‘Een magisch boek, dat de lezer al bij de eerste zinnen het verhaal intrekt en niet meer loslaat’, schrijft de jury van de Woutertje Pieterse Prijs 2024 over ‘De jongen die van de wereld hield’. Het prijswinnende kinderboek van Tjibbe Veldkamp is volgens het juryrapport ‘Een klassieker in spé die ongetwijfeld nog veel generaties een onvergetelijke leeservaring zal bezorgen’. Dat klinkt als een belofte in een tijd waarin nieuwe boeken hooguit 2 maanden de tijd krijgen om zich in de kijker te spelen – en daarna plaats moeten maken voor een nieuwe oogst.
Honderdduizenden nieuwe boeken
Het is dringen geblazen op de boekenmarkt. De drempel om een eigen boek te schrijven én uit te geven is anno 2024 zo laag dat iedereen met wat literaire aspiraties moeiteloos zijn eigen verhaal kan uitbrengen. Geïnspireerd door de successen van bestsellerauteurs en gewapend met een schrijfblok vol ideeën trekken dan ook tal van auteurs in spé zich terug op hun zolderkamertjes om er te schaven aan hun literaire doorbraak. Wie na lang zoeken geen geïnteresseerde uitgever voor zijn of haar manuscript vindt, kan het met hulp van scouts of financiering van supporters altijd nog in eigen beheer op de markt brengen. Je moet, kortom, als auteur wel van een buitencategorie zijn, wil je kunnen concurreren met de honderdduizenden nieuwe boeken die jaarlijks het licht zien.
Je moet als auteur van een buitencategorie zijn om te kunnen concurreren met de honderdduizenden nieuwe boeken die jaarlijks het licht zien.
De auteurs die voor de Woutertje Pieterse Prijs 2024 werden genomineerd, zijn van die buitencategorie. Ze schreven al eerder (bekroonde) kinderboeken en vonden een goede uitgever. Dat is weliswaar geen garantie voor succes, maar goede redactie en een geoliede marketingmachine helpen wel om een veelbelovend kinderboek op de kaart te zetten. Zo krijgt een goed verhaal net dat extra zetje op de overvolle boekenmarkt.
Opvallend genoeg kwamen de 6 nominaties dit jaar van slechts 2 uitgeverijen. Uitgeverij Querido was met 4 titels hoofdleverancier; de overige 2 titels verschenen bij Lemniscaat. Kwaliteit kan de reden niet zijn, een hoge deelnamedrempel evenmin. In het afgelopen jaar verschenen ook bij andere kinderboekenuitgevers boeken die met kop en schouders boven de markt uitstaken. De Woutertje Pieterse Prijs kent verder geen ingewikkelde deelnamecriteria. Uitgevers betalen bovendien slechts 60 euro per ingezonden titel – een laag bedrag voor een prestigieuze prijs. Het blijft dus gissen waarom uiteindelijk slechts 2 uitgevers meedongen.
Beladen en lichtvoetig
Dan de oogst zelf. Twee pubers die worstelen met zichzelf en hun omgeving (‘De spin en de sleutel’), twee kinderen die een geheim met zich meedragen (‘Het touw en de waarheid’), een jongen die nog niet is geboren en eerst zijn ouders bij elkaar moet brengen (‘De jongen die van de wereld hield’), een meisje dat de strijd aangaat tegen een wrede vorst in een betoverd land (‘Umbrador’): in 4 van de 6 nominaties worden moeilijke thema’s niet gemeden. Een informatief boek over zeedieren (‘Een slijmzoen voor je oma’) en een vrolijk boek over een hond met stoere dromen (‘Maksie’) laten echter zien dat er ook voor lichtvoetigheid ruimte is. De nominaties voor de Woutertje Pieterse Prijs zijn daarmee niet onder één hoedje te vangen. Evenmin vormen ze een dwarsdoorsnede van de kinderboekenwereld, waarin thema’s als magie, diversiteit en persoonlijke worstelingen vaak de boventoon voeren.
Wat de nominaties van de Woutertje Pieterse Prijs dan ook vooral laten zien, is dat kwaliteit en originaliteit het winnen van de tijdgeest. En dat een goed uitgewerkt én goed vormgegeven verhaal zich nog steeds kan onderscheiden in een oververzadigde kinderboekenmarkt.
Deze boeken maakten kans op de Woutertje Pieterse Prijs 2024
Anna Woltz – De spin en de sleutel
Niemand wil Elena in huis hebben. Dus moet ze de hete zomer doorbrengen bij haar tante. Obstinaat knipt haar lange haar af en gooit ze haar telefoon weg. Bij haar tante maakt ze kennis met Atlas, die zo zijn eigen geschiedenis (en geheimen) heeft.
In ‘De spin en de sleutel’ hangt de dreiging soms laag, maar brokkelt langzaam het masker af. Een tot nadenken stemmend boek.
Marco Kunst – Het touw en de waarheid
Kyra en Ylan leven hun eigen leven op hun eigen eiland. Gedreven door hun omstandigheden verlaten ze hun eigen eiland. Maar hun geheimen kunnen ze niet achterlaten.
‘Het touw en de waarheid’ valt niet alleen op door zijn zorgvuldige verhaallijnen, maar ook door de kleurrijke en verzorgde vormgeving.
Tjibbe Veldkamp – De jongen die van de wereld hield
Eigenlijk kan Adem niet bestaan, want zijn ouders waren hebben elkaar nog niet eens ontmoet. Maar daar kan Adem verandering in brengen, al brengt dat de nodige uitdagingen met zich mee.
‘De jongen die van de wereld hield’, winnaar van de Woutertje Pieterse Prijs, is fantasierijk en prikkelt soms ook met terloopse filosofische vragen.
Marieke Smithuis – Umbrador
Als Jinna door tante Agaath uit een weeshuis wordt gehaald, lijkt dat het begin van een heerlijke toekomst. Maar tante Agaath heeft haar eigen agenda en Jinna voldoet niet aan haar plannen. Daarom moet Jinna vertrekken. Zo komt ze in Umbrador, een magisch land dat wordt geregeerd door een wrede vorst. En al zou Jinna er thuis kunnen horen, ze is niet van plan om zich door Fulgis in te laten pakken.
‘Umbrador’ is duister en licht tegelijk, met een interessante plot.
Mathilde Stein – Maksie (illustraties van Jan Jutte)
Maksie is een klein hondje met grootste plannen. Oude dametjes vinden hem charmant, maar zelf ziet hij een grotere taak voor zich weggelegd. Zijn zoektocht naar een Droombaas maakt hem tot een onverwachte held.
Met ‘Maksie’ schreef Stein een kleurrijk verhaal over een naïef hondje. De vrolijke illustraties van Jan Jutte maken het contrast tussen wat de lezer ziet en wat de hond van zichzelf vindt alleen maar groter.
Matthijs Meeuwsen – Een slijmzoen voor je oma – De tofste zeedieren die niemand kent
De papegaaivis, de gladde handvis, de kegelslak: allemaal komen ze voorbij in het informatieve prentenboek van Matthijs Meeuwsen. Elk dier wordt op een toegankelijke manier beschreven. Informatieve kadertjes zorgen voor wat extra context.
Lezers maken met ‘Een slijmzoen voor je oma’ op een laagdrempelige manier kennis met onbekende zeedieren die onvermoede kwaliteiten hebben.
