Justine (36) wordt al haar hele leven gepest op school

Ze wordt nagewezen op het schoolplein en op ouderavonden blijft de stoel naast die van haar leeg... Justine (36 jaar, moeder van een dochter van zeven) wordt al haar hele leven gepest met de wijnvlek in haar gezicht. 'Vroeger was school een hel voor mij en nu mijn dochter op school zit, ben ik weer terug bij af'

‘Het ergste is dat mijn dochter met mij geplaagd wordt. Ze zeggen tegen haar dat ik een ‘freak’ ben. Gelukkig kan ze er goed tegen. Ze stelt me gerust en zegt dat ik me geen zorgen moet maken. Ze trekt zich er niets van aan en speelt met de meisjes die wél aardig zijn. Ik vind het zo sterk van haar! Zelf heb ik meer moeite met de starende blikken en het gegiechel achter mijn rug. De laatste tijd zie ik zó op tegen het schoolplein, dat de oppas mijn dochter uit school haalt.

Mijn jeugd stond in het teken van pesten. Ik ben geboren met een grote wijnvlek, die de helft van mijn gezicht en rechterkant van mijn bovenlijf bedekt. Een wijnvlek is een aangeboren vaataandoening, waarbij bloedvaten in de huid zijn uitgezet. Ik heb verschillende therapieën geprobeerd, maar ze waren vooral erg pijnlijk en hielpen amper. Zolang ik me kan herinneren, was ik het middelpunt van grapjes, plagerijen en flauwe opmerkingen. Ik was klein, droeg een bril, had die gekke vlek en was ook nog erg emotioneel en gevoelig. Ik was een makkelijk doelwit en de kinderen in de klas lieten me links liggen. Meisjes kunnen erg gemeen zijn, ze praatten en lachten achter mijn rug en gaven briefjes door met teksten zoals ‘Justine is lelijk’ en ‘Niet te dichtbij komen, het is vast besmettelijk!’

Jongens zijn veel directer, die schelden recht in je gezicht. Het begon vaak al ’s ochtends als ik het schoolplein op kwam, dan sloten ze me in en noemden me ‘rode biet’ en ‘aardbei’. Op een slechte dag werd ik ook geschopt en geduwd. Pas nu realiseer ik me dat ouders en docenten de pesterijen gezien moeten hebben. Waarom greep niemand in? Onbegrijpelijk. Sommige docenten deden zelfs mee. De leraar in groep zes maakte altijd grapjes, ook ten koste van mij. Ik raakte er zo van in de war, dat ik hysterische huilbuien kreeg. Het waren de voorlopers van latere hyperventilatie aanvallen. En ja, dat was dan weer aanleiding voor pesterij…

Mijn hele schoolperiode tot en met de middelbare school voelde ik me doodongelukkig. ’s Ochtends ging ik met tegenzin de deur uit en ’s avonds huilde ik mezelf regelmatig in slaap. Thuis was ik stil en teruggetrokken. Als ik terugkijk naar mijn jeugd, werd ik eigenlijk continue afgewezen door mijn omgeving. Mijn basisgevoel was: ik ben niet goed genoeg, ik ben anders en lelijk en ik hoor er niet bij.

Na de middelbare school ging ik een technische opleiding doen. Ik was er goed in en haalde negens en tienen. Voor het eerst kreeg ik positieve respons van mijn omgeving en werd ik gewaardeerd om wie ik was en wat ik kon. In die periode deed ik ook een cursus schminken en grimeren, waar ik heb geleerd mijn vlek enigszins te camoufleren. Ook ontmoette ik mijn man. Vanaf het begin zag hij míj en niet mijn vlek. Na twee jaar trouwden we en leidden een rustig, enigszins teruggetrokken leven. Ik werk veel vanuit huis en door de waardering binnen mijn vakgebied, speelt mijn uiterlijk in mijn werk geen grote rol. Ik was gelukkig en had – dat dacht ik in ieder geval – mijn wijnvlek geaccepteerd.

