F*ck, weer ongesteld. Iedere maand teleurgesteld door bloed in je onderbroek. Wil je zwanger worden, dan is menstruatie wel het allerlaatste waar je behoefte aan hebt. Toch is kennis over je cylus wel zo handig. Juist om de kans op een zwangerschap te vergroten.
Iedere dag seks? Nergens voor nodig
Elke dag van de maand seks hebben zodat je maar zo snel mogelijk zwanger wordt? Nergens voor nodig. De zaadcellen van je partner kunnen nog zo’n zwemkampioenen zijn, als je buiten je vruchtbare periode om vrijt, schiet je daar niets mee op. Sterker nog, te veel seks kan juist nadelig werken. Bij een langere tijd meerdere keren per dag seks, gaat de spermakwaliteit achteruit aangezien het aantal zaadcellen afneemt.
Belangrijk is dat je op het juiste moment samen het bed in duikt. Tijdens de eisprong, oftewel ovulatie, die gemiddeld op dag 14 van je cyclus is. Maar liever ook een paar dagen ervoor; sperma blijft namelijk zo’n drie dagen goed in je lichaam en voor de bevruchting moeten de zaadcellen nog helemaal naar de eileider zwemmen.
Dag 14 gemist? Geen zorgen. Bij maar weinig vrouwen duurt de menstruatiecyclus iedere maand precies 28 dagen; soms ben je al na 27 dagen ongesteld, de maand daarna pas na 31. Aangezien de eisprong ongeveer twee weken voor het begin van je volgende menstruatie plaatsvindt, ovuleer je bij een lange cyclus misschien pas op dag 16 of 17. Heb je een korte cyclus, dan kan het al op dag 12 zijn. Staar je dus niet blind op de kalender.
Wanneer is die eisprong nou?
Na de eisprong blijft de eicel maximaal een dag in leven; de vruchtbare periode is dus van een paar dagen voor, tot één dag na de ovulatie. In de uren na de ovulatie is een vrouw op haar allervruchtbaarst. Maar wanneer is die eisprong nou precies?
Eén manier om daarachter te komen is door iedere morgen direct na het wakker worden je temperatuur te meten. De dag na de ovulatie stijgt deze met 0,3 tot 0,5°C. Gelijk terug het bed in met je partner bij een temperatuurstijging? Helaas, waarschijnlijk ben je dan al te laat. Deze methode is vooral handig om inzicht te krijgen in je cyclus: noteer iedere dag je temperatuur, maak een grafiek en na een paar maanden zie je precies op welke dag je ovuleert. Mits je een regelmatige cyclus hebt natuurlijk… En vergeet niet dat allerlei andere factoren (zoals ziekte, alcoholgebruik en een paar uur later opstaan dan normaal) je lichaamstemperatuur ook kunnen beïnvloeden.
Ovulatietesten meten de concentratie van het luteïniserend hormoon (LH). Zo’n één tot twee dagen voor voor de ovulatie heb je meer van dit hormoon in je lichaam; de zogenaamde LH-piek. Iedere dag een ovulatietestje in de urine dippen en wanneer het LH-gehalte op z’n hoogst is, volgt een positieve uitslag. Oftewel: hét moment om seks te hebben als je zwanger wilt worden.
Sommige vrouwen hebben geen kalender of test nodig; zij voelen hun ovulatie. Ovulatiepijn voelt als een stekende pijn aan één kant van de onderbuik, ter hoogte van de eileiders. Het lijkt een beetje op menstruatiekramp, maar duurt veel korter. Ovulatiepijn kan gepaard gaan met gevoelige borsten en/of met een ovulatiebloeding; licht bloedverlies tijdens de eisprong, precies tussen twee menstruaties in.
Voel je niets? Kijk dan eens naar je afscheiding. Je cervixslijm (ook wel baarmoederhalsslijm genoemd) wordt namelijk doorzichtig en rekbaar in je vruchtbare periode. Is je afscheiding helder, glanzend en zo elastisch dat je er tussen twee vingers draden van kan trekken zonder dat het breekt? Dan is dat het perfecte moment om te vrijen. Veel vrouwen krijgen rond de eisprong een hoger libido en hebben dus tijdens hun vruchtbare periode meer zin in seks. Handig!
Een slimme meid krijgt kinderen op tijd
Wil je je kansen om zwanger te worden vergroten, heb dan van na de menstruatie tot na de ovulatie seks om de dag – en eventueel dagelijks in de paar dagen rond de eisprong. Staan er na een jaar proberen nog steeds geen twee streepjes op de zwangerschapstest? Ga dan naar de huisarts of gynaecoloog. Heb je een erg korte (minder dan 24 dagen), of juist lange (meer dan 35 dagen) cyclus of een aandoening die tot vruchtbaarheidsklachten kan leiden, zoals PCOS of endometriose, schakel dan meteen de dokter in. Ben je 36 of ouder, dan kun je na een halfjaar proberen al een afspraak maken.
Studie afmaken, de wereld rondreizen, carrière opbouwen. Met een gemiddelde menopauzeleeftijd van 51 jaar is er tijd genoeg om aan kinderen te beginnen als die biologische klok eenmaal begint met tikken. Toch? Nou, niet altijd. Realiseer je dat je vruchtbaarheid al vanaf je 30ste achteruit gaat. Ben je eenmaal de 35 gepasseerd, dan neemt de kans op zwangerschap nog meer af. Over de 40? Dan is de kans groot dat de overgang al lang begonnen is en je midden in de perimenopauze zit. Die hevige menstruaties waar veel vrouwen tussen de 35 en 50 last van hebben, duiden dan ook niet op extra vruchtbaarheid, maar juist op het feit dat je steeds minder vruchtbaar bent… Met andere woorden: een slimme meid krijgt kinderen op tijd.
Coronavaccinatie en zwanger worden
Over een eventuele link tussen coronavaccinaties en menstruatiestoornissen is de laatste tijd veel in het nieuws. Hoe zit dat met coronavaccinatie en zwanger worden? Laat je niet bangmaken door eventuele geruchten. Er zijn vooralsnog geen aanwijzingen dat coronavaccins onvruchtbaarheid kunnen veroorzaken, aldus Lareb. Ook zijn er na vaccinatie geen nadelige gevolgen gezien voor de zwangerschap of het ongeboren kind.
Wel hebben tienduizenden vrouwen melding gedaan van menstruatiestoornissen na de vaccinatie; ze worden bijvoorbeeld eerder, later, of veel heviger ongesteld. Deze bijwerkingen hebben waarschijnlijk te maken met de normale immuunreactie van het lichaam op het vaccin; binnen een paar maanden menstrueren de meeste vrouwen weer in hun normale patroon.
Ligt je cyclus een paar maanden overhoop, dan is het natuurlijk lastiger om precies te bepalen wanneer je eisprong (en dus je vruchtbare periode) is. Hierdoor kan het in de eerste paar maanden na je intenting dus wat moeilijker zijn om zwanger te worden. Let wel: moeilijk betekent niet onmogelijk. Hoewel de kans erop erg klein is: je kunt zelfs zwanger worden tijdens je menstruatie!
Dit artikel verscheen eerder op Period!.