Decennia lang gaf de Rabobank alleen leningen aan boeren onder voorwaarde dat ze zouden opschalen en moderniseren. Het kleinschalige (biologische) boerenbedrijf dat minder vervuilend en diervriendelijker is, kreeg geen financiële steun. De Rabobank is daarmee de belangrijkste aanjager geweest (en nog steeds) van het groeiende aantal megastallen in Nederland.
Mest
De intensieve veehouderij is een megavervuiler in Nederland en een belangrijke oorzaak van de stikstofcrisis. Meer dan 18 miljoen grote vee-dieren (varkens, koeien, schapen en geiten en paarden) en ruim 107 miljoen pluimveedieren (kippen, kalkoenen, eenden) produceren heel veel mest. In mest zit ammoniak en dat bestaat weer uit stikstof en waterstof.
Naast de mest die onze enorme veestapel produceert, gebruiken (niet-biologische) boeren ook veel kunstmest. Bij de productie van kunstmest komt veel ammoniak vrij. De kunstmestfabriek van Yara in Zeeuws-Vlaanderen is een van Nederlands grootste stikstof- en CO2 uitstoters. Het is de grootste kunstmestfabriek van Noordwest Europa.
3,1 miljard euro stikstofschade
Greenpeace vindt het niet eerlijk dat de Rabobank al 30 jaar wist van de schadelijke gevolgen van te veel stikstof, maar boeren toch bleef duwen naar het bouwen van grotere vee-fabrieken. Immers: geen intensivering, geen lening. Door het aanjagen van de intensieve veehouderij, en daarmee de stikstofcrisis, is Rabobank verantwoordelijk voor een deel van de maatschappelijke schade, aldus Greenpeace.
Greenpeace liet een onafhankelijk onderzoek doen naar het aandeel van Rabobank in de schade van de stikstofcrisis. Want de stikstofcrisis heeft Nederland tussen 2008 en 2022 inmiddels al 100 miljard euro heeft gekost. En die kosten worden betaald van belastinggeld, door de burger dus. Terwijl een directielid van de Rabobank gemiddeld 1,2 miljoen euro per jaar verdient volgens onderzoek van consultancybureau Towers Watson.
Uit de analyse van Ethicalgrowth2020 in opdracht van Greenpeace Nederland bleek dat de Rabobank verantwoordelijk is voor minimaal 3,1% van de totale schade van 100 miljard euro. Meer over de berekening vind je hier.
9,5 miljard euro klimaat-, natuur- en sociale schade in Brazilië
En daarmee houdt het niet op volgens Greenpeace. Want ook buiten Nederland is Rabobank verantwoordelijk voor natuurverwoesting. Zoals in Brazilië, waar Rabobank welbewust al tientallen jaren grof geld verdient aan verwoestende industriële landbouw ten koste van kwetsbare natuurgebieden en lokale en inheemse groepen. Onderzoek wijst uit dat Rabobank voor minimaal 9,5 miljard euro verantwoordelijk kan worden gehouden voor schade aan het Amazonegebied.
Omdat de Rabobank zeer waarschijnlijk niet uit eigen initiatief verantwoordelijkheid zal nemen, heeft klimaatactivist Greenpeace een rekening-actie op touw gezet. Laat Rabobank lappen voor de schade, kopt de website. Greenpeace roept burgers op om de Rabobank een digitale rekening te sturen zodat de bank onder druk wordt gezet om te betalen voor aangerichte schade. Want de beschuldigende viger wijst steeds naar de boeren, maar de keurige dames en heren van de Rabobank hadden de (financiële) touwtjes in handen…
Foto: Wakker Dier