En toen werd ik moeder. Natuurlijk is mijn dochter het mooiste wat mij ooit is overkomen! Ze heeft godzijdank geen wijnvlekken maar een prachtig roomkleurig huidje. Daarbij is ze ook lief en makkelijk en sociaal. Mijn leven was goed, totdat ze naar school moest… Je hoort vaak dat moeders de eerste schooldag van hun kind moeilijk vinden, maar voor mij was het bijna traumatisch. De blikken van de andere moeders, de juf die aarzelend haar hand uitstak alsof mijn wijnvlek besmettelijk is, de kinderen die naar me wezen… Al het oude verdriet kwam ineens weer naar boven, als een vloedgolf die ik niet kon stoppen. Ook het hyperventileren, dat rond mijn twintigste was overgegaan, kwam ineens weer terug.

Het gekke is dat ik in mijn werk en carrière veel zelfvertrouwen heb. Ik dacht dat ik het verdriet uit mijn jeugd verwerkt had en dat ik immuun was geworden voor de blikken en reacties van de omgeving. Maar het tegendeel was waar. Ik had het alleen maar weggestopt en de schoolsetting was een trigger om alles weer op te rakelen. Het werd erger en erger tot ik bijna niet meer naar school toe durfde. Een ouderavond was de druppel. Niemand kwam naast me zitten en de hele avond voelde ik ogen op me gericht.  Toen ik iemand hoorde zeggen dat het net leek of er aardbeiensaus op mijn gezicht zat, brak er iets in mij. Huilend ben ik de klas uitgerend, in de auto gestapt en naar huis gereden.

De volgende dag heb ik hulp gezocht. Via allerlei instanties kwam ik terecht bij therapeut met ervaring op het gebied van pesten. Ik heb heel veel geleerd over groepsprocessen, en ik weet ondertussen dat pesten veel te maken heeft met grenzen aangeven. Ik wist als kind totaal niet hoe ik voor mezelf op moest komen in de klas. Nu leer hoe ik assertiever kan zijn. Ik oefen met het uitspreken van wat me dwars zit, en opmerkingen over mijn uiterlijk naast me neer te leggen.

Sinds ik in therapie ben, groeit mijn zelfvertrouwen. Mijn man steunt me geweldig en ook mijn dochter is heel lief voor me. Sinds die ouderavond heb ik haar niet meer naar school gebracht of gehaald. ’s Ochtends doet mijn man het en ’s middags de oppas. Maar dat is tijdelijk. Mijn streven is, dat ik straks met geheven hoofd naar school durf om mijn dochter te halen en dat ik mijn schouders ophaal over flauwe opmerkingen. Want ze zijn niet meer dan dat: flauwe opmerkingen die verder niets zeggen over wie of wat ik ben. Rationeel weet ik dat nu, maar emotioneel is het nog moeilijk. Daarom geef ik mezelf nog een paar maanden om steviger te staan. Vanaf 2019 sta ik weer gewoon bij school. Dat heb ik mijn dochter beloofd.’

Pesten onder volwassenen
* Ruim 1,2 miljoen volwassenen had het afgelopen jaar te maken met discriminatie, pesten of
(seksuele) intimidatie op het werk.
* Pesten veroorzaakt naar schatting jaarlijks vier miljoen extra verzuimdagen. Dat betekent 900
miljoen euro aan loondoorbetaling voor werkgevers.
* Volgens psychologen worden mensen die vroeger zijn gepest, vaak later ook gepest. Zij worden
verraden door hun lichaamstaal en komen onzekerder over.
(bron: TNO, nu.nl)

Pesten en jongeren
*
20% van leerlingen op scholen wordt gepest
* 17-23% procent van de jongeren heeft te maken met online pesten
* 30-35% van de jongeren wordt minstens één keer per maand beledigd, grof behandeld of lastig
gevallen op internet
* 15-20% van de jongeren wordt minstens één keer per maand belachelijk gemaakt of gekwetst op
internet
(bronnen: stoppenmetpesten.nl, pestweb)

 

Mijn gekozen waardering € -

De artikelen van Anne verschenen eerder in tijdschriften en kranten waaronder Fabulous Mama, Viva, Margriet, Linda en NRC Next. Anne is cultureel antropoloog en eigenaar van Uitgeverij 11