De enige Winterspelen in een communistisch land waren in 1984 in Sarajevo. Uit de berichten van toen bleef het project financieel binnen alle perken. ‘Volgens een lid van het Joegoslavische organisatiecomité zullen de Olympische Winterspelen van 1984 in Sarajevo een bedrag van 180 miljoen dollar (ongeveer 360 miljoen gulden) bedragen.’ Aldus schreef De Telegraaf op 14 februari 1980.
Met het project wilde Bosnië zich voorstellen aan de toeristen om er eens een vakantie door te brengen en er wat westerse valuta achter te laten. “Het is toch eigenlijk te gek,” zei de voorzitter van het organisatiecomité op 27 januari 1983, “dat Oostenrijk zeven keer zoveel inkomsten uit het sneeuwtoerisme haalt als wij, terwijl wij meer sneeuw hebben en ook goedkoper zijn.” Ook communisten deden aan citymarketing.
Extra inkomsten en uitgaven
Tijdens de voorbereidingen liepen zowel de kosten als inkomsten op. Er was 420 miljoen gulden uitgegeven – 70 miljoen méér dan drie jaar eerder was bedacht. Aan de andere kant was er veel extra geld binnengehaald door de uitzendrechten. Die bleven namelijk maar stijgen – ditmaal tot 91,5 miljoen dollar.
De organisatoren hadden geluk dat er geld werd bespaard door koerswisselingen van de dollar. Het was precies het tegenovergestelde als waarmee de Japanners in aanloop naar 1972 mee te maken kregen, want die verloren er juist veel geld mee. De Fransen zouden hier later ook nog eens mee te maken krijgen, in negatieve zin.
Op 21 februari 1984 maakte de Joegoslavische organisatie bekend dat de totale kosten uiteindelijk 420 miljoen gulden waren geweest. Weer drie maanden later werd gesproken over een winst van dertig miljoen gulden. Volgens eigen zeggen waren deze Winterspelen daarmee de goedkoopste aller tijden geworden, maar die opmerking zal nog wel in de roes van het moment zijn gemaakt. Goedkoper dan in 1924 en 1928 is simpelweg niet meer mogelijk.
In dezelfde tijd ging trouwens nog het verhaal, natuurlijk krachtig ontkend door overheid en organisatie, dat de inwoners van Sarajevo vijf jaar lang extra belastingen kregen opgelegd om uit de kosten van de Winterspelen te komen. Want dat is iets wat kapitalisten delen met communisten: als er Olympische Spelen moeten worden georganiseerd, gaan na afloop de plaatselijke belastingen omhoog.
