“Het is wonderbaarlijk: mensen kopen gewoon een online cursus bij mij. Omdat ze van mij willen leren, zonder tussenkomst van een instelling zoals bij mijn andere educatieve werk. De grootste voldoening zit in de feedback. Want daaruit blijkt dat mensen niet op zoek waren naar zomaar iets, maar specifiek naar wat ik aanbied. Vaak ook omdat ze mijn werk mooi vinden. Het is fijn dat iets wat uit jezelf komt ook in deze vorm aanspreekt. Dat je zelf genoeg bent.
Het sterkt je in de overtuiging dat kunst ertoe doet. Hoezo zou kunst luxe zijn? En waarom is kunsteducatie nog zo vaak een ondergeschoven kindje? Mijn ervaring is nu juist dat veel mensen op zoek zijn naar kunst in hun leven. Bovendien reikt het effect verder. Een cursist die zelf les geeft op een middelbare school zei: ‘Wat ik leer geef ik ook weer door’. De interesse van deelnemers gaat verder dan zelf iets maken. Mensen willen leren kunst te beschouwen, proberen de gedachtengang van een kunstenaar te doorgronden. En sommigen willen zelf het pad van de kunstwereld op.
Die eerste bestellingen waren magisch
Anderhalf jaar geleden was er alleen nog maar een plan. Inmiddels hebben een stuk of twintig mensen, in meer of mindere mate gevorderd, via mijn website tekentrip.nl een online cursus afgenomen. Die eerste keer dat je binnen twee dagen zomaar drie cursussen verkoopt, zonder dat je er iets voor hoeft te doen, dat is magisch. Ondertussen volgen tien mensen de reeks Kunsthappen, die meer is bedoeld voor beginners. Die lessen zitten nog in de testfase; ik wel de cursus voor juni helemaal af hebben.
Mijn idee dat mensen in deze tijd baat kunnen hebben bij tekenlessen blijkt wel te kloppen. Het wordt als rustgevend ervaren; cursisten zeggen dat ze de tijd vergeten. Sommige deelnemers ken ik van bijvoorbeeld de workshops die ik bij Rijksmuseum Twenthe geef, met anderen was de kennismaking helemaal nieuw. Ze komen uit deze regio, maar ook uit Arnhem, en de Randstad. Via Zoommeetings kunnen mensen ervaringen uitwisselen en elkaars werk bespreken. Voor mij levert dat weer nuttige feedback op. Bovendien kan ik met de vragen uit die sessies de lessen weer aanscherpen.
Online verdienmodel is mooi, maar niet zonder connectie met deelnemers
Dat onderlinge gesprek is belangrijk. Ook voor mijzelf. Natuurlijk zocht ik een online verdienmodel, maar er moet wel een zekere connectie blijven met de deelnemers. Meer dan iets zo goed mogelijk naschilderen willen de cursisten weten hoe ze tot een eigen verhaal komen. Voor mij is het ook veel interessanter om naar dat verhaal op zoek te gaan dan te kijken of het plaatje klopt.
Het klinkt heel stom, maar ik ben corona in zekere zin heel dankbaar. Zonder de pandemie en de noodgedwongen stilstand was ik niet zo ver geweest als nu. Het plan voor een online aanbod sluimerde al langer, nu had ik de tijd en de rust om het eindelijk maar eens te proberen. Zo’n doel biedt in een tijd als deze bovendien houvast. Als je maar kleine stapjes blijft zetten kom je er wel. Zo is me bespaard gebleven wat sommige collega’s wel overkwam: dat je vastloopt. Hoe onzeker het soms ook was, doordat educatieklussen en daarmee inkomsten wegvielen.
Het online aanbod is nog niet rendabel, laat staan dat ik ervan kan leven. Wat scheelt is dat ik voor de beginnerscursus Kunsthappen een subsidie heb gekregen van het Fonds voor Cultuurparticipatie. Een collega attendeerde me op die mogelijkheid. Daardoor heb ik ook betere apparatuur kunnen aanschaffen. Voor de andere cursus valt vooral in de marketing nog veel te winnen. En ik wil nog een Engelstalige versie maken.
Een eigen experiment op Instagram heeft me van mijn ergste koudwatervrees voor sociale media afgeholpen. Ik ben een besloten groep begonnen, waarin het boek The Artist’s Way van Julia Cameron centraal staat. Dat boek gaat over het herontdekken van je creatieve vermogens, maar ook over dingen als het intomen van je innerlijke criticus. Ik wilde weten wat er gebeurt wanneer ik elke dag teken. Wat verandert er dan in het proces? Ik heb gemerkt dat ik een stok achter de deur toch wel nodig heb. Zonder een deadline van een tentoonstelling blijft het toch vooral bij dingen uitproberen. En ja, dat is ook een inzicht.
Ik wil mijn werk uitdragen in plaats van me erachter te verschuilen
In de groep bespraken we ook het boek. Ook al was het bereik bescheiden, daar dingen posten was voor mij toch een beetje het monster in de bek kijken. Ik moest eerder bij elke foto op Facebook over een drempel heen. Nu ging ik zelfs live, ha ha. In het begin kon ik sommige zinnen dagenlang herkauwen. Maar ik heb m’n terughoudendheid wel overwonnen.
Voor corona vond ik het wel fijn om me veilig achter mijn werk te kunnen verschuilen. Nu wil ik het ook uitdragen. Ik ben al een podcast begonnen, en ik wil lezingen gaan geven aan de hand van mijn eigen werk, en hoe de verbondenheid met mijn voorouders zich daarin manifesteert. Mijn gevoel van hun energetische aanwezigheid is een diepe overtuiging geworden. Mede dankzij een cursus neuro-linguïstisch programmeren, waarin ik heel veel heb geleerd over familie-opstellingen. In mijn tekeningen zie je dat ook terugkomen. En nu ik het sterker ben gaan voelen wil ik het ook uitspreken.
Al staat mijn autonome werk nu wel even op een laag pitje. De combinatie van lesgeven en mijn eigen werk zorgde de afgelopen jaren voortdurend voor tweestrijd. En ik heb toch al de neiging om teveel hooi op m’n vork te nemen. Dus nu hoef ik van mezelf even niks in mijn autonome werk. Dat komt straks wel weer. Eerst die cursussen fijnslijpen. In dit soort keuzes ben ik wel een stuk scherper geworden.”
Het interview met Mirna Limon uit 2020 teruglezen? Dat kan hier.
Deze serie is mede mogelijk gemaakt door het Matchingfonds Freelance Journalisten.
