Welkom in het gat van de vrije markt

Vuilnis. We produceren het met z'n allen in uitpuilende hoeveelheden en verwachten dat de overheid het wel even komt ophalen. En als er iets blijft liggen, beklagen we ons luidruchtig. Alsof we niet zelf verantwoordelijk zijn voor alle rotzooi die we weggooien. Klinkt dat een beetje boos? Nou, bij lange niet zo boos als Derf Backderf in zijn graphic novel 'Trashed'.

In ruim 250 pagina’s stort hij eindeloze bergen vuilnis over de lezer uit, bedoeld om het rotwerk van vuilnismannen te belichten – maar bovenal de keerzijde van onze ongebreidelde wegwerpcultuur.

John ‘Derf’ Backderf (1959, Richfield, Ohio) is een lekker tegendraadse verhalenverteller. Wereldfaam verkreeg hij met ‘Mijn vriend Dahmer’, waarin hij als oud-klasgenoot de schuchtere schooltijd schetst van de latere seriemoordenaar Jeffrey Dahmer. Een tegendraads verhaal, want zijn begripvolle benadering gaat lijnrecht in tegen het sociaal wenselijke. Wat dat betreft is een verhaal over vuilnis een stuk minder controversieel, maar ook ditmaal spoort ‘Derf’ aan tot nadenken.

Dictatoriale baas

De vanzelfsprekendheid van ons opgehaalde huisvuil kun je niet beter belichten dan door mee te lopen met een vuilnisman. Backderf putte uit zijn eigen ervaring, dus heet de hoofdpersoon J.B. Samen met collega Mike staat hij dagelijks op de vuilniswagen en maakt alles mee: van rotweer, maden en boze bewoners tot aan de tragiek van executieverkopen, waarbij complete huisraad (inclusief dozen met familiefoto’s) bij het grof vuil belandt. Daarnaast heeft J.B. uiteraard een dictatoriale baas die weinig oog heeft voor de menselijke maat.

Al met al is ‘Trashed’ een weinig opbeurend, ja zelfs ontmenselijkend boek. Niet alleen is de wereld van de vuilnisman hard en rauw, maar Backderf doorspekt het verhaal bovendien met sombere cijfers en beschouwingen over de grenzeloos groeiende berg afval op onze aardkloot.

Confronterende boodschap

‘Je moet de economie zien als een gigantisch spijsverteringskanaal’, zegt J.B. ergens achterin het boek. ‘Wij staan hier aan het gat van de vrije markt om het allemaal op te ruimen.’

De kwaliteit van dit boek is dat deze confronterende boodschap hard binnen komt. Daar helpt ook het grove, soms wat al te simpele tekenwerk aan mee. Wat je hooguit mist is een persoonlijke noot: we zien hoofdpersoon J.B. welgeteld één keer flirten met een meisje, maar verder lijkt hij geen persoonlijk leven te hebben. Doordat Backderf de karakters niet echt uitdiept, blijft ‘Trashed’ als vertelling toch een beetje aan de oppervlakte van de beerput.

Jeroen Mirck (1971) schrijft sinds 1993 recensies van strips, cartoonbundels en graphic novels voor Stripschrift. Verder publiceert hij over de vrije markt in vakbladen als MarketingTribune, Emerce en Adformatie.

Trashed

Backderf
Scratch Books 2015
ISBN 978-94-92117-44-1
Prijs 24,90 euro
256 pagina’s, kleur, h.k.
Oordeel: ****

Mijn gekozen waardering € -

Jeroen Mirck (1971) schrijft als freelance journalist over media, marketing, internet en ondernemerschap. Zijn artikelen verschijnen in vakbladen als Emerce en MarketingTribune. Hij is altijd op zoek naar de ideale mix van het zakelijke en het creatieve, want commercie is kansloos zonder inhoud. Daarnaast zat hij in de jury van onder meer de Dutch Bloggies, de Stripschapprijs en de Grand Prix Customer Media.