Haus Hitl in Zürich is het oudste vegetarische restaurant ter wereld

In het hart van Zürich ligt vegetarisch restaurant Haus Hitl. Het restaurant serveert meer dan 100 vegetarische en veganistische gerechten van over de hele wereld.

Als verstokt vegetarier met een voorliefde voor de veganistische keuken, kon ik dit restaurant niet aan me voorbij laten gaan tijdens een citytrip Zurich. Samen met een vriendin boekten we een tafeltje. Reserveren is niet nodig, maar zonder reservering word je niet bediend. Je schept dan je eten op aan het buffet, neemt bij de kassa een drankje mee en zoekt een leeg tafeltje om te zitten. Met een reservering krijg je een tafeltje aangewezen en word je bediend. Je kunt dan kiezen voor nog steeds kiezen voor het buffet, maar ook voor a la carte en wijn en andere drankjes krijg je netjes uitgeserveerd.

Wij kozen voor de middenweg: tafeltje boven met lekkere wijn, maar eten van het buffet. Want het buffet is zo uitgebreid, dat wil je niet missen. Werkelijk alles wat je je kunt wensen staat voor je klaar: de lekkerste salades, allerlei Aziatische curries, wel tien verschillende aardappelgerechten, gekarameliseerde kastanjes, diverse  pasteitjes en hartige taartjes en natuurlijk de meest uiteenlopende groenten-, noten- en paddestoelengerechten. Zelfs als je komt met een lege maag, zul je niet alle gerechten kunnen uitproberen…

Sinds 1898

Haus Hitl – ik moest ook even goed kijken wat er stond !? – heeft het Guinness-wereldrecord als oudste doorlopend geopende vegetarische restaurant ter wereld. Het restaurant heeft een lange geschiedenis en is een waar familiebedrijf. Het begon met een aantal Duitse immigranten die in 1898 een vegetarische vereniging / café opende onder de naamd ‘Vegetarierheim AG’. Het liep niet erg goed, in die tijd werd er nog raar gekeken naar vegetariërs.

In 1903 nam Ambrosius Hiltl het roer over als algemeen directeur. Hij verbouwde de zaak tot vegetarisch restaurant en boekte al snel succes. Het restaurant begon beter te draaien. Een paar jaar later nam hij de zaak samen met zijn vrouw Martha Gneupel over. De zaken ging zo goed, dat hij het pand in 1907 kocht en staatsburger werd van Zwitserland. In 1931 was Hiltl het eerste restaurant in Zürich met een volledig elektrische restaurantkeuken. Het restaurant werd later overgenomen door zijn zonen Walter en Leonard Hitl.

Leuk detail is dat Ambrosius Hitl in 1898 als kleermaker vanuit Duitsland naar Zürich kwam. Maar door ernstige reuma kon hij het beroep van kleermaker niet meer uitoefenen. Om zijn ziekte onder controle te krijgen, volgde Hitl het vegetarische dieet van Maximilian Bircher-Benner, die wereldberoemd  werd door zijn recept van Bircher Muesli. Hiltl had veel baat bij de voedingsleer van Bircher-Benner en werd een praktiserend vegetariër.

Vegetarisch eten tegen reuma

Ook leuk om te weten is dat de wereldkeuken in het restaurant werd geïntroduceerd toen de schoondochter van Ambrosius – Margrith Hiltl – naar India reisde en daar een vegetarisch congres in New Delhi bijwoonde. Ze verdiepte zich in de Indiase keuken en introduceerde allerlei heerlijke Indiase gerechten op het menu van Hiltl. Nog altijd is de Indiase keuken goed vertegenwoordigd in het restaurant.

Halverwege de 20e eeuw werd het restaurant overgenomen door Leonard en Margrith’s zoon Heinz Hiltl. Heinz doopte het restaurant om tot Hiltl Vegi, maar toen zijn zoon Rolf de zaak in handen kreeg, werd het Haus Hitl. Rolf zorgde voor de nodige modernisering en digitalisering. Hij zorgde voor een online reserveringssysteem, breidde de openingstijden uit en introduceerde een nieuwe wijnkaart. Onder zijn regie bracht het restaurant ook een receptenboek uit, ‘ Hiltl. Virtouso Vegetarisch’, waarvan er miljoenen exemplaren zijn verkocht. Het boek is vertaald in het Engels en Frans.

Kookboeken in meerdere talen

Voor het 111-jarig jubileum bracht Rolf in 2009 een nieuw kookboek uit: Hiltl. Veggie international. A world of difference.Ook werkte hij mee aan Tibits: een keten van eersteklas buffetstijl fastfood vegetarisch restaurants. Er zijn locaties in Basel, Bern, Zürich, Winterthur, Lausanne en Luzern.

Toch moet je de echte authentieke Hitl ervaring naar het restaurant aan de Sihlstrae in Zürich. Hier voel je de liefde voor de vegetarische keuken in alle gerechten en ervaar je hoe divers en uiteenlopend de mogelijkheden zijn van de plantaardige keuken.

Let wel: je betaalt per 100 gram. En met zoveel vegetarische heerlijkheden is het lastig om je bord niet veel te vol te scheppen! Maar het eten is voortreffelijk, dus bij Hitl is elke hap je euro’s waard (!)

Restaurant Hitl:  hiltl.ch 

Foto: Zurich Toerisme

Mijn gekozen waardering € -

De artikelen van Anne verschenen eerder in tijdschriften en kranten waaronder Fabulous Mama, Viva, Margriet, Linda en NRC Next. Anne is cultureel antropoloog en eigenaar van Uitgeverij 11