Roots valt op door het innovatieve gebruik van Braziliaanse muzikale structuren. Het groove-percussie-georiënteerde geluid, de klankkleuren en esthetiek verwijzen in grote mate naar de achtergestelde inheemse volken en culturen van Brazilië. Zo bevat het nummer Itsári een Xavante gezang dat ook weer is te horen in het nummer Born Stubborn.
Met Roots wilde Sepultura het eigen Braziliaanse erfgoed omarmen. De eerste inspiratie voor het concept voor het album kwam van de film At Play in the Fields of the Lord uit 1991 van Héctor Babenco, die was gebaseerd op de gelijknamige roman uit 1965 van de in 2014 overleden Amerikaanse romanschrijver, natuurkenner, wildernisschrijver, zenleraar, CIA-agent en milieuactivist Peter Matthiessen.
Met name de scène waarin de, door drugs hallucinerende, hoofdpersoon met een parachute uit een klein vliegtuig springt om zich bij een bedreigd inheems volk te voegen en met hen samen te leven, inspireerde Max Cavalera. Hij nam contact op met Angela Pappiani, in die tijd de communicatiemedewerkster van het Braziliaanse Centrum voor Inheemse Cultuur. Bijna een jaar later regelde Pappiani een kleine groep met de band, haarzelf en toenmalig manager Gloria Cavalera (de echtgenote van Max) om in de Braziliaanse deelstaat Mato Grosso het volk van de Xavante te bezoeken en met hen op te nemen.
In een interview uit 2016 met Nashville Scene herinnerde Igor Cavalera zich: “Elke seconde van die reis was waanzinnig op een zeer inspirerende manier. Maar er zijn een paar dingen die er echt uitspringen. Zoals toen ze ons uitlegden hoe de enige manier was waarop ze muziek schreven: als iemand in de stam de muziek droomde. Ze konden niet zomaar een tekst of een melodie schrijven. Het moest hen in een droom worden overgebracht. Vanuit het oogpunt van een muzikant was het zoiets als: ‘Wauw, dit is een heel andere manier om muziek te benaderen’.” (Bron: Wikipedia)
Roots betekende een belangrijke koerswijziging voor Sepultura. In de muziek was voortaan meer aandacht voor de diversiteit van de Braziliaanse cultuur. Ook de Amazone bleef trekken. In september 2020 bracht de band, met als zanger de Amerikaan Derrick Leon Green die in 1997 Max Cavalera opvolgde, de videoclip Guardians of Earth uit, een nummer van Sepultura’s album Quadra. De video was geregisseerd door de Braziliaan Raul Machado en bevatte exclusieve, door Amazon Frontlines verstrekte beelden van inheemse volken en dieren wier bestaan wordt bedreigd door winningsindustrieën (mijnbouw, ruwe olie, goud), de onverschilligheid van de (toenmalige) regering en ontbossing. Guardians of Earth was en is een oproep om het publiek te inspireren tot bewustwording en actie om het Amazonegebied te beschermen.
