Toneelgroep Amsterdam en Stadsschouwburg Amsterdam gaan samen verder als ‘Internationa(a)l Theater Amsterdam’ (ITA). Niet te verwarren met het net niet opgeheven Internationaal Danstheater Amsterdam. De naam ‘ITA’ vind ik nogal kil. Misschien even kil als Toneelgroep, maar daar zat tenminste nog het woord “groep” in. Dat heeft iets gezelligs.

Kentridge en Faustin Linyekula. Onthoud die namen, als je niet al kende, want ze gaan het komende jaar het gezicht van Nederland mede bepalen. Ze zijn door het Holland Festival aangesteld als ‘associate artist’. Hiermee zet het festival het fenomeen ‘artistiek leider’ buiten de deur. Een noodzakelijke keuze in een tijd waarin de prijs voor dat soort figuren sneller stijgt (en daalt) dan die van Bitcoin. Het festival heeft onvoldoende financieel draagvlak om risico te nemen met een wereldberoemd boegbeeld, dat duur is en mogelijk nevenfuncties heeft. Iets waar Amsterdam slechte ervaringen mee heeft.

‘Een goed geletterd vermogen is voorwaarde om – nu en in de toekomst – te kunnen functioneren in onze informatiesamenleving en kenniseconomie.’ Dit stond te lezen in het persbericht dat KVB Boekwerk vorige week verstuurde. Aanleiding was een SCP-onderzoek waaruit bleek dat we in Nederland weer minder tijd lezend doorbrengen dan tien jaar geleden. Er staan indrukwekkende percentages bij. ‘Ruim tien jaar geleden las 90% minstens 10 minuten per week, in 2016 was dit 72%.’ Vooral onder twintigminners is de daling dramatisch.

Ze is 14, flink behoofddoekt en bebrild, en voorzien van een strot die tot in de verste uithoeken van Den Haag te horen is. Ze wil chirurg worden maar wint nu eerst nog even de voorronde van de scholierenwedstrijd voor jonge dichters op Winternachten. Wat een woede zit er in dat mens. Wat een volwassenheid klinkt er uit haar schreeuw om erkenning. Elzahra Elkawafi: onthoud die naam. Ze is samen met de Syrische vluchteling Sumai Yahya en Xiu Bin van Lier finalist van de Jonge Campertprijs die zondag 21 januari wordt uitgereikt tijdens het Schrijversfeest, de officiële afsluiting van Winternachten.

Leïla Slimani, de Marokkaans-Franse auteur die met haar roman Een Zachte Hand de prestigieuze Prix Goncourt in de wacht sleepte, heeft ter elfder ure afgezegd voor Winternachten. De reden was niet de storm van donderdag, maar de hoofdgast van het Internationale Literaire Festival in Den Haag: Alain Mabanckou. De gerenommeerde auteur, hier bekend van zijn roman Prins Peper, weigert namelijk mee te werken aan een project van Emmanuel Macron dat beoogt het Frans de eerste taal van Afrika, en misschien wel de wereld te maken.

“Schrijven en lezen zijn net als seks een vorm van versmelten. Literatuur is het bedrijven van onzuiverheid’. De Pakistaans-Amerikaanse auteur Mohsin Hamid kan formuleren. In zijn Free the Word-speech bij de opening van Winternachten in Den Haag brak de man, die met De Val van een Fundamentalist een internationale bestseller schreef, een lans voor onzuiverheid. ‘Zuiverheid’, zo vertelde hij het verzamelde literaire publiek, ‘verscheurt in plaats van verbindt. Juist door het toelaten van onzuiverheden groeit elk organisme, en dus ook elke samenleving.”