman probeert Rusland met desinformatie de Israëlische positie op mondiale schaal te ondermijnen. En daarin is Rusland ook geslaagd.
Geopolitieke situatie complex
Maar Israel kan niet zomaar een harde lijn tegen Rusland voeren. Israël moet namelijk op eieren lopen als het om Rusland gaat. Een slechte relatie met Rusland kan de Israëlische veiligheid ernstig ondermijnen, vooral gezien de Russische rol in Syrië, Ruslands goede relatie met Teheran en de steun aan Hezbollah. Daarom is de aanval op de Russische basis op 3 oktober 2024 door Israël een breuk met de voorzichtige koers die sinds februari 2022 werd gevoerd om Rusland vooral niet te provoceren.
Libanon
De nauwe banden tussen Hezbollah en Rusland zijn geen vaag gerucht op de sociale media. Het IDF vond tijdens een operatie in Libanon Sovjet en Russische wapens bij Hezbollah. Meteen werden deze wapens als ‘het’ bewijs gepresenteerd voor de Russische banden met Hezbollah. Maar we moeten kritisch blijven: het hebben van Sovjetwapens betekent niet onmiddellijk Russische betrokkenheid. Tsjechië kocht eerder dit jaar oude Sovjetmunitie op voor Oekraïne met steun van de Europese Unie. Dit laat zien dat er nog heel veel Sovjetwapens voorhanden zijn die zelfs tegen Rusland kunnen worden ingezet. Dit is dus geen bewijs om een proxyoorlog van Rusland tegen Israël mee te bewijzen.
Geen Sovjetwapen
Naast de Sovjetwapens, zijn er ook Kornet anti-tanksystemen aangetroffen bij Hezbollah. Dit zijn geen Sovjetwapens, maar moderne antitankwapens die Rusland sinds 1994 produceert. Alleen onder licentie worden deze geëxporteerd naar andere landen. De kans dat ze op de zwarte markt terechtkomen is echter klein. Mede door de hoge kosten en het veeleisende onderhoud is het waarschijnlijker dat Hezbollah deze wapens via Syrië, Iran of Rusland heeft ontvangen. Toch is dit ‘bewijs’ te dun om een Russische proxyoorlog tegen Israël mee aan te tonen.
Harde lijn niet zo makkelijk
Dat Rusland en Hezbollah nauwe contacten onderhouden, wordt onderstreept door de aanwezigheid van Russische strijders, FSB-ers en soms zelfs special forces binnen Hezbollah. Dit zet de Israëlische houding ten opzichte van Moskou onder druk. Rusland steunt zowel Hamas als Hezbollah, met propaganda, in retoriek en soms ook indirect met wapens. De aanwezigheid van veel Russen in Israël, gecombineerd met de complexe geopolitieke situatie, maakt het voeren van een harde lijn tegen Moskou voor Israël echter uiterst ingewikkeld.
Israël moet Oekraïne steunen
Toch zou Israël Oekraïne actiever moeten steunen, vooral gezien de rol van Iran in de oorlog in Oekraïne. Deze oorlog fungeert bijna als een proeftuin voor Iraanse drones die worden ingezet tegen westerse afweersystemen. Indien Iran erin slaagt om deze systemen de baas te zijn, kan het zijn drones verder perfectioneren, wat een directe bedreiging voor Israël vormt. Vooral omdat deze drones hierdoor mogelijk zelfs de Iron Dome te slim af kunnen zijn. Israël heeft Oekraïne indirect natuurlijk al geholpen door de aanval op een Russische basis in Syrië, waarmee het liet zien dat Russische rode lijnen enkel op papier bestaan. Desalniettemin roep ik Israël op om Oekraïne actiever te steunen. Het is niet alleen moreel het juiste om te doen, maar ook in jullie eigen veiligheidsbelang. Als Israël Iran en Hezbollah wil verslaan, zal hun trouwste bondgenoot, Rusland, de oorlog in Oekraïne moeten verliezen.
Hidde Bouwmeester
Ik ben Hidde Bouwmeester, historicus in de internationale betrekkingen en gespecialiseerd op postcommunistisch centraal én Oost-Europa. Met een (vaste) donatie (of een donatie onder dit artikel) draag je bij aan mijn werk. Ik ben freelance historicus en mijn werk wordt mogelijk gemaakt door mijn lezers door donaties. Waardeer je een artikel, overweeg een donatie. Hiermee houd je onafhankelijke historische (en geopolitieke) analyses in stand. Wil je elke keer als er nieuw artikel online staat, een mail ontvangen? Mail dan naar jhbbouwmeester@gmail.com of stuur een DM via Twitter.
