Aan de rand van winkelcentrum de Hoge Vucht in Breda ligt een klein ING-kantoor. In de nacht van 23 februari 2015 regent het lichtjes als er om circa 03:30 uur een zwarte Audi RS4 Avant met valse kentekenplaten zachtjes over het fietspad draait, richting een kleine parkeerplaats naast het ING-filiaal. Dan stopt de auto bij de geldautomaat, die tegenover een lage flat ligt. Even later klinkt er een luide knal. Enkele flatbewoners schrikken wakker. Heel even is het doodstil, dan geren, gevloek, slaande autodeuren en piepende banden. De Audi gaat er met grote snelheid vandoor.
In de auto zitten drie jonge mannen, niet ouder dan 30 jaar. Achraf L. en Abdelaziz A. komen uit Amsterdam. De derde man in de Audi is Aymad A. uit Driebergen. Elf dagen eerder is hij uit voorlopige hechtenis ontslagen. De politie verdenkt hem van betrokkenheid bij verschillende ram- en plofkraken die eind 2014 plaatsvonden.
Spijkermatten
Al snel scheurt de Audi met meer dan 250 kilometer per uur over de A27, richting België. Eerst worden ze achtervolgd door de Nederlandse politie, maar eenmaal over de grens bij Hazeldonk krijgen de Nederlandse agenten hulp van hun Belgische collega’s. Als die bij Antwerpen, ter hoogte van het Sportpaleis, de vluchtauto weten te naderen, gaat een van de inzittenden uit het raam hangen en wordt er vanuit de Audi met een kalasjnikov op de achtervolgers geschoten. Vervolgens gaat het met grote snelheid verder, over de E34, richting Eindhoven. De Belgische politie heeft inmiddels ter hoogte van de afrit Oud-Turnhout spijkermatten op de rijksweg gelegd. De jonge criminelen rijden lek, waardoor ze noodgedwongen de Audi aan de kant moeten zetten. Als ze uit de auto stappen openen ze onmiddellijk met een kalasjnikov het vuur op de politie. De afstand tot de agenten is nog geen 100 meter. De voorruit van een van de politiewagens wordt met een kogel doorboord en scheert op enkele centimeters van het hoofd van de bestuurder. Wonder boven wonder blijven de agenten ongedeerd.
Nadat ze de kalasjnikov nagenoeg leeg hebben geschoten, vluchten de drie overvallers te voet een nabijgelegen bos in. Daar weet de politie, ondersteund door onder andere honden, een helikopter en tot de tanden bewapende eenheden, na een urenlange klopjacht de drie criminelen op te pakken. Een van de verdachten had zich verstopt in een waterzuiveringsinstallatie, een ander werd aangetroffen in een bushokje.
Uiterlijk onbewogen
Anderhalf jaar later verschenen Aymad A., Achraf L. en Abdelaziz A. voor de Belgische rechter. In het klassieke gerechtsgebouw, gevestigd in een oud kasteel in Turnhout hielden ze hun kaken stijf op elkaar. Ze zaten gebroederlijk naast elkaar en werden omringd door zwaarbewapende politie-agenten. Aandachtig luisterend en uiterlijk onbewogen hoorden ze in juni het fikse vonnis aan dat door de vrouwelijke rechter in rap tempo werd voorgelezen. Aymad A. werd veroordeeld tot 20 jaar cel. De andere twee kregen 18 jaar. De rechtbank achtte hen schuldig aan poging tot moord. Aymad A. kreeg twee jaar meer, omdat hij werd aangemerkt als schutter. Het bewijs hiervoor waren minuscule kruitsporen van een kalasjnikov die op zijn lichaam waren aangetroffen. De kalashnikov zelf was teruggevonden in de Audi, net als een bivakmuts en spullen om een plofkraak te zetten. Na de uitspraak wendden de drie zich onmiddellijk tot hun advocaten. Aymad A. zocht ook nog oogcontact met familie en vrienden. Maar er bleef weinig tijd over: het drietal werd snel uit de drukke rechtszaal afgevoerd door de tot de tanden bewapende agenten.
December vorig jaar diende het hoger beroep tegen het drietal. Daar werden fiks lagere straffen opgelegd: 10 jaar.
