CAIRO – De verkiezingszege van presidentskandidaat Abdelfattah El-Sisi lijkt minder groot te gaan worden dan aanvankelijk verwacht.
Bij het openen van de stembureaus om 9 uur op maandagochtend stonden er slechts bij enkele stemlokalen rijen, in tegenstelling tot bij het referendum over de grondwet afgelopen januari, waarbij vele stemgerechtigden urenlang moesten wachten om hun stem uit te brengen.
Veel stemmers zeggen voor Sisi te kiezen, een enkeling geeft -meestal op gedempte toon- toe op de enige andere kandidaat in de race, Hamdeen Sabahi, gestemd te hebben, of hun stem ongeldig te hebben gemaakt.
Morsi
Een man beweert ‘Morsi’ op zijn stembiljet geschreven te hebben. ‘Democratie in Egypte is een farce’, verzucht hij. ‘Ik ben zo moe van de ellende waar dit land zichzelf steeds weer met open ogen in stort. Ik ben geen aanhanger van de Moslimbroederschap, maar kan me in de andere twee kandidaten ook niet vinden, dus heb ik mijn stem ongeldig gemaakt.’
Bij een stembureau in de Caireense wijk Dokki kondigt een oudere man bij het verlaten van het stemlokaal luidkeels aan op Sabahi gestemd te hebben, waarop enkele aanwezigen beginnen te klappen.
Knap
Veel Sisi-stemmers weten hun keuze voor de voormalig legerleider niet goed onder woorden te brengen. Verder dan dat ze verwachten dat hij een ‘goede’, ‘slimme’ en ‘sterke’ leider zal zijn komen de meesten niet. Bij vrouwen is ‘knap’ een veelgehoord antwoord.
‘Ik heb op Sisi gestemd en niet op Sabahi omdat ik niet weet wat Sabahi zijn programma is’, legt een man uit. Op de vraag wat hij dan zo goed vindt aan de plannen van Sisi blijft het stil.
De campagne van Sisi kreeg afgelopen weken veel kritiek omdat het programma van de presidentskandidaat niet bekend gemaakt werd. Uiteindelijk werd er een A4-tje met ‘aandachtspunten’ naar de media verzonden.
Boete
Om Egyptenaren naar de stembureaus te krijgen sluiten grote winkelcentra vroeg, wordt in de media benadrukt dat niet-stemmers een boete van 500LE* (51 euro) krijgen en blijven de stembureaus een uur langer open dan aanvankelijk gepland. Toch blijft de opkomst ook op dinsdag nog laag. Een paar uur voordat de verkiezingen officieel klaar hadden moeten zijn besluit de kiescommissie om met een dag te verlengen.
Zowel de campagne van Sisi als die van Sabahi dienen een klacht in tegen de verlenging, maar beslissingen van de kiescommissie zijn onomkeerbaar. Uiteindelijk trekt de campagne van Sabahi op woensdag al haar waarnemers terug uit stemlokalen. Democracy International, de waarnemende missie van USAID, laat in een verklaring weten dat het besluit tot verlenging ‘verdere schade toebrengt aan de geldigheid van het Egyptische politieke proces’.
‘De staat is op zoek naar stemmers’ kopt de onafhankelijke krant Al-Masry Al-Youm op woensdagochtend. Staatskrant al-Ahram geeft met ‘Grote opkomst bij stemlokalen’ de werkelijkheid een iets andere draai.
Marionet
‘Als ze dan zo graag willen dat ik ga stemmen, prima, dan stem ik wel op Hamdeen Sabahi’, laat een jongeman weten terwijl hij op woensdagmiddag een stemlokaal uit loopt. ‘Ik ben geen marionet die je kunt laten doen wat je wilt.’ Hij is er van overtuigd dat de verkiezingen zijn verlengd om de opkomst te verhogen en het percentage Sisi-stemmers te vermeerderen.
Het nummer om in de gaten te houden is 13,230,131. Dat is het aantal stemmen waar Mohammed Morsi in 2012 mee verkozen werd, bij een opkomst van 52%. Komt voormalig legerleider Sisi uit op een lager aantal, dan zal dat door velen geïnterpreteerd worden als gezichtsverlies.
Activistische jongerenorganisaties en Moslimbroeders zijn het ondertussen oneens over wie de lage opkomst veroorzaakt heeft. Beide groepen hebben opgeroepen niet te gaan stemmen en claimen nu de ‘overwinning’.
De definitieve verkiezingsuitslag wordt op 5 juni bekend gemaakt.