Het zetten van een ‘schone’ plofkraak, waarbij geen wilde achtervolgingen of andere gevaren voor burgers ontstaan, werd tot voor kort over het algemeen minder zwaar bestraft. Maar het tij voor de plofkrakers lijkt gekeerd. Een groep van zeven verdachten werden op 20 december door de rechtbank van Utrecht veroordeeld tot celstraffen tot 0000 jaar. De groep had in wisselende samenstellingen door heel Nederland plofkraken gezet.
Zeven jaar cel
Op 3 december sprak de rechtbank in Lelystad ook het vonnis uit over vijf leden van de Audi-bende. Ze hadden in de Duitse steden Emsdetten, Rheine en Wesel plofkraken gezet. De hoogste straf was voor Patrick G. uit Utrecht. Hij kreeg zeven jaar cel, niet alleen voor de plofkraken, maar ook voor deelname aan een criminele organisatie.
Sommige plofkrakers zijn dan inmiddels voor een flink aantal jaren opgeborgen, ze brachten het er in ieder geval wel levend vanaf. Dat geldt niet altijd voor vluchtende plofkrakers. In maart vorig jaar bijvoorbeeld vliegen drie jongemannen met hun gestolen Audi RS4 uit de bocht, nadat ze met succes eerder ’s nachts een plofkraak hebben gezet in het Duitse Meppen. Kevin H., Anouar T. en Sadik C. verliezen de macht over het stuur, klappen twee kilometer van het plaats delict op een tegemoetkomende blauwwitte vrachtwagen en vervolgens tegen een boom. Kevin H. moet uit de auto worden gezaagd. Medepassagier Sadik C. overlijdt ter plekke. Anouar T. wordt later die nacht onder het bloed gearresteerd bij een hotel in de buurt.
Het is dan in korte tijd al het tweede dodelijke ongeval met een vluchtende Audi RS4 in de Duitse grensregio. Enkele weken eerder crashten drie jongens van 22 op de A57 bij Krefeld toen ze met hun Audi met hoge snelheid uit de bocht vlogen. Ze hadden kort daarvoor een kraak gezet bij een telefoonwinkel en daar een grote hoeveelheid mobieltjes buit gemaakt. Mohammed H. en Redouan A. komen om het leven. Yassin C., neef van Sadik C. die na de bovengenoemde kraak in Meppen verongelukte, raakte levensgevaarlijk gewond.
Snelheidsbegrenzer
Bij veel ram- en plofkraken en inbraken worden Audi’s gebruikt, en dan met name die uit de serie RS4. Niet zo verwonderlijk, want deze auto’s, uitgerust met fourwheeldrive, zijn razendsnel. Ze halen met gemak 250 km per uur – tegen de 300 km per uur als de snelheidsbegrenzer er uit gesloopt is – en zijn daarmee voor de doorsnee politie-auto moeilijk te volgen. Audi’s kunnen qua prestaties gemakkelijk wedijveren met bijvoorbeeld een Porsche, maar zijn in het gebruik veel praktischer. Ze hebben meer laadruimte en je springt er makkelijk in en uit.
Juist omdat er zo vaak snelle Audi’s worden gebruikt bij ram- en plofkraken spreekt de politie inmiddels van de Audi-bende. Dat suggereert een gestructureerde organisatie van samenwerkende criminelen, maar daar is bij de Audi-bende juist geen sprake van. Volgens de politie gaat het om een groep van ongeveer 250 tot 300 mannen. Ze werken in wisselende samenstellingen, zonder gestructureerd overleg. Meestal bestaat een groepje dat een plofkraak zet uit drie, hooguit vier man. Binnen de totale groep van de Audi-bende, waarvan het grootste deel afkomstig is uit de regio Amsterdam – Utrecht, zijn verschillende specialisten actief. Zo zijn er sommigen die zich hebben toegelegd op het stelen van de Audi’s. Kevin H. bijvoorbeeld, die in Duitsland zwaar gewond raakte na de plofkraak in Meppen, is een gerenommeerde autodief. Anderen binnen de bende zijn juist weer gespecialiseerd in het opblazen van de geldautomaten.
Van de straat
De meeste leden van de Audi-bende kennen elkaar van de straat en houden zich niet alleen bezig met ram- en plofkraken, maar doen ook aan andere vormen van criminaliteit, zoals het plegen van woninginbraken en het dealen van drugs. Bovengenoemde Aymad A. uit Driebergen, die in België werd veroordeeld tot 10 jaar, was ook al eens in Duitsland veroordeeld voor drugshandel. Ook de andere twee schietende plofkrakers, Achraf L. en Abdelaziz A., zijn bekenden van de politie.
Sadik C., die overleed bij de crash in Meppen, Duitsland, maakte deel uit van een beruchte criminele familie uit Utrecht. Zijn neef, kickbokser Yassin C. die de crash bij Krefeld ternauwernood overleefde, hoort tot dezelfde familie. Mimoun C, de vader van Sadik, verdween in september 2001 spoorloos met zijn Mercedes. Mimoun C., die voor zijn verdwijning al gedetineerd had gezeten en door Nederlandse medegevangenen Simon werd genoemd, hield zich onder andere bezig met hasjhandel.
Dat de Audi-bende actief is in Duitsland is nog niet zo heel lang het geval. Aanvankelijk vonden plofkraken vooral in Nederland plaats. Dat veranderde toen de banken de geldautomaten in ons land steeds beter begonnen te beveiligen om het de criminelen moeilijker te maken. Onder andere via betere camerabewaking, tralies in de automaten zelf, gasafdrijfsystemen (de automaten worden soms met een gasmengsel opgeblazen) en technieken om geld dat wordt buitgemaakt bij een plofkraak onbruikbaar te maken, bijvoorbeeld via inkt of verf. Dat alles had onder andere tot effect dat er minder geld werd buitgemaakt bij het opblazen van geldautomaten.
Daarbij hielp het ook dat de politie zich meer ging bezighouden met de opsporing van de plofkrakers. Dat leidde tot meer aanhoudingen, maar waarschijnlijk ook tot het verijdelen van plofkraken. Een voorbeeld van die op plofkrakers gerichte opsporing waren de invallen en doorzoekingen in verschillende woningen en panden in de regio Utrecht, nadat Kevin H., Anouar T. en Sadik C. in Duitsland met hun Audi waren gecrasht. Daarbij werden onder andere computers in beslag genomen.
De politie is zich in de loop der tijd ook steeds meer bewust geworden van het fenomeen plofkraken, wat ook ten goede is gekomen aan de opsporing. Toen vorig jaar bijvoorbeeld explosieven werden aangetroffen in een auto, die na een wilde achtervolging van de A27 was geraakt, kon de politie snel een relatie leggen met een voorgenomen plofkraak en daar ook verder op rechercheren.
Duitsland
Door de betere beveiliging van de geldautomaten en het opjagen van mogelijke verdachten gingen plofkrakers uit de regio Utrecht hun werkterrein steeds meer verleggen naar het Nederlands-Duitse grensgebied. De leden van de Audi-bende kwamen er achter dat de geldautomaten daar nog niet zo goed beveiligd waren als in Nederland. En ook handig: de Duitse politie had geen duidelijk beeld van de Nederlandse daders. Daar kwam bij: er zit veel meer cash in een Duitse geldautomaat. Alle reden dus om plofkraken in Duitsland te zetten. Juist voor de criminelen die actief zijn in de grensregio is het van belang dat ze beschikken over razendsnelle auto’s, waarmee ze snel terug naar Nederland kunnen scheuren. De term Audi-bende is dan ook uitgevonden door de Duitsers. Het was hen opgevallen dat de plofkrakers er vrijwel altijd met een Audi RS4 vandoor gingen en in mum van tijd de Nederlandse grens over waren.
Vandaar ook dat de Nederlandse politie is gaan samenwerken met hun Duitse collega’s. Er is veel overleg en er wordt steeds vaker informatie uitgewisseld, zodat de Duitse en Nederlandse politie beide meer zicht krijgen op de leden van de Audi-bende. Daarbij is er ook wederzijds vertrouwen. Kevin H. uit Maarssen, die bij de crash in Meppen zwaar gewond uit de auto moest worden gezaagd, mocht van de Duitse justitie in Nederland revalideren. Hij zal nog wel in Duitsland worden berecht. Ook de 22-jarige Yassine C. uit Utrecht is terug in Nederland. De kickbokser raakte verlamd aan zijn onderlichaam bij de crash in Krefeld. Kickboksen zit er waarschijnlijk niet meer voor hem in.
